Wysokojakościowy bentonit odlewniczy produkowany z surowca bentonitu suszonego i wyselekcjonowanych frakcji powstających przy produkcji sorbentów higienicznych

• Autorzy: Palma A. , Izdebska-Szanda I.

Warianty tytułu

EN

High-quality foundry bentonite made from the raw dried material and selected fractions formed in the production of hygiene sorbents

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań laboratoryjnych i przemysłowych podjętych przy opracowaniu i wdrożeniu do produkcji wysokojakościowego bentonitu odlewniczego, produkowanego z surowca suszonego i wyselekcjonowanych frakcji powstających przy wytwarzaniu sorbentów higienicznych. Sorbenty higieniczne to materiały stałe o znacznie rozwiniętej powierzchni i zwiększonym pochłanianiu niepożądanych substancji, przeznaczone dla zwierząt (tzw. higieniczne żwirki bentonitowe). Powstające jako produkt uboczny przy produkcji sorbentów wyselekcjonowane drobne frakcje poniżej 1 mm, początkowo zawracano powtórnie do produkcji, ale okazało się, że te drobne frakcje wpływają niekorzystnie na jakość produktu. Przeprowadzone wstępne badania wykazały, że te wyselekcjonowane frakcje pylaste - z uwagi na znaczną zawartość montmorylonitu i rozdrobnienie oraz surowiec bentonitu suszonego, jako półprodukty z linii wytwarzania sorbentów stanowić mogą cenne składniki do produkcji bentonitu odlewniczego. W artykule podano wyniki prób i badań procesów przerobu i uszlachetniania materiałów wyjściowych w warunkach laboratoryjnych oraz opracowaną, doświadczalną technologię produkcji bentonitu odlewniczego z surowca suszonego i wyselekcjonowanych drobnych frakcji uzyskiwanych przy produkcji sorbentów higienicznych. Przedstawiono także wyniki prób zastosowania nowo opracowanych wysokojakościowych bentonitów do wykonywania mas formierskich, form i próbnych odlewów.

EN

The paper presents the results of laboratory and industrial tests undertaken in order to develop and implement in foundry production the high-quality bentonite made from the raw dried material and selected fractions formed in the production of hygiene sorbents. Hygiene sorbents are solid materials with high-developed surface area and increased absorption rate of undesirable substances, intended for animals (so-called hygiene bentonite litter). Formed as a by-product in the manufacture of sorbents, the selected fine fractions of less than 1 mm were initially returned to the production cycle, but it soon became apparent that these fine fractions adversely affect the product quality. The conducted preliminary studies have shown that, due to a large content of montmorillonite and high degree of refinement, the selected dust fractions and the raw dried bentonite, both being by-products from the production line of sorbents, can be used as valuable components in the production of foundry bentonite. The article presents the results of tests and studies of the processing and refining of the starting materials under laboratory conditions and the developed, experimental production technology to obtain foundry bentonite from raw dried material and selected fine fractions generated in the production of hygiene sorbents. The results of trials on the application of newly developed high-quality bentonite in the manufacture of moulding sands, moulds and pilot castings were also presented.

Słowa kluczowe

PL

spoiwa odlewnicze; syntetyczne masy formierskie; bentonit

EN

foundry binders; synthetic moulding sands; bentonite

• Wydawca: Instytut Odlewnictwa
• Czasopismo: Prace Instytutu Odlewnictwa
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 52, z. 3
• Strony: 63--75
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Palma A.

autor

Izdebska-Szanda I.

