Sludge utilization obtained from Zn-Pb mine water treatment

• Autorzy: Kupich I. , Girczys J.

Warianty tytułu

PL

Utylizacja szlamów pozyskiwanych w procesie oczyszczania wód dołowych kopalń Zn-Pb

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper describes the possibilities for utilization of sludge obtained during the treatment of mine water discharged from the Zn-Pb ore mines. These possibilities were analyzed based on the results from the study on the properties of sludge from the treatment of mine water discharged from the mines of the Bytom Basin area. The fine-grained texture and chemical content of sludge result in the properties typical for very fine-grained limestone. Small quantities of unprocessed Ca(OH)2 increase the activity of sludge in comparison to pure CaCO3. Due to these properties the sludge may be applied in many environmental engineering processes aiming at limitation of heavy metal migration and SO2 emissions, and also neutralization of waste acids from used accumulator processing.

PL

Przedstawiono możliwości gospodarczego wykorzystania szlamów odpadowych z oczyszczania wód zrzutowych kopalń rud Zn-Pb. Samo wytwarzanie tego odpadu jest konsekwencją wynikającą z konieczności odwadniania nieczynnych już kopalń rud cynkowo-ołowiowych niecki bytomskiej. Przeznaczone do usunięcia z wody metale ciężkie, w wyniku hydrolizy i działania jonów węglanowych, występują w postaci cząsteczkowej, dlatego podstawą oczyszczania jest koagulacja wapnem. Ubocznym efektem tego procesu jest wytrącanie dużych ilości CaCO3. Powstające osady mają właściwości fizyczne i skład chemiczny taki, jak materiały naturalne wykorzystywane gospodarczo. Proponowane kierunki zagospodarowania szlamu mieszczą się w trzech grupach technologicznych: jako zawiesiny alkalicznej w sorpcji SO2 lub neutralizacji H2SO4; wykonywanie warstwy mineralnej, inertnej w stosunku do środowiska w procesie składowania różnych odpadów; wypełnianie pustek poeksploatacyjnych górnictwa lub składowanie. Wykorzystanie technologiczne odpadu z uzdatniania wód może przynieść wymierne oszczędności surowców naturalnych, poprawić warunki ochrony środowiska w obszarze składowisk i rozwiązać problemy z pozyskiwaniem terenu pod składowanie.

Słowa kluczowe

EN

zinc mining; lead mining; water discharged; water treatment; sludge utilization

PL

górnictwo cynku; górnictwo ołowiu; wody zrzutowe; uzdatnianie wody; utylizacja odpadów

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Physicochemical Problems of Mineral Processing
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 42
• Strony: 91--106
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz.

Twórcy

autor

Kupich I.

autor

Girczys J.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechniki Czestochowskiej,

