Glikoliza odpadów poliuretanowych. Cz. I, Środki glikolizujące i katalizatory

• Autorzy: Datta J. , Rohn M.

Warianty tytułu

EN

Glycolysis of polyurethane wastes. Part I, Glycolysis agents and catalysts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przeglądowym (25 poz. lit.) omówiono glikolizę, która jest jednym z najważniejszych procesów chemicznych, mogącym znaleźć zastosowanie w recyklingu surowcowym odpadowych poliuretanów. We wstępie przedstawiono reakcje transestryfikacji wiązań uretanowych i mocznikowych. Omówiono ważniejsze reakcje zachodzące podczas złożonego procesu glikolizy, w wyniku których otrzymujemy mieszaninę produktów zawierającą poliole, związki o budowie zbliżonej do tych polioli, ale zawierające wiązania uretanowe, małocząsteczkowe mono- i dikarbaminiany, aminy oraz małocząsteczkowe związki mocznikowe i oligomery mocznikowe. Opisano najczęściej stosowane środki glikolizujące, będące alifatycznymi związkami małocząsteczkowymi lub oligomerolami zwierającymi przynajmniej dwie grupy hydroksylowe. Scharakteryzowano trzy podstawowe grupy katalizatorów stosowanych w procesie glikolizy, którymi są: sole i wodorotlenki metali, związki metaloorganiczne oraz aminy. Omówiono wpływ warunków, w jakich prowadzono proces, na skład chemiczny glikolizatu.

EN

The subject of this review (25 references) is glycolysis, being one of the most important chemical processes, which could be applied in feedstock recycling of polyurethane waste. The reactions of transesterification of urethane and urea bonds [equation (1) and (2)] were presented in the introduction. Important reactions running during the complex glycolysis process [equations (3)-(7)], leading to the products’ mixture containing polyols or the compounds of similar structure but containing methane bonds, low-molecular weight mono- and dicarbamates, amines and low-molecular weight urea compounds or urea oligomers [formula (1)], were discussed. The most often used glycolysis agents, i.e. aliphatic low-molecular compounds or oligomerols containing at least two hydroxyl groups, were described. Three main groups of catalysts used in the glycolysis process, i.e. metal salts or hydroxides [formula (II)], organometallic compounds [formula (III)-(VII)] and amines were characterized. The effects of glycolysis conditions on the chemical compositions of glycolysis products were discussed.

Słowa kluczowe

PL

glikoliza; odpady poliuretanowe; środki glikolizujące; katalizatory

EN

glycolysis; polyurethane waste; glycolysis agents; catalysts

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2007
• Tom: T. 52, nr 7-8
• Strony: 579--582
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz.

Twórcy

autor

Datta J.

autor

Rohn M.

• Politechnika Gdańska, Wydział Chemiczny, Katedra Technologii Polimerów, ul. Narutowicza 11/12, 80-952 Gdańsk,

Bibliografia

• 1. Modesti M., Simioni F., Munari R., Baldoin N.: React. Funct. Polym. 1995, 26, 157.
• 2. Gerlock J., Braslaw J., Zinbo M.: Ind. Eng. Chem. Process Dev. 1984, 23, 545.
• 3. Pat. USA 3 632 530 (1972).
• 4. Błędzki A. K.: „Recykling materiałów polimerowych”, WNT Warszawa 1977.
• 5. Datta J., Pasternak S.: Polimery 2005, 50, 346.
• 6. Błędzki A. K., Pawlaczyk K.: Polimery 1994, 39, 345.
• 7. Frisch K. C.: Polimery 1998, 10, 57.
• 8. Kacperski M., Spychaj T.: Polimery 1999, 44, 1.
• 9. Prociak A., Pielichowski J.: Polimery 2005, 50, 682.
• 10. Pat. USA 3 738 946 (1973).
• 11. Pat. USA 4 014 809 (1977).
• 12. Borda J., Pasztor G., Zsuga M.: Polym. Degrad. Stab. 2000, 68, 419.
• 13. Nikje M. M. A., Haghshenas M., Garmarudi A. B.: Polym. Bull. 2006, 56, 257.
• 14. Borda J., Racz A., Zsuga M.: J. Adhesion Sci. Technol. 2002, 16, 1225.
• 15. Pat. USA 4 110 266 (1978).
• 16. Lee J. Y., Kim D.: J. Appl. Polym. Sci. 2000, 77, 2646.
• 17. Pat. USA 4 159 972 (1979).
• 18. Modesti M., Simioni F.: Polym. Eng. Sci. 1996, 36, 2173.
• 19. Pat. USA 3 983 087 (1976).
• 20. Wu C.-H., Chang C.-Y., Li J.-K.: Polym. Degrad. Stab. 2002, 75, 413.
• 21. Wu C.-H., Chang C.-Y., Cheng C.-M., Huang H.-C.: Polym. Degrad. Stab. 2003, 80, 103.
• 22. Pat. USA 5 691 389 (1997).
• 23. Braslaw J. Gerlock J. L.: Ind. Eng. Chem. Process Dev. 1984, 23, 552.
• 24. Pat. USA 5 763 692 (1998).
• 25. Molero C., Lucas A., Rodriguez F.: Polym. Degrad. Stab. 2006, 91, 894.