Identyfikatory
Warianty tytułu
Przewidywany rozwój nawodnień w Polsce w kontekście zmian klimatu
Języki publikacji
Abstrakty
Uncertainties as to how the climate will change and how it will influence the necessities and trends of irrigation development lead to a number of serious questions to be answered in the near future. How irrigation and water systems will have to adapt to climate changes is a challenge that planners, designers and O&M services will have to cope with. It is widely accepted that air temperature in Poland will increase of 2-4°C, however a total yearly precipitation will not vary yet its pattern during the year may change towards higher in winter and lower in summer. Evapotranspiration and crop water demand may rise due to both an increase in temperature and duration of crop growth cycles. Three main factors are expected to exert an accelerating influence on the development of irrigation: increased frequency and intensity of droughts and long-lasting precipitation-free periods with the high insolation and high air temperatures resulting from climate change; the intensification of agricultural production (e.g. in horticulture, orchards, seed crops), being forced by both domestic and European free-market competition; the necessity of reaching high level of quality for the majority of agricultural products. To mitigate negative effects of climate change and extreme events, appropriate adaptation methods and adaptation strategies should be developed and implemented in existing irrigation and water control systems. A number of technological and organisational steps should be taken to improve operation, management, administration and decision making processes.
Zmiany klimatu będą wywierać silny wpływ na rolnictwo. Przeważa pogląd, że w skali ogólnej spodziewane zmiany, polegające na globalnym ociepleniu, przyniosą korzystne efekty w gospodarce rolnej, bowiem zwiększy się potencjał produkcyjny rolnictwa. W Polsce należy się spodziewać wzrostu temperatury o ok. 2-4°C. Konsekwencją tego wzrostu będą sezonowe zmiany ilościowe opadów atmosferycznych i natężenie ekstremalnych zjawisk pogodowych. Większość scenariuszy dla Polski nie przewiduje wzrostu sumy opadów w ciągu roku. Można natomiast spodziewać się wzrostu opadów zimowych, a zmniejszenia opadów letnich. Spowoduje to nadmierne uwilgotnienia gleby w okresie wczesnowiosennym i potrzebę odprowadzenia tej wody przez systemy drenarskie oraz przesuszenie gleb w okresie letnim i potrzebę nawodnień. Przewidywany wzrost natężenia i częstotliwości występowania susz może spowodować wzrost deficytów wody w rolnictwie. Susze stają się w ostatnich latach coraz bardziej dokuczliwe, a przesuszenie wielu obszarów jest wyraźne. Jednocześnie dopuszcza się do bardzo głębokiego kryzysu nawodnień w Polsce. Obecnie nawodnienia w Polsce odgrywają znikomą rolę zarówno w produkcji rolnej, jak i gospodarce wodnej. Są stosowane zaledwie na ok. 0,5% powierzchni użytków rolnych (łącznie wszystkie rodzaje nawodnień). Możliwe zwiększenie deficytów wody w rolnictwie w wyniku zmian klimatu może utrwalić obecne trendy rozwoju nawodnień. Znaczenie nawodnień w polskim rolnictwie powinno się zwiększać wraz z intensyfikacją rolnictwa i negatywnymi skutkami zmian klimatu.
Słowa kluczowe
Wydawca
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
17--29
Opis fizyczny
Bibliogr. 24 poz.
Twórcy
autor
- Institute for Land Reclamation and Grassland Farming at Falenty, Regional Research Centre in Bydgoszcz, Glinki 60, 85-174 Bydgoszcz, Poland, imuzbyd@by.onet.pl
Bibliografia
- 1. ALCAMO, J., MORENO J.M., NOVÁKY B., HINDI M., COROBOV R., DEVOY R.J.N., GIANNAKOPOULOS C., MARTIN E., OLSEN J.E., SHVIDENKO A., 2007. Europe. Climate change 2007: Impacts, adaptation and vulnerability. Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Eds. M.L. Parry, O.F. Canziani, J.P. Palutikof, P.J. van der Linden, C.E. Hanson. Cambridge, UK, Cambridge Univ. Press: 541-580.
- 2. Assessment of potential effects and adaptation for climate change in Europe: The Europe ACACIA Project, 2000. Ed. M.L. Parry. Jackson Environmental Institute, University of East Anglia, Norwich United Kingdom: 324.
- 3. DÖLL P., 2002. Impact of climate change and variability on irrigation requirements: a global perspective. Climatic Change, 54: 269-293.
- 4. GRUSZKA J., 2004. Efektywność systemów produkcji roślinnej w gospodarstwach rolnych stosujących nawodnienia deszczowniane. (Efficiency of crop production systems in farms using sprinkler irrigation). Woda Środ. Obsz. Wiej. 2b(12): 69-80.
- 5. Impacts of Europe’s changing cli mate - 2008 indicator-based assessment, 2008. Report No 4/2008. Joint EEA-JRC-WHO report.
- 6. The Fourth Assessment Report of the IPCC (AR4), 2007. Intergovernmental Panel on Climate Change.
