Azowe inicjatory funkcyjne - synteza i charakterystyka molekularna

• Autorzy: Pabin-Szafko B. , Wiśniewska E. , Szafko J.

Warianty tytułu

EN

Functional azo-initiators - synthesis and molecular characteristics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W reakcji Pinnera 2,2'-azobis(2-metylopropionitrylu) (AIBN) z szeregiem indywidualnych dioli (schemat A) - 1,4-butanodiolem (1,4-BD), tri(oksyetyleno)diolem [Tri(OE)D] i tetra(oksyetyleno)diolem [Tetra(OE)D] oraz polidyspersyjnymi oligo(oksyetyleno)diolami [OOED(200) i OOED(400)] otrzymano serię azoestrów. 10-Krotny nadmiar molowy indywidualnych dioli oraz polidyspersyjnego OOE(200) zapewnia otrzymanie monomerycznych inicjatorów, których średni ciężar cząsteczkowy (Mn) (oznaczony metodą osmometrii parowej - VPO) odpowiada teoretycznemu ciężarowi cząsteczkowemu monomerycznego azoestru (wg wzoru I, n = 1). Zastosowanie polidyspersyjnego diolu OOE(400) o szerokiej funkcji rozkładu ciężarów cząsteczkowych daje, w zależności od stosunku substratów, mieszaninę azoestrów mono- i dimerycznych (w której ułamkowy udział cząsteczek monomerycznych wynosi ok. 0,80) lub azoestry monomeryczne, z fragmentami cząsteczek diolu o ciężarze cząsteczkowym (230 gźmol-1) mniejszym od średniego (400 gźmol-1). Wszystkie otrzymane azoestry są ditelecheliczne, tj. zawierają dwie końcowe grupy OH. Całość powyższych ustaleń dokonano na podstawie oznaczania ciężarów cząsteczkowych metodą VPO, badań ilościowych opartych na analizie widm 1H NMR mieszanin azoestru i AIBN (który stanowił dodatkowy wzorzec wewnętrzny) oraz badań spektroskopowych 13C NMR, IR i UV-VIS.

EN

The series of azo-esters have been synthesized in Pinner's reaction of 2,2'-azobis(2-methylpropionitrile) (AIBN) with some diols (Scheme A, Table 1): 1,4-butanediol (1,4-BD), tri(oxyethylene)diol [Tri(OE)D], tetra(oxyethylene)diol [Tetra(OE)D] or with polydisperse oligo(oxyethylene)diols [OOED(200)] or [OOED(400)]. Ten-time molar excess of particular diols or of polydisperse OOED(200) one let prepare the monomeric initiators characterized with average molecular weight (Mn), determined by vapor osmometry VPO, corresponding with theoretical molecular weight of monomeric azoester (according to Formula 1, n = 1, Table 2). The application of polydisperse OOE(400) diol showing the broad molecular weight distribution leads, dependently on the substrates ratio, to either the mixture of mono- and dimeric azoesters (in which fractional part of monomeric molecules is about 0.80) or monomeric azoesters with fragments of introduced molecules of diol characterized with molecular weight smaller (230 gźmol-1) than average one (400 gźmol-1) (Table 2). All azoesters obtained are ditelechelic i.e. they contain two OH end groups (Table 4). All the above settlements were done on the basis of molecular weights measurements by VPO, 1H NMR analysis of azoester and AIBN mixtures' spectra (Figs. 2, 3) (AIBN was an additional internal standard), as well as 13C NMR investigations (Fig. 1), IR (Fig. 4) and UV-VIS (Fig. 5) ones.

Słowa kluczowe

PL

reakcja Pinnera; inicjator azoestrowy ditelecheliczny; budowa cząsteczkowa; liczba hydroksylowa; badania spektroskopowe; osmometria parowa

EN

Pinner's reaction; azoesters; ditelechelic azoinitiators; molecular structure; acetyl number; spectroscopic investigations; vapor osmometry

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2005
• Tom: T. 50, nr 4
• Strony: 271--278
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Pabin-Szafko B.

• Politechnika Szczecińska, Instytut Polimerów, Zakład Chemii Fizycznej Polimerów, ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin

autor

Wiśniewska E.

• Politechnika Szczecińska, Instytut Polimerów, Zakład Chemii Fizycznej Polimerów, ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin

autor

Szafko J.

• Politechnika Szczecińska, Instytut Polimerów, Zakład Chemii Fizycznej Polimerów, ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin

Bibliografia

• 1. Hazer B., Erdem B., Lenz R. W.: J. Polym. Sci., Part A: Polymer Chem. 1994, 32, 1739.
• 2. Haneda Y., Terada H., Yoshida M., Ueda A.,Nagai S.: J. Polym. Sci., Part A: Polymer Chem. 1994, 32, 2641.
• 3. Wódka T.: J. Appl. Polymer Sci. 1993, 47, 407.
• 4. Walz R., Bömer B., Heitz W.: Makromol. Chem. 1977, 178, 2527.
• 5. Dicke H.-R., Heitz W.: Makromol. Chem., Rappid Commun. 1981, 2, 83.
• 6. Sedlak M., Tauer K.: Molecules 2000, 5, 730.
• 7. Li J. J.: „Name Reactions: A Collection of Detailed Reaction Mechanisms”, Springer, Berlin 2002.
• 8. Anand P. S., Stahl H. G., Heitz W., Weber G., Bottenbruch L.: Makromol. Chem. 1982, 183, 1685.
• 9. Oppenheimer C., Heitz W.: Angew. Makromol. Chem. 1981, 98, 167.
• 10. Wódka T.: informacje prywatne.
• 11. Bednarek M., Biedroń T., Kubisa P.: Polimery 2000, 45, 664.
• 12. Pabin-Szafko B., Wiśniewska E., Szafko J.: Ekoplast 2002, 21/22, 47.
• 13. Praca zbiorowa: „Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych” (red. Zieliński W., Rajca A.), WNT, Warszawa 1995.