Relationships between selected elements of the flood hydrographs in rivers

• Autorzy: Ciepielowski A.

Warianty tytułu

PL

Zależności pomiędzy wybranymi elementami hydrogramów wezbrań

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Since the middle sixties, statistical analyses have been conducted in Poland on the description and identification of a hydrograph of a typical flood wave in rivers according to the concept of STRUPCZEWSKI (1964). These works have been enlarged by studies on relationships between basic elements of high waters: culmination flow [Qmax], wave volume (V), rising time (t_s) and duration of high water (T). (CIEPIELOWSKI, CZECHOWICZ, 1984; CIEPIELOWSKI, 1987; 1994; CIEPIELOWSKI et al., 2001). In this paper I attempt to summarize these studies and to draw conclusions of a pure (on the mechanisms of floods) and applied (on using flood hydrographs in designing sluice and overflow devices in small retention reservoirs) character.

PL

W przypadku braku obserwacji hydrologicznych istnieje problem ustalania i przyjmowania kształtu fali i podstawowych jego elementów: czasów wznoszenia t_s i trwania fali T, objętości fali V i przepływu kulminacyjnego Qmax. Dlatego przeprowadzono badania prowadzące do ustalenia związków empirycznych, które będzie można stosować w różnych warunkach fizycznogeograficznych. Do opisu fali wykorzystano koncepcję typowej fali wezbraniowej wg STRUPCZEWSKIEGO (1964). Przy ustalaniu równań związków elementów fal wezbraniowych zastosowano metodę analizy regresji wielokrotnej i korelacji, wykorzystując również statystyczne testy zgodności. Za istotne statystycznie oraz możliwe do stosowania w praktyce uznano związki w których I r I > rα i jednocześnie r > 0,5, I F I > Fα, I t I > tα przy poziomie istotności α = 0,05. Podsumowano dotychczasowe wyniki badań parametrów równań typowych fal wezbraniowych różnego pochodzenia i powstałych w zróżnicowanych warunkach fizycznogeograficznych. Stwierdzono, że ustalenie jednolitego równania typowej fali wezbraniowej dla warunków polskich nie jest możliwe ze względu na zróżnicowanie warunków tworzenia się wezbrań. Czas wznoszenia fal wezbraniowych zimowych, czyli pochodzenia roztopowego lub roztopowo-opadowego, jest większy niż w przypadku fal pochodzenia opadowego z okresu letniego i wzrasta wraz z wielkością zlewni (tab. 3). Równania związków elementów fal wezbraniowych możliwe do stosowania podano w tabeli 4. W przypadku braku danych do opisu hydrogramu fali wezbraniowej pochodzenia opadowego małej zlewni górskiej (do 12 km²) można stosować równanie: Q_t = Q_maxp% [wzór] gdzie: Q_t - przepływ w chwili t, w m³ ·s-¹, Q_maxp% - przepływ maksymalny letni o określonym prawdopodobieństwie występowania, w m³ ·s-¹. W przypadku braku danych należy przyjmować ze wzorów empirycznych. t - czas liczony od momentu przyjętego za początek fali wezbraniowej, w h, t_s - czas wznoszenia fali, w h (w przypadku braku danych należy przyjmować t_s ≅ 7 h).

Słowa kluczowe

EN

flood hydrograph; equations; elements of the hydrograph; regressions

PL

hydrogram wezbrań; równania; elementy hydrogramu; związki regresyjne

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 2001
• Tom: no. 5
• Strony: 89--105
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ciepielowski A.

• Chair of Civil Engineering and Environmental Restoration, Warsaw Academy of Agriculture ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa, Poland