Zasady racjonalnego żywienia nurków

• Autorzy: Kaczerska D. , Siermontowski P. , Kozakiewicz M. , Orłowski M.

Warianty tytułu

EN

Rules of diver's rational diet

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Każdy rodzaj nurkowania; zarówno komercyjne, militarne jak i hobbystyczne - amatorskie wiąże się z przebywaniem człowieka w krańcowo różnych warunkach środowiska zewnętrznego. Odmienne właściwości fizyczne wody w stosunku do powietrza istotnie wpływają na homeostazę ustroju, stwarzając liczne zagrożenia dla zdrowia i życia nurka. Najistotniejsze z nich to zwiększone i zmienne ciśnienie otaczające wpływające na właściwości fizyczne gazów w ustroju, gęstość środowiska otaczającego zwiększająca opory przy poruszaniu się, wzrost ciśnień parcjalnych składników mieszaniny oddechowej, wielokrotnie większa przewodność cieplna środowiska i wiele, wiele innych. Nurkowanie zaliczane do prac ciężkich, lub sportów ekstremalnych niesie ze sobą liczne zagrożenia dla zdrowia. Świadomość tych zagrożeń pozwala na ochronę przed nimi. Jedną z form ochrony i dbałości o bezpieczeństwo nurkowania jest racjonalne odżywianie mogące zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować niektóre zagrożenia. Odżywianie ma na celu nie tylko dostarczenie energii, lecz również niezbędnych składników odżywczych zapewniających prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Odmienne warunki środowiska wodnego, krańcowo różne w stosunku do normalnego otoczenia człowieka nie pozostają bez wpływu na zasady żywienia nurków, zarówno pod względem kaloryczności, składu posiłków, jak i zasad ich podawania. Możliwości zmniejszenia ryzyka chorób i wypadków nurkowych związane z prawidłowym odżywianiem nurka są znaczne, choć mimo znajomości ich fizjologicznych podstaw, nadal niedoceniane i rzadko brane pod uwagę przy planowaniu nurkowań. Zależnie od profilu nurkowania dieta nurka ma większy, bądź mniejszy wpływ na jego bezpieczeństwo, jednak zawsze wpływ taki istnieje i powinien być brany pod uwagę. W zasadach prawidłowego żywienia nurków uwzględnia się przede wszystkim znacznie zwiększone zapotrzebowanie energetyczne ustroju, ale także przeciwdziałanie odwodnieniu, hamowanie oddziaływania wolnych rodników, redukcję stresu dekompresyjnego, możliwość wystąpienia narkozy gazów obojętnych, eliminację ryzyka urazu ciśnieniowego jelit i inne zagrożenia.

EN

Each type of diving: commercial, military and for hobby - amateur is connected with time spent in various extreme conditions in the external environment. Different physical properties of water in comparison with air affect significantly the homeostasis of the body, creating a number of threats for health and life of a diver. The most important of these is the increasing and changeable pressure of the surrounding, affecting the physical properties of gases in the system, the density of the environment that rise the resistance during movement, the increase in partial pressure of the breathing mixture, the huge increase in the thermal conductivity of the environment, and much more. Diving, that is classified as heavy work, or extreme sport, is risky for our health. Awareness of these threats helps us to protect against them. One form of protection and care for the safety of diving is a reasonable diet that may reduce or completely eliminate some of the risks. Nutrition aims to provide not only energy but also essential nutrients to ensure proper functioning of the body. Radically different conditions of the aquatic environment in comparison with the normal human environment are not without influence on the nutrition principles for divers in terms of calories as well as the composition of meals and rules for feeding. Possibility of reducing the risk of diseases and accidents associated with the diver's proper nutrition is considerable but still undervalued and rarely taken into account while dive planning, despite the knowledge of the physiological bases. Depending on the dive profile, diver's diet has a greater or lesser influence on his safety, but there is always such an influence and it should be taken into account. Primly, in terms of divers' nutrition, substantially increasing energy demands of the system should be included, but also it should be considered in aims to prevent dehydration, inhibiting the effects of free radicals, reducing stress, decompression, the possibility of inert gas narcosis, eliminating the risk of bowel injury, pressure and other threats.

Słowa kluczowe

PL

nurek; odżywianie; zagrożenia

EN

diver; nutrition; hazards

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej
• Czasopismo: Polish Hyperbaric Research
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 1(34)
• Strony: 27--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz.

Twórcy

autor

Kaczerska D.

autor

Siermontowski P.

autor

Kozakiewicz M.

autor

Orłowski M.

• Zakład Dietetyki Ogólnej, Katedra Żywienia Klinicznego, Gdański Uniwersytet Medyczny ul. M. Skłodowskiej-Curie 3a 80-210 Gdańsk tel./fax. [phone],

Bibliografia

• 1. Dolatkowski A., Ulewicz K.: Zarys fizjopatologii nurkowania. Podręcznik dla lekarzy i studentów Wyd. Wojskowej Akademii Medycznej Łódź 1971;
• 2. Elmadfa I., Muskat E.: Wielkie tabele kalorii i wartości odżywczych, Muza SA, Warszawa 2009;
• 3. Konarski M., Siermontowski P., Olszański R: Wybrane aspekty wpływu żywienia na bezpieczeństwo nurkowania. W:Żywienie człowieka i metabolizm, suplement 1- cz. I, Warszawa 2005: 65-70;
• 4. Kozakiewicz M., Kędziora J., Kędziora-Kornatowska K., Pawluk H., Olszański R., Dąbrowiecki Z., Kornatowski T.: Wpływ hiperbarii na wybrane parametry stresu oksydacyjnego we krwi nurków, Polish Hyperbaric Research 3(12) 2005: 7-12;
• 5. Siermontowski P., Konarski M., Kaczerska D: Współczesne problemy żywienia nurków zawodowych i rekreacyjnych, Sporty wodne i ratownictwo 2,3/2008: 42-48;