Wykorzystanie analizy wielokryterialnej do wyboru uszczelnień z tworzyw polimerowych stosowanych w hydraulice wodnej

• Autorzy: Okularczyk W.

Warianty tytułu

EN

Application of multicriterial analysis for selection of polymeric seals in hydraulics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem badań był wybór - metodą optymalizacji wielokryterialnej - uszczelnień polimerowych przeznaczonych do hydraulicznych układów wodnych. Kryteriami wyboru były przy tym czynniki techniczne (przede wszystkim trwałość i szczelność), ekonomiczne (energia tracona wskutek tarcia) oraz ekologiczne (ekowskaźnik 99). Po wstępnej kwalifikacji, do badań wytypowano dwa typy uszczelnień ("Mupuseal") wykonanych z PE-UHMW. Wyniki zastosowanej metody świadczą o tym, że szczelność i trwałość tych typów uszczelnień nie idą ze sobą w parze, czyli większej szczelności towarzyszy mniejsza trwałość i odwrotnie. Taka prawidłowość jest konsekwencją występowania dwóch typów zużycia uszczelek: zmęczeniowego (pogarszającego szczelność) oraz ściernego (pogarszającego trwałość). Dobór uszczelnień do konkretnego zastosowania powinien uwzględniać tę właśnie zależność.

EN

The choice of polymeric seals for water hydraulic systems was the subject of investigations by multicriterial optimization. The criteria of choice were technical factors (mainly durability and tightness, see Fig. 4 and 5), economical ones (energy lost as a result of friction, see Fig. 6 and 7) as well as ecological one (ecoindex 99). After preliminary selection, two types of seals made of PE-UHMW ("Mupuseal") were chosen. The results obtained show that durability does not follow tightness - the higher tightness the lower durability, and inversely. This regularity is a consequence of two types of seal wear: fatigue one (deteriorating the tightness) and abrasive one (deteriorating the durability). The selection of seals for the given application should take this dependence into consideration.

Słowa kluczowe

PL

hydraulika wodna; uszczelnienia polimerowe; optymalizacja wielokryterialna; trwałość; szczelność

EN

water hydraulic; polymeric seals; multicriterial optimization; durability; tightness

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2006
• Tom: T. 51, nr 10
• Strony: 747--753
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz.

Twórcy

autor

Okularczyk W.

• Politechnika Częstochowska, Katedra Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Zarządzania Produkcją, Al. Armii Krajowej 19c, 42-200 Częstochowa,

Bibliografia

• 1. Isaksson O,: Wear 1998, 216, 97.
• 2. Okularczyk W.: „Planowanie badań uszczelnień polimerowych przewidzianych do pracy w hydraulice wodnej" w pracy zbiorowej „Stosowanie i przetwórstwo materiałów polimerowych" (red. Koszkul J.), Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1998, str. 159—170.
• 3. Weiss H.: Olhydraulik Pneumatik 1999,43, nr 2,104.
• 4. Koszkul J., Torchala L: „Badania tribologiczne kompozytów na osnowie politetrafluoroetylenu" w pracy zbiorowej „Postęp w przetwórstwie tworzyw termoplastycznych" (red. Koszkul J.), Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1995, str. 165—172.
• 5. Wieleba W., Ziemianski K.: Trybologia 1995,5,554.
• 6. Watanabe M.: Wear 1992,158, 79.
• 7. Brink R.V., Czernik D. E., Horve L. A.: „Handbook of fluid sealing", McGraw-Hill, Inc., New York 1993.
• 8. Bisztray-Balku S.: Periodica Polytechnica Ser. Mech. Eng. 1999,43, nr l, 63.
• 9. Schulte R., Cleff B i in.: Inżynieria Biomateriałów, 16.
• 10. Xiong D., Ge S.: Wear 2001,250,242.
• 11. Wang A., Essner A., Polineni V. K, Stark C., Dumbleton J. H.: Tribol. Intern. 1998, 31, nr 1—3,587.
• 12. www.economos.at
• 13. Okularczyk W.: Hydraul. i Pneumatyka 2001, 6,24.
• 14. Galas Z., Nykowski L, Żółkiewski Z.: „Programowanie wielokryterialne", PWE, Warszawa 1987.
• 15. Dobosz M.: „Wspomagana komputerowo statystyczna analiza wyników badań", Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa 2001.
• 16. Achnazarowa S. Ł., Kafarow W. W.: „Optymalizacja eksperymentu w chemii i technologii chemicznej", WNT, Warszawa 1982.
• 17. Kolman R.: „Inżynieria jakości", PWE, Warszawa 1997.
• 18. H2O Cylinder. Bulletin 1250/1. Parker Hannifin GmbH, Cylinder Division, Koln, Niemcy.
• 19. www.versuchmethoden.de
• 20. www.weibull.com
• 21. www.pre.nl