Metody analizy pyłów i mgieł powstających w procesach odlewniczych i hutniczych

• Autorzy: Szaciłowski K.

Warianty tytułu

EN

Methods for analysis of dust and mist generated during foundry and metallurgical processes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł przedstawia analizę porównawczą wybranych metod służących do ilościowego oznaczania zawartości pyłów i mgieł, zawierających składniki toksyczne w powietrzu i gazach procesowych. Szczególny nacisk położono na praktyczno-ekonomiczną stronę różnych metod analitycznych, z uwzględnieniem wymogów Unii Europejskiej. Przedstawiono aktualną sytuację zanieczyszczenia powietrza w Polsce oraz na terenie województwa małopolskiego. W artykule zaprezentowano procesy odlewnicze będące źródłami pyłów i mgieł o charakterze toksycznym. Druga część artykułu opisuje nowatorską metodę analityczną, zwaną metodą kolorymetryczno-absorpcyjną. Opisano szczegółowo konstrukcje aparatu pomiarowego, metodykę prowadzenia pomiarów oraz sposób interpretacji wyników. Pomiary polegają na przepuszczeniu określonej objętości gazu przez jednorazową, wymienną wkładkę filtracyjną nasyconą roztworem barwnika. Absorbowana przez wkładkę mgła kwasu siarkowego reaguje z barwnikiem i powoduje zmianę zabarwienia. Na podstawie czasu potrzebnego do całkowitej zmiany zabarwienia wkładki możliwe jest ilościowe określenie zawartości mgły w gazie (powietrzu). Zakres pomiarowy metody mieści się w przedziale 0,1-1000 mg kwasu siarkowego w m3. Zaproponowano też modyfikacje metody, pozwalającą na dokonanie jednoczesnego pomiaru zawartości mgły i pyłu zawieszonego. Zastosowanie sondy pomiarowej o dużej średnicy pozwoliło na znaczne zwiększenie reprezentatywności próbki pobieranego gazu w porównaniu z innymi metodami. Pomiary prowadzone tą metodą są szybkie, wyniki charakteryzuje niewielki błąd względny (š5%). Opisana metoda charakteryzuje się prostotą i niskim kosztem prowadzenia analiz, nie wymaga wyspecjalizowanego laboratorium analitycznego, ani wysoko wykwalifikowanego personelu. Krótki czas pobierania próbki umożliwia przeprowadzenie wielu pomiarów w krótkim przedziale czasu. Dzięki niskiej cenie, prostocie i odporności aparatu pomiarowego na czynniki środowiskowe, opisana metoda może być stosowana w zakładach odlewniczych i zakładach pokrewnych, zwłaszcza tych, których sytuacja finansowa nie pozwala na zakup drogiej aparatury do monitoringu środowiska.

EN

The present article describes the comparative analysis of selected methods used for quantitative determination of dust and mist content comprising toxic constituents in the air and industrial installations. The special emphasis was put on practical and economical aspects of different analytic methods, European Union standards. The paper also describes the present situation of air pollution in Poland and with special emphasis on the Southern part. Some foundry processes emitting toxic dusts and mists were discussed. Second part of the paper presents a new analytical method called colorimetry-absorption method. The construction of measuring apparatus, measuring methodology and interpretation of results were given in detail. The measurement consists in passing the particular volume of gas through a disposable filtration cartridge saturated with dye solution. Sulphuric acid mist absorbed by the filter reacts with the dye and makes it change the colour. Measuring the time necessary for complete change of colour allows quantitative determination of the mist in the gases or air. The new method allows measuring in the range of 0.1-1000 mg .... Slight modifications of the method were proposed so that it enables both mist and dust determination. Use of large diameter probe allows obtaining better representativeness of gas sample in comparison with other methods. The above described method provides quick measurements and small relative error (~5%). Presented method is characteristic of its simplicity and low cost of the measurements, it needs neither specialistic analytical laboratory nor highly qualified personnel. Due to the short time of sampling, it is possible to perform many measurements in a short period of time. Regarding its low price, simplicity and resistance to interference with environmental conditions, the presented method satisfies all demands to be used in the foundry industry and other plants especially where the financial situation does not allow purchasing the expensive equipment for environmental monitoring.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenie powietrza; pył; związki siarki; mgła kwasu siarkowego; metody analityczne

EN

air pollution; dust; sulphur compounds; sulphuric acid mist; analytical methods

• Wydawca: Instytut Odlewnictwa
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Odlewnictwa
• Rocznik: 2001
• Tom: R. 4, nr 4
• Strony: 12--20
• Opis fizyczny: rys., wykr., Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Szaciłowski K.

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków