Phosphorus sorption properties of deposits from peat-muck soil profile in the Kuwasy object

• Autorzy: Sapek B.

Warianty tytułu

PL

Właściwości sorpcyjne w stosunku do fosforu utworów zalegających w profilu gleby torfowo-murszowej na obiekcie Kuwasy

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Sorption capacity and the energy of phosphorus adsorption on muck and peat deposits were studied in peat-muck soil profile from a lowland peatland in the Kuwasy object. Soils of the area are characterised by a laminar structure which results in variable sorption properties of peat deposits of different origin, degree of humification (decomposition - R) and transformation of organic matter of upper muck layers (degree of mucking - Z). There was a relationship between the maximum phosphorus adsorption calculated from the Langmuir isotherm (b) and adsorption energy (k) and the type and degree of humification of peat and transformation of muck mass. Muck deposits of the maximum sorption capacity similar to that of peat deposits bind phosphorus less intensively than peats. One may expect that different sorption capacity and the strength of phosphorus binding will effect in different migration of inorganic and organic P compounds in soil profile and their transfer to ground waters.

PL

Badano pojemność adsorpcyjną i energię adsorpcji murszu oraz utworów torfowych zalegających w profilu gleby torfowo-murszowej odwodnionego torfowiska niskiego na obiekcie Kuwasy względem fosforu. Gleby tego obszaru cechują się budową warstwową, z czego wynika zmienność właściwości sorpcyjnych zalegających w nich utworów torfowych różnego pochodzenia i stopnia humifikacji (rozkładu - R) oraz przeobrażenia masy organicznej wierzchnich warstw murszu (stopnia zmurszenia - Z). Wykazano zależność obliczonych z równania izotermy adsorpcji Langmuira wartości maksymalnej adsorpcji fosforu (b) i energii adsorpcji (k) od rodzaju i stopnia humifikacji torfu zalegającego w profilu gleby oraz stopnia przeobrażenia masy murszu. Mursze o podobnej do torfów maksymalnej pojemności sorpcyjnej wiążą fosfor z mniejszą siłą niż torfy. Można przewidywać, że skutkiem różnej pojemności sorpcyjnej utworów i siły wiązania fosforu będzie zróżnicowanie migracji jego związków nieorganicznych i organicznych w profilu gleby i przenikania do wody gruntowej.

Słowa kluczowe

EN

adsorption energy; Langmuir adsorption isotherm; peat-muck soil; phosphorus; soil profile; sorption capacity

PL

energia adsorpcji; fosfor; gleba torfowo-murszowa; izoterma adsorpcji Langmuira; pojemność adsorpcyjna; profil gleby

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 2012
• Tom: no. 16 [I-VI]
• Strony: 61--66
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Sapek B.

• Institute of Life Sciences and Technology in Falenty, Department of Water Quality Protection, al. Hrabska 3, Falenty, 05-090 Raszyn, Poland,