- 7. JANKOWIAK J., BIEŃKOWSKI J., JANKOWIAK S., 2006. Współczesne uwarunkowania stosowania nawodnień deszczownianych w rolnictwie. (Present conditions of sprinkler irrigation in agriculture). Rocz. AR Pozn. 380 Rol., 66: 121-129.
- 8. JANKOWIAK J., RZEKANOWSKI Cz., 2006. Ekonomiczne efekty nawadniania. W: Nawadnianie roślin (Economic effects of irrigation. In: Crop irrigation). Eds. S. Karczmarczyk, L. Nowak. Warszawa, PWRiL: 461-479.
- 9. JAWORSKI J., 2004. Oddziaływanie przewidywanych zmian klimatu na parowanie terenowe i inne składniki obiegu wody w zlewni. W: Parowanie w cyklu hydrologicznym zlewni rzecznych. (Impacts of foreseen climate changes on evaporation and other components of hydrological cycle in a catchment. In: Evaporation in the hydrological cycle of rivers catchments). Warszawa, PTGeofiz.: 422.
- 10. KACZMAREK Z., 2003. Wpływ zmian klimatu na gospodarkę wodną. W: Czy Polsce grożą katastrofy klimatyczne? (Influence of climate change on water management. In: Is Poland threatened by climatic disasters?). Warszawa, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Pols. Kom. Międzynar. Progr. „Zmiany Globalne Geosfery i Biofery” przy Prezydium PAN: 32-52.
- 11. KUNDZEWICZ Z., 2003. Scenariusze zmian klimatu. W: Czy Polsce grożą katastrofy klimatyczne? (Climate change scenarios. In: Is Poland threatened by climatic disasters?). Warszawa, Kom. Prognoz „Polska 2000 Plus”, Pol. Kom. Międzynar. Progr. „Zmiany globalne geosfery i biosfery” przy Prezydium PAN: 14-31.
- 12. KUNDZEWICZ Z., 2007. Projekcje zmian klimatu - ekstrema hydrometeorologiczne. (Projections of climate changes - hydrometeorological extremes). I Polish ADAGIO Conf., Poznań 24 kwietnia 2007. Poznań, UP.
- 13. ŁABĘDZKI L., 2006. Susze rolnicze - zarys problematyki oraz metody monitorowania i klasyfikacji. (Agricultural droughts - an outline of problems and methods of monitoring and classification). Woda Środ. Obsz. Wiej. Rozpr. nauk. monogr., 17: 107.
- 14. ŁABĘDZKI L., 2007. Irrigation in Poland - current status after reforms in agriculture and future development. J. Water Land Dev., 11: 3-16.
- 15. ŁABĘDZKI L., KUŹNIAR A., LIPIŃSKI J., MIODUSZEWSKI W., 2006. Irrigation management transfer in European countries - Polish report. In: Irrigation sector reform in Central and Eastern European countries. Eds. W. Dirksen, W. Huppert. Eschborn, Germany, GTZ, New Delhi, India, ICID: 329-383.
- 16. MIODUSZEWSKI W., 2007. Uwarunkowania rozwoju melioracji wodnych w świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej. (Determinants of water melioration development under Water Framework Directive). Wiad. Melior., 2: 51-55.
- 17. NYC K., POKŁADEK R., 2007. Celowość i kierunki rozwoju melioracji w Polsce. (Needs and trends of land reclamation development in Poland). Wiad. Melior., 3: 101-105.
- 18. Ochrona środowiska. Informacje i opracowania statystyczne (Environmental protection. Information and statistical papers), 2008. Warszawa, GUS.
- 19. OLESEN J.E., BINDI M., 2002. Consequences of climate change for European agricultural productivity, land use and policy. Eur. J. Agron., 16: 239-262.
- 20. RANDALL D.A., WOOD R.A., BONY S., COLMAN R., FICHEFET T., FYFE J., KATTSOV V., PITMAN A., SHUKLA J., SRINIVASAN J., STOUFFER R.J., SUMI A., TAYLOR K.E., 2007. Climate models and their evaluation. In: Climate change 2007: The physical science basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Eds.: S. Solomon, D. Qin, M. Manning, Z. Chen, M. Marquis, K.B. Averyt, M. Tignor, H.L. Miller. Cambridge, UK, Cambridge Univ. Press, New York, USA.
- 21. Rocznik statystyczny (Statistical yearbook), 2008. Warszawa, GUS.
- 22. RZEKANOWSKI CZ., 2000. Perspektywy nawodnień roślin wobec nadchodzących przemian w polskim rolnictwie. (Perspectives of crop irrigation in view of coming changes in Polish agriculture). Ekol. Tech., 8, 3: 83-91.
- 23. SOMOROWSKA U., 2008. Dynamika glebowych zasobów wodnych w Polsce współcześnie i w przyszłości. (Dynamics of the soil water storage in Poland incurrent and future climate conditions). Przeg. Geofiz., 2: 155-165.
- 24. www.giss.nasa.gov, 2009. The NASA Goddard Institute for Space Studies (GISS). New York City, Columbia Univ.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BAT9-0018-0056