Właściwości nowego gatunku żeliwa sferoidalnego średniokrzemowego - po odlaniu i po obróbce cieplnej

• Autorzy: Piaskowski J.

Warianty tytułu

EN

The properties of the newly invented middle silicon ductile iron, cast and heat treated

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na Międzynarodowym Kongresie Odlewnictwa w Paryżu w 2000 roku badacze szwedzcy przedstawili wyniki badań nowego gatunku żeliwa sferoidalnego o zawartości (średnio) około 3,75% Si, o wysokiej plastyczności i obrabialności. Miało ono zastąpić żeliwo sferoidalne 500-7 w odlewach dla motoryzacji. Taki sam gatunek żeliwa sferoidalnego o zawartości (średnio) 3,90% Si został opracowany w Instytucie Odlewnictwa w Krakowie i Fabryce Urządzeń Budowlanych w Łodzi w latach 1970-1973 i opatentowany w 1975 roku (patent nr 74403). Żeliwo to wytapiane było w żeliwiakach o wyłożeniu kwiaśnym, sferoidyzację przeprowadzano w kadziach szczelnych JPK z zastosowaniem magnezu w ilości 0,18-0,24% i modyfikowano żelazokrzemem (FeSi75) w ilości 2,5%. Żeliwo sferoidalne średniokrzemowe wykazuje strukturę prawie czysto ferrytyczną, jego właściwości odlewnicze, fizyczne (współczynnik rozszerzalności cieplnej, właściwości magnetyczne, temperatura przemiany eutektoidalnej), wytrzymałościowe (wytrzymałość na rozciąganie i ściskanie, przewężenie i wydłużenie względne, twardość i udarność na próbkach z karbem i bez karbu), wytrzymałość w temperaturze 20-750°C i odporność na utlenianie w temperaturze 600-900°C zostały zbadane w Instytucie Odlewnictwa. Wyniki tych badań zostały przedstawione w artykule. Dołączono także wyniki badań właściwości mechanicznych nowego gatunku żeliwa sferoidalnego po obróbce cieplnej, dotychczas nie opublikowane, pojedno- i dwustopniowym wyżarzaniu ferrytyzującym, wyżarzaniu w temperaturze 870 i 950°C ze studzeniem w powietrzu, hartowaniu w oleju, hartowaniu z przemianą izotermiczną i ulepszaniu cieplnym (hartowaniu w oleju i odpuszczaniu). Takiego zakresu badań nie objęły prace badaczy szwedzkich. Przeprowadzone w Instytucie Odlewnictwa badania wskazują, że żeliwo sferoidalne średniokrzemowe może znaleźć znacznie szersze zastosowanie w technice, nie ograniczające się jedynie do zastąpienia żeliwa 500-7 na odlewy dla motoryzacji.

EN

During the International Foundry Congress in Paris 2000 Swedish scientists presented their results of researches performed on the newly invented ductile cast iron of high plasticity and machinability, containing c.a. 3.75% Si. This supposed to take place of ductile iron grade 500-7 in castings produced for automotive industry. The same grade of ductile iron containing c.a. 3.90% Si was developed in the Foundry Research Institute in Krakow and in Fabryka Urządzeń Budowlanych (Building Machines Factory) in Łódź in 1970-73 and patented in 1975 (patent No. 74403). Cast iron was melted in acid lining cupola, spheroidization was carried out in JPK hermetic ladles using Mg 0.18-0.24% and inoculated with ferro-silicon (FeSi75) of 2.5% content. Middle silicon ductile iron presents the structure almost totally ferritic. Its cast and physical properties (coefficient of thermal expansion, magnetic properties, temperature of eutectic transformation), mechanical properties (tensile and compressive strengths, reduction of area, unit elongation, hardness and impact resistance on notched and unnotched bar test pieces), resistance in 20-750°C and resistance to oxidation in 600-900°C were tested in the Foundry Research Institute in Krakow. This article presents the results of these researches. The results of mechanical properties tests (not published so far) carried out on a new grade of ductile iron after the heat treatment were also added as well as the results of tests after single and double-stage ferritizing annealing, annealing in 870-950°C with cooling in the air, oil hardening, austempering and toughening (oil hardening and tempering). Swedish scientists have not covered this scope of tests. Researches carried out in the Foundry Research Institute show that middle silicon ductile iron may have much wider usage in technology, not only for replacement of ductile iron grade 500-7 used for automotive industry castings.

Słowa kluczowe

PL

żeliwo sferoidalne średniokrzemowe; właściwości

EN

middle silicon ductile iron; properties

• Wydawca: Instytut Odlewnictwa
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Odlewnictwa
• Rocznik: 2001
• Tom: R. 4, nr 4
• Strony: 3--11
• Opis fizyczny: fot., rys., wykr., Bibliogr. 11poz.

Twórcy

autor

Piaskowski J.

• Instytut Odlewnictwa, Kraków