Bibliografia

• ADAMCZYK A. F., Wpływ górnictwa rud cynku i ołowiu w rejonie olkuskim na wody podziemne i powierzchniowe, Zesz. Nauk. AGH, Sozologia i Sozotechnika z. 32, Kraków 1990.
• ADAMCZYK A.F., HAŁADUS A., Zmiany jakości wód kopalnianych odprowadzanych kanałami ZGH Bolesław, Gospodarka Surowcami Mineralnymi 1996, nr 3, s. 479505.
• Alsthrom Pyropower Reactivity index, 1995 r.
• BIS Z., RADECKI M., Alternatywne sorbenty wapniowe do odsiarczania spalin w kotłach fluidalnych, IX Konferencja Kotłowa nt.: Aktualne problemy budowy i eksploatacji kotłów, str. 5972, 2002.
• GIRCZYS J., Charakterystyka szlamów odpadowych z instalacji uzdatniania wód zrzutowych z szybu „Bolko” wraz z technologią ich utylizacji, Bytom 2007.
• GIRCZYS J., SOBIK–SZOŁTYSEK J., Odpady przemysłu cynkowo – ołowiowego, Wydawnictwa Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2002.
• GIRCZYS J., SOBIK–SZOŁTYSEK J., 2003, Wpływ na stan wody Brynicy zrzutu ścieków i wód dołowych, InŜynieria i Ochrona Środowiska, t.6, nr 34, s.441453.
• Główny Instytut Górnictwa, Ocena możliwości obniżenia stężenia siarczanów w wodach kopalnianych odprowadzanych za pomocą pompowni Bolko z nieczynnych wyrobisk porudnych ZGH „Orzeł Biały” S.A. oraz skutków społecznych uzasadniających potrzebę tego odwadniania, Katowice 1994.
• GRABOWSKA K., SOWA M., Agresywność siarczanowa wód dołowych z wybranych kopalń północnozachodniej części GZW, Prace naukowe GIG, Seria: konferencje 2000, nr 35, s. 113120.
• GRABOWSKA K., SOWA M., Charakterystyka składowisk odpadów poflotacyjnych ZGH „Orzeł Bialy” w aspekcie ekologicznym, Materiały VI Konferencji nt.: Problemy geologii w ekologii i górnictwie podziemnym, Ustroń 1996, s. 285297.
• HYDROLOG S.C., Operat wodnoprawny na odprowadzenie wód kopalnianych z nieczynnych wyrobisk porudnych Zakładu Górniczego – Centralnej Pompowni „Bolko” w Bytomiu do rzeki Brynicy w km 20+100, Katowice 2000.
• Informacje i dokumentacje Centralnej Pompowni „Bolko” sp. z o.o.
• KROPKA J., 1996, Drogi krążenia, zasoby i zagospodarowanie wód podziemnych w triasowym zbiorniku „Bytom” w warunkach aktywnej działalności górnictwa, Przegląd Geologiczny, vol.44, nr 8, s. 845849.
• KROPKA J., DALIBÓG J., MOJ H., Pięcioletnie (19901994) doświadczenia związane z centralnym odwadnianiem wyrobisk kopalń rud ZnPb w niecce bytomskiej, Współczesne problemy hydrogeologii, t. VII, cz. 2, Kraków –Krynica 1995.
• KROPKA J., DALIBÓG J., ZDYBIEWSKA K., Zawodnienie i likwidacja kopalń rud cynku i ołowiu w niecce bytomskiej, Przewodnik LXV Zjazdu PTG Sosnowiec, Wyd. Uniw. Śląskiego, Katowice 1994, s. 253262.
• KROPKA J., Występowanie cynku i ołowiu w wodach dołowych kopalń rud ZnPb rejonu bytomskiego, Współczesne problemy hydrogeologii, Tom VII cz..2, Kraków – Krynica 1995, s. 8792.
• KRYZA A., MOTYKA J., SZUWARZYŃSKI M., KRAM M., Anomalia hydrochemiczna w kopalni
• TRZEBIONKA, Współczesne problemy hydrogeologii, T. VII, CZ.2, Kraków – Krynica 1995, S. 101 106.
• KUPICH I., Praca doktorska: Ograniczenie zawartości jonów metali ciężkich i siarczanowych w zrzutowych wodach dołowych kopalń rud Zn – Pb, Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska, 2005.
• MARCINIAK M., PRZYBYŁEK J., HERZIG J., SZCZEPAŃSKA J., Laboratoryjne i terenowe oznaczanie współczynnika filtracji utworów półprzepuszczalnych, Wyd. Sorus, Poznań 1998 r.
• Oleszkiewicz J., Eksploatacja składowiska odpadów. Poradnik decydenta, Lem Projekt s. c. Kraków 1999.
• Prawo Ochrony Środowiska, www.ochronaśrodowiska.com.pl, wersja aktualizowana
• RÓŻKOWSKI A., ZIEMIAŃSKI A., Mapa ognisk zanieczyszczeń wód podziemnych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego obrzeżenia, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1995.
• SZYMANEK A., Badania modyfikowanych sorbentów wapniowych do suchego odsiarczania spalin, Rozprawa doktorska, Politechnika Wrocławska, Wydział MechanicznoEnergetyczny, 2000.