• Instytut Odlewnictwa, ul. Zakopiańska 73, 30-418 Kraków

Bibliografia

• 1. Wyszomirski P., Lewicka E.: Bentonity jako uniwersalny surowiec wielu dziedzin przemysłu. Gospodarka surowcami mineralnymi, 2005, T. 21, nr 3, s. 5–19.
• 2. Bolewski A., Budkiewicz M., Wyszomirski P.: Surowce ceramiczne. Wyd. Geologiczne, Warszawa, 1991.
• 3. Bolewski A., Manecki A.: Mineralogia szczegółowa. Wyd. PAE, Warszawa, 1993.
• 4. Kłapyta Z.: Właściwości powierzchniowe sorbentów mineralnych. Sorbenty mineralne Polski, Wyd. AGH, Kraków, 1991.
• 5. Pezarski F., Palma A., Izdebska-Szanda I., Motyka J.: Nowa technologia produkcji wysokojakościowego bentonitu odlewniczego z wykorzystaniem wyselekcjonowanych frakcji powstających przy wytwarzaniu sorbentów. Odlewnictwo XXI wieku – technologie, maszyny i urządzenia odlewnicze, Biuletyn Konferencyjny, XII Konferencja Odlewnicza Technical 2010. Nowa Sól, s. 101–110, ISBN 978-83-931057-0-0.
• 6. Pezarski F., Palma A., Izdebska-Szanda I.: Innowacyjna technologia produkcji bentonitu odlewniczego z wykorzystaniem wyselekcjonowanych frakcji, powstających przy wytwarzaniu sorbentów. Motoryzacja i energetyka rolnictwa MOTROL 2011, Lublin 2011, Tom 13, s. 269–280, ISSN 1730-8658.
• 7. Praca zbiorowa pod red. H. Kościówko i R. Wyrwickiego: Metodyka badań kopalin ilastych. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa-Wrocław, 1996.
• 8. Lewandowski J.L.: Tworzywa na formy odlewnicze. Wyd. Akapit, Kraków, 1997.
• 9. Sakwa W., Wachelko T.: Materiały na formy i rdzenie odlewnicze. Wyd. Śląsk, Katowice, 1981.
• 10. Holtzer M. et al.: Methods of the montmorillonite content determination in foundry bentonites. Archives of Foundry Engineering, 2009, Vol. 9, No. 4, pp. 69–72.
• 11. Dubińska E.: Badania właściwości jonowymiennych. [W:] Metody badań gruntów spoistych. Wyd. Geologiczne, Warszawa, 1990.
• 12. Fijał J., Kłapyta Z., Żyła M.: Metody badania własności powierzchniowych minerałów. Metody badań minerałów i skał. 1988, Wyd. Geologiczne, Warszawa, 1988.
• 13. Żymankowska-Kumon S.: Effect of temperature on the montmorillonite content in selected foundry bentonites. 13th International Symposium of Students and Young Mechanical Engineers, Gdańsk, 2010, pp. 407–410.
• 14. Vasková I., Malik J., Futáš P.: Tests of moulding mixture by using various clay binder granularity. Archives of Foundry Engineering, 2009, Vol. 9, No. 1, pp. 29–32, ISSN 1897-3310.
• 15. Izdebska-Szanda I., Pezarski F., Maniowski Z.: Badania wytrzymałości mas formierskich w strefie przewilżonej z zastosowaniem aparatury nowej generacji. Materialove inżinierstvo. Materials Engineering, 2003, Roc. 10, No. 3, p. 279, ISSN 1335-0803.
• 16. Pezarski F., Izdebska-Szanda I., Maniowski Z., Morek J.: Kontrole der Formstoffestigkeit im Kondensationswasserbereich ist ein Faktor, der die Vermeidung der Oberflachenfehler der Gussstucke ermoglicht. SAND TEAM Międzynarodowa Konferencja: „Forstoffbedingte Gussfehler” 2004, s. 139–148, ISBN 80-02-01632-7.
• 17. Vasková I., Fecko D., Malik J., Futáš P.: Physical and chemical clay binder characteristics from various locality and their influence on some technological properties of bentonite mouling mixtures. Archives of Foundry Engineering, 2010, Vol. 10, Special issue 1 (2010), pp. 211–216, ISSN 1897-3310.
• 18. Gawlikowska M.: Wytyczne technologiczne do produkcji bentonitu odlewniczego ze zwietrzałych bazaltów dolnośląskich. Instytut Odlewnictwa, Kraków, 1989.