Bibliografia

• GRIFFIN R.A., JURINAK J.J. 1973. The interaction of phosphorus with calcite. Soil Science Society of America Proceedings. Vol. 37 p. 847-850.
• ILNICKI P. 2002. Torfowiska i torf [Peatlands and peat]. Poznań. Wydaw. AR pp. 606.
• JASZCZYŃSKI J., CHRZANOWSKI S., SAPEK A. 2006. Influence of drying up of peat soil under birch forest on increasing of nutrients concentration in groundwater. Polish Journal of Enviromental Studies. Vol. 15. No. 5 p. 75-79.
• JASZCZYŃSKI J. 2010. Rozpuszczalny węgiel organiczny w wodach siedlisk torfowych. [Dissolved organic carbon in waters of peatlands]. PhD thesis. Manuscript. Falenty. ITP, ZD Biebrza pp. 110.
• LEINWEBER P., SCHLICHTING A., MEISSNER R., RUPP H., ROBINSON S., OTANBBONG E., SAPEK A., LITAOR I., SHENKER M. 2001. Diffuse of phosphorus pollution from Re-wetted peat soils. In: International Phosphorus Transfer Workshop 2001. 28th August to 1st September 2001. Plymouth, Devon, England p. 44.
• LITAOR M.I., REICHMANN O.R., HAIM A., AUERSWALD K., SHENKER M. 2005. Sorption characteristics of phosphorus in peat soils of a semiarid altered wetland. Soil Science Society of America Journal. Vol. 69 p. 1658-1665.
• MEISSNER R., LEINVEBER P., RUPP H., SHENKER M., LITAOR M.L., ROBINSON S., SCHLICHTING A., KOEHN J. 2008. Mitigation of diffuse phosphorus pollution during rewetting of fen peat soils: a trans-European case study. Water Air Soil Pollution. Vol. 188 p. 111-126.
• MORRIS A.J., HESTERBERG D. 2010. Mechanisms of phosphate dissolution from soil organic matter. 19th World Congress of Soil Science. Soil solutions for a changing world. 1-6 August 2010, Birsbane, Australia. [DVD].
• NAIR P.S., LOGAN T.J., SHARPLEY A.N., SOMMERS L.E., TABATABAI M.A., YUAN T.L. 1984. Interlaboratory comparison of a standardized phosphorus adsorption procedure. Journal of Environment Quality. Vol. 13. Iss. 4 p. 591-595.
• NADANY P., SAPEK A. 2003. Diversification of soluble phosphorus concentration in groundwater between manager and unmanaged peatlands of Biebrza River Valley. Journal of Water and Land Development. No. 7 p. 93-100.
• OKRUSZKO H. 1964. Changes in phosphorus content of organic hydromorphic soils due to drainage. Roczniki Gleboznawcze. T. 14 (supl.) p. 183-195.
• OKRUSZKO H. 1976. Zasady rozpoznawania i podziału gleb hydrogenicznych z punktu widzenia potrzeb melioracji. [Principles of determination and classification of hydrogenic soils in view of the reclamation needs]. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr 52 p. 7-54.
• OKRUSZKO H. 1994. System of hydrogenic soil classification used in Poland. In: Taxonomy of hydrogenic soils and sites used in Poland. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. No 84 p. 5-27.
• PROWATER. 1999-2003. Program for the prevention of diffuse pollution with phosphorus from degraded and re-wetted peat soils. Contract No EVK1 – CT-1999-00036.
• SAPEK A. 2008. Phosphate and ammonium concentrations in groundwater from peat soils in relations to the water table. Polish Journal of Soil Science. Vol. 41. No 2 p. 139-148.
• SAPEK A., GOTKIEWICZ J. 1987. Wpływ różnego użytkowania i nawożenia na zmiany rozmieszczenia składników mineralnych w warstwie murszowej gleby torfowej. [The effect of different use and fertilisation on changes in the distribution of mineral components in muck layer of peat soil]. In: Wyniki 25-letniego stałego doświadczenia nad porównaniem wpływu sposobu użytkowania i nawożenia na glebę torfową w Zakładzie Doświadczalnym Biebrza. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. No 68 p. 99-123.
• SAPEK A., SAPEK B. 1997. Metody analizy chemicznej gleb organicznych. [Methods of chemical analysis of organic soils]. Falenty. Wydaw. IMUZ pp. 80.
• SAPEK A., SAPEK B., NADANY P., URBANIAK M. 2001. Phosphorus concentration in surface- and groundwater under managed and unmanaged peatland. In: International Phosphorus Transfer Workshop 2001. 28th August to 1st September 2001. Plymouth, Devon, England. p. 84.
• SAPEK A., SAPEK B., CHRZANOWSKI S., NADANY P., URBANIAK M. 2004. Wymywanie fosforanów z odwodnionych gleb torfowych po ich renaturalizacji - w świetle projektu PROWATER. [Phosphate release from drained peat soils after their re-wetting in view of the PROWATER project]. Roczniki Gleboznawcze. T. 55. Z. 3 p. 173-183.
• SAPEK A., SAPEK B., CHRZANOWSKI S., URBANIAK M. 2005. Nutrient mobilisation and losses related to water conservation in peatlands. Ecohydrology and Hydrology. Vol. 5 (1) p. 59-65.
• SAPEK A., SAPEK B., CHRZANOWSKI S., JASZCZYŃSKI J. 2006. Transfer of substances from soil solution in peat soil to ground- and surface water. Polish Journal of Environmental Studies. p. 367-394.
• SAPEK B. 1980. Wpływ warunków sorpcji i stopnia przeobrażenia masy murszu na wiązanie i uwalnianie miedzi z gleb torfowo-murszowych. [The effect of sorption conditions and the transformation of muck mass on copper binding and release from peat-muck soils] Roczniki Nauk Rolniczych. Ser. F. T. 80. Z. 1 s. 41-64.
• SAPEK B. 1994. The concept of secondary humification process in moorshes developed from peat formations. In: Conservation and management. Warszawa-Biebrza, 6-10 June 1994. Falenty. IMUZ Publ. p. 312-322.
• SAPEK B. 2011. Sorpcja fosforu przez mursze i utwory torfowe w rejonie Doliny Biebrzy. [Phosphorus sorption by muck and peat formations in the Biebrza River valley]. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. T. 11. Z. 3 (35) p. 219-235.
• SAPEK B., SAPEK A. 1993. Investigations of the specificity and effect of secondary humification process of soils formed from various types of organic materials. Problemy Postępów Nauk Rolniczych. Z. 406 p. 83-94.
• URBANIAK M., SAPEK B. 2004. Zmiany we frakcjach fosforu w glebie torfowo-murszowej w zależności od poziomu wody gruntowej. [Changes of phosphorus fractions in peat-muck soil in relation to ground water level]. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. T. 4. Z. 2a (11) p. 493-502.