Causes of and methods for preventing degradation process of the embankments constructed of organic soils

• Autorzy: Borys M.

Warianty tytułu

PL

Przyczyny i sposoby zapobiegania degradacji nasypów ziemnych wykonywanych z gruntów organicznych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

There are hundreds kilometers of low embankments (up to 2.5 m high) constructed from organic soils in Poland. The degradation process of such embankments is very intensive. The cracks and craters on the crest and slopes of the embankment, the increase of permeability and diminishing of the embankment height are observed. The causes of unfavourable processes in the embankment as well as the protective action against them are discussed in the article.

PL

W Polsce wybudowane są setki kilometrów niskich (do około 2,5 m wysokości) nasypów z gruntów organicznych spełniających rolę wałów przeciwpowodziowych, odwałowań kanałów i doprowadzalników melioracyjnych, grobli stawów rybnych, zapór zbiornikowych. Większość z tych nasypów została wykonana przed kilkunastu i kilkudziesięciu laty, tj. w latach 70. i 80., a znaczna część nawet przed rokiem 1939. Nasypy te charakteryzują się w znacznej większości złym stanem technicznym. Większość nasypów wymaga pilnie przeprowadzenia prac modernizacyjnych. Przy ich modernizacji używa się na ogół również gruntów organicznych, jako gruntów miejscowych położonych najbliżej. Zły stan techniczny nasypów z gruntów organicznych, objawiający się m.in. powstawaniem szczelin i wyrw na koronie i skarpach, wzrostem przepuszczalności prowadzącym do przesiąków przez korpus, obniżeniem wysokości nasypu, związany jest w głównej mierze z procesem jego następującej w czasie degradacji. Przeprowadzone badania wykazały, że przyczyną degradacji nasypów są w głównej mierze zmiany zachodzące we właściwościach gruntów organicznych, określane jako proces murszenia, jak też niszcząca działalność drobnych ssaków zasiedlających te nasypy. Murszenie jest spowodowane działaniem wielu czynników, które można podzielić na fizyczne (procesy kurczenia i pęcznienia), biochemiczne (humifikacja i mineralizacja), atmosferyczne (mróz, wiatr, słońce). W nasypach procesem murszenia objęty jest praktycznie cały grunt wbudowany w korpus. Intensywność procesu murszenia zależy od czasu, stopnia uwilgotnienia gruntu, zawartości powietrza w gruncie. Degradacja nasypów może być częściowo ograniczona poprzez zwalczanie drobnych ssaków, a także zapobieganie procesowi murszenia na co wpływ ma głównie ochrona wilgotności gruntu w nasypie (np. poprzez obsypki mineralne, darniowanie darnią z gruntów mineralnych bądź obsiew, poszerzenie korpusu nasypu), a także zmniejszenie ilości substancji organicznej (mieszanki mineralno-organiczne, dodatki chemiczne) oraz ograniczenie ilości powietrza (dobre zagęszczenie gruntu w nasypie). Rozpoznanie przyczyn procesu degradacji gruntów organicznych wbudowanych w korpus nasypu ziemnego pozwala na podanie sposobów umożliwiających zdecydowanie ograniczenie tego procesu. Biorąc pod uwagę znaczną ilość takich nasypów w Polsce, wymagających pilnie modernizacji ze względu na ich niezadowalający stan techniczny, zagadnienia te mają istotne znaczenie dla praktyki inżynierskiej.

Słowa kluczowe

EN

organic soils; embankments; degradation process

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 1998
• Tom: no. 2
• Strony: 121--134
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Borys M.

• Institute for Land Reclamation and Grassland Farming, Falenty Department of Land Reclamation Engineering 05-090 Raszyn, Poland