Annus mirabilis 1905: wtedy i dziś

• Autorzy: Turski Ł. A.

Warianty tytułu

EN

Annus mirabilis 1905: then and today

• Konferencja: Sympozjum Fizyka w Lasku Bielańskim (2005 ; Warszawa, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The year 1905 was an eventful year. Russian armada sent around the world to liberate Port Arthur was whipped off by the Japanese fleet in the Battle of Tsushima. Russian imperium was shaken by workers' rebellion, notably in occupied Poland. These were the front-page political items in journals around the world. On science pages events like the lectures by Svante Arrhenius or the decision to give the Nobel Prize to Philipp Lenard were discussed. In Poland, the Nobel Prize in Literature awarded to Henryk Sienkiewicz was the great event. From today's perspective all these events are dwarfed by the publication of four, not too long papers by a clerk from Swiss Federal Patent Office Albert Einstein. Each of these publications had shaken physics and resulted in changes of our civilization on a scale incomparable with any previous scientific breakthroughs. How could that happen, how were these events interwoven into the intellectual fabric of the dawn of 20th century?

Słowa kluczowe

PL

Einstein Albert; teoria względności; fizyka XX w. pierwsza połowa

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Fizyczne
• Czasopismo: Postępy Fizyki
• Rocznik: 2005
• Tom: T. 56, z. 6
• Strony: 269--275
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., fot.

Twórcy

autor

Turski Ł. A.

• Centrum Fizyki Teoretycznej PAN oraz Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Bibliografia

• [1] Front page physics: A century of physics in the news, red. A.J. Meadows, M.M. Hancock-Beaulieu (Institute of Physics Publishing Ltd., Bristol 1990).
• [2] A. Einstein, „Uber einen die Erzeugung und Verwandlung des Lichtes betreffenden heuristischen Gesichtspunkt”, Annalen der Physik 17, 132–148 (1905).
• [3] A. Einstein, „Uber die von der molekularkinetischen Theorie der W¨arme geforderte Bewegung von in ruhenden Flussigkeiten suspendierten Teilchen”, Annalen der Physik 17, 549–560 (1905).
• [4] A. Einstein, „Zur Elektrodynamik bewegter Korper”, Annalen der Physik 17, 891–921 (1905).
• [5] A. Einstein, „Ist die Tragheit eines K¨orpers von seinen Energieinhalt abhangig?”, Annalen der Physik 18, 639–641 (1905).
• [6] A. Einstein, Eine neue Bestimmung der Molekuldimensionen, Inaugural-Dissertation, Universit¨at Zurich (Buchdruckerei K.J. Wyss, Bern 1905).
• [7] Die Didaktik beginnt mit der Anschauung, Dni Goethego na Uniwersytecie Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie n. Menem; www.uni-protokolle.de/nachrichten/id/49157/.
• [8] A. Einstein, M. Besso, Correspondance 1903–1955, tłum. na j. franc. i oprac. P. Speziali (Hermann, Paris 1972).
• [9] M. Hollingsworth, Sztuka w dziejach człowieka (Ossolineum, Wrocław 1992).
• [10] Speculations on the Fourth Dimension. Selected Writings of Charles H. Hinton (Dover, 1980).
• [11] H.P. Blavatsky, The Secret Doctrine (1888); patrz też Theosophical University Press Online Edition: www.theosociety.org/pasadena/sd/sd-hp.htm.
• [12] M. Houellebecq, Cząstki elementarne, tłum. A. Daniłowicz-Grudzińska (Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2003).
• [13] R. Abraham, R. Sheldrake, T. McKenna, Zdążyć przed apokalipsą. Nauka i mistyka na drodze do resakralizacji świata (Limbus, Bydgoszcz 1995).
• [14] A.I. Miller, Einstein, Picasso: Space, Time, and the Beauty That Causes Havoc (Basic Books, New York 2001).
• [15] S. Kern, The Culture of Time and Space, 1880–1918: With a New Preface (Harvard University Press, Cambridge, Mass. 2003).
• [16] L. Shlain, Arts and Physics: Parallel Visions in Space, Time, and Light (HarperCollins Publishers, New York 1992).
• [17] G. Holton, Science and Anti-Science (Harvard University Press, Cambridge, Mass. 1993), s. 103.
• [18] N.G. van Kampen, Postępy Fizyki 37, 351 (1986).
• [19] R. Katz, Wstęp do szczególnej teorii względności (PWN, Warszawa 1967).
• [20] S. Siekierski, Postępy Fizyki 50, 175 (1999).