Skurcz przetwórczy wyprasek a warunki wtryskiwania

• Autorzy: Postawa P.

Warianty tytułu

EN

Shrinkage of moldings and injection molding conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki doświadczalne, które miały na celu oszacowanie w procesie wtryskiwania wpływu zmiennych niezależnych (parametrów wejściowych) na zmienne zależne: skurcz wzdłużny (Sw) i poprzeczny (Sp) oraz masę (m) wyprasek z tworzywa częściowo krystalicznego - polioksymetylenu (POM) oraz bezpostaciowego - polistyrenu (PS). Doświadczenia przeprowadzono na podstawie planu badań, który obejmował 27 badanych układów i pięć parametrów wejściowych: temperaturę formy (Tf) oraz wtrysku (Tt), ciśnienie docisku (pd), czas chłodzenia (tch) i prędkość wtrysku (vw). Stwierdzono zróżnicowanie wartości skurczu poprzecznego na drodze przepływu tworzywa w gnieździe formy. Analiza statystyczna wyników polegała na poszukiwaniu (estymacji) parametrów równań regresji (2) opisujących zmienność badanych wielkość zależnych w funkcji przyjętych zmiennych niezależnych. Przeprowadzono również analizę korelacji (zależności), której wyniki przedstawiono w postaci macierzy korelacji. Z przytoczonych w pracy danych wynika, że w praktyce produkcyjnej w celu sterowania wartością skurczu oraz masy wypraski najkorzystniej jest zmieniać wartość ciśnienia docisku jako istotnego parametru szybkozmiennego.

EN

Results of experiments focused on assessment, in injection molding, of the effects of independent variables (input parameters) on dependent variables: longitudinal shrinkage (Sw), perpendicular shrinkage (Sp) (Fig. 2 and 3) and weights (m) of the moldings made of semi-crystalline polyoxymethylene (POM) or amorphous polystyrene (PS) were presented. Experiment design consisted of 27 systems investigated and 5 input parameters: mold temperature (Tf), injection temperature (Tt), clamping pressure (pd), cooling time (tch) and injection speed (vw) (Table 2 and 3). Diversification of values of perpendicular shrinkage along the way of plastic flow in mold cavity (Fig. 4) has been found. Statistic analysis of the results based on estimation of parameters of regression equations (2) describing the variability of dependent values investigated as the functions of independent variables (Table 6). Analysis of correlation was done as well and the results were presented in the form of matrix of correlation (Table 4 and 5). It results from the data presented that with the aim to control the shrinkage value and molding weight in the industrial practice it is most advantageous to change the clamping pressure as essential easy-to-change parameter.

Słowa kluczowe

PL

wtryskiwanie; polioksymetylen; polistyren; skurcz przetwórczy; warunki przetwórstwa; analiza statystyczna

EN

injection molding; polyoxymethylene; polystyrene; molding shrinkage; processing conditions; statistical analysis

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2005
• Tom: T. 50, nr 3
• Strony: 201--207
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Postawa P.

• Politechnika Częstochowska, Katedra Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Zarządzania Produkcją, Al. Armii Krajowej 19c, 42-200 Częstochowa,

Bibliografia

• 1. Sikora R.: „Podstawy przetwórstwa tworzyw wielkocząsteczkowych”, Wyd. Politechniki Lubelskiej, Lublin 1992, str. 501.
• 2. Smorawiński A.: Mechanik 1982, 5, 299.
• 3. Johannaber F.: „Wtryskarki”, seria Przetwórstwo Tworzyw Sztucznych, Plastech, Warszawa 2000.
• 4. Łączyński B.: „Tworzywa sztuczne i ich przetwórstwo”, PWN, Warszawa 1980, str. 433.
• 5. Zawistowski H., Zięba S.: „Ustawianie procesu wtrysku”, Plastech, Warszawa 1995, str. 140.
• 6. Smorawiński A.: „Technologia wtrysku”, WNT, Warszawa 1989, str. 460.
• 7. Sterzyński T.: „Interpretacja własności przetwórczych tworzyw termoplastycznych jako czynnik determinujący właściwe prowadzenie procesu wtrysku” w pracy zbiorowej: „Wtrysk termoplastów”, PAN-SIMP, Rydzyna 1983, str. 90.
• 8. Bociąga E.: „The Influence of a Method and Conditions of Polymer Test Specimen Preparation on Results of Examinations”, Polymer Processing Society (PPS), North American Meeting, 21—24 maja 1998 r., Toronto, Kanada, materiały, str. 199—200.
• 9. Płaska S.: Polimery 2002, 47, 43.
• 10 Płaska S.: Polimery 2001, 46, 709.
• 11. Płaska S.: „Optymalizacja procesu wtryskiwania tworzyw termoplastycznych przy użyciu technik eksperymentalnych”, w pracy zbiorowej: „Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych” (red. Koszkul J.), Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 2002, str. 628.
• 12. Bogucki M., Płaska S., Stączek P.: Polimery 2003, 48, 714.
• 13. Hawrylecka U.: Polimery 1988, 33, 340.
• 14. Hawrylecka U., Sikora R.: Polimery 1994, 39, 34.
• 15. Sikora R., Garbacz T.: „The Influence of Auxiliary Agents Contents on the Course of the PE Extrusion Process”, PPS, 16—18 sierpnia 2000 r., Zlin, materiały, str. 201.
• 16. Sikora R., Kloc J.: Kunststoffe 1982, 72, 449.
• 17. Bociąga E.: „The Influence of Injection Moulding Parameters on Some Properties of Polyethylene Products”, PPS, Fifteenth Annual Meeting, 1—4 czerwca 1999 r., s‘Hertogenbosch, Netherlands, materiały, str. 1—7.
• 18. Bociąga E.: Polimery 2000, 45, 89.
• 19. Internet: www.rhodia-ep.com
• 20. Internet: www.dow.com
• 21. Bociąga E.: Polimery 1999, 44, 198.
• 22. Bociąga E.: „Sposób i warunki pozyskiwania próbek z tworzyw a rezultaty badań doświadczalnych”, III Profesorskie Warsztaty Naukowe „Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych”, Wyd. Politechniki Koszalińskiej, Koszalin—Mielno 1998, materiały, str. 13.
• 23. Sikora R., Bociąga E.: Polimery 2003, 48, 100.
• 24. Bociąga E.: „Warunki wypełniania gniazda formy wtryskowej a właściwości wyprasek”, VIII Profesorskie Warsztaty Naukowe „Przetwórstwo tworzyw polimerowych”, Wyd. Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin—Darłówko 2003 r., materiały, str. 27—28.
• 25. Bociąga E.: „Procesy determinujące przepływ tworzywa w formie wtryskowej i jego efektywności”, Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2001, str. 153.
• 26. Postawa P.: „Analiza wpływu warunków przetwórstwa na wybrane cechy wyprasek wtryskowych”, praca doktorska, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki, Politechnika Częstochowska 2003.
• 27. Koszkul J., Postawa P.: „The Relationship Between Injection Moulding Parameters and the Quality of Moulded Parts”, PPS-18, 16—20 czerwca 2002 r., Guimaraes, Portugalia, materiały.
• 28. Płaska S.: „Wprowadzenie do statystycznego sterowania procesami technologicznymi”,Wyd. Politechniki Lubelskiej, Lublin 2000.
• 29. Polański Z.: „Planowanie doświadczeń w technice”, PWN, Warszawa 1984.