Współczynniki sezonowości dla nawierzchni dróg w polskich warunkach klimatycznych

• Autorzy: Graczyk M.

Warianty tytułu

EN

Seasonal factors for the road pavements in polish climate conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad określeniem współczynników sezonowości przy wyznaczaniu nośności konstrukcji nawierzchni urządzeniami: FWD (Ugięciomierz Dynamiczny) i BB (Belka Benkelmana). Analizę sezonowości przeprowadzono dla warunków klimatu Polski przez wybór reprezentatywnych: nawierzchni, warunków gruntowo-wodnych i regionów klimatycznych na terenie całego kraju. Wielkość ugięć jest zależna przede wszystkim od parametrów podstawowych tj. rodzaju i stanu konstrukcji, grubości poszczególnych warstw i całości nawierzchni, jak również podłoża gruntowego. Na wielkość ugięć mają wpływ także temperatura warstw, wilgotność oraz okres wykonania badań. Czas wykonywania badań można scharakteryzować stanem warunków gruntowo - wodnych w podłożu konstrukcji oraz wilgotnością i temperaturą materiałów całej nawierzchni. Okresy, dla których te charakterystyki są na podobnym poziomie, określono sezonami. Wiosna jest podstawowym sezonem do wykonywania badań, a inne pory roku są sprowadzone do tego okresu podstawowego poprzez współczynniki sezonowości. W celu określenia wartości współczynników sezonowości na terenie Polski, w różnych regionach kraju, prowadzone byty przez trzy lata badania ugięć nawierzchni. Jedną z obowiązujących metod wymiarowania konstrukcji, zgodnie z "Katalogiem wzmocnień i remontów nawierzchni podatnych i półsztywnych" [1] jest metoda ugięć. Wyznaczenie ugięcia obliczeniowego związane jest z prawidłowo wyznaczonymi, bądź przyjętymi współczynnikami, sprowadzającymi warunki pomiaru do warunków standardowych. Jednym z współczynników niezbędnym do wyznaczenia ugięcia obliczeniowego jest tzw. współczynnik sezonowości, korygujący ugięcia ze względu na porę roku, w której wykonano pomiary do warunków wiosennych. W określeniu rzeczywistych ugięć istotne jest, żeby uzyskiwane wartości ugięć, niezależnie od sezonu, byty określone dla takich samych warunków. Taką sytuację zachowujemy stosując współczynniki temperaturowe i sezonowości.

EN

The paper presents the results of research into Seasonal Factors in Poland for testing bearing capacity of pavements with the use of FWD (Falling Weight Deflectometr) and BB (Benkelman Beam). Type of pavements, soil and subsoil water conditions and climate regions representative of the country were chosen for the analysis. It has been found that the value of pavement deflection depends mainly on the type and condition of structure, as well as the thickness of the pavement and the soil type. The temperature of the pavement, the soil moisture and the period of data acquisition are also of a significant importance. A period with similar average weather conditions is termed a season. Spring is the main period to measure deflection and for other periods deflection was extrapolated using seasonal factors. The value of seasonal factors for weather conditions in Poland was assessed in the course of three-year research into bearing capacity in different areas of the country. Deflection measurement method is one of the methods adopted in designing structural pavement in Poland, in accordance with standard designs in "Flexible and Semi-Rigid Pavement Maintenance and Rehabilitation Catalogue". The calculation of the real value of deflection of pavement surface involves accurate measuring or assuming factors as in a standard measurement. Therefore, it is very important to measure deflection value, independently of the season, in the same standard conditions. This is possible by adopting seasonal factors.

Słowa kluczowe

PL

nawierzchnia; sezonowość; analiza; ugięciomierz dynamiczny; belka Benkelmana; warunki klimatyczne; Polska

• Wydawca: Instytut Badawczy Dróg i Mostów
• Czasopismo: Drogi i Mosty
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 1-2
• Strony: 29--58
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Graczyk M.

• Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Warszawa

Bibliografia

• [1] Katalog Wzmocnień Nawierzchni Podatnych i Półsztywnych. GDDP, Warszawa 2001
• [2] Szpinek St.: Uwzględnienie wpływów sezonowości w badaniu ugięć nawierzchni. IBDiM, Warszawa 1993
• [3] Lorenc H.: Atlas Klimatu Polski. IMiGW, Warszawa 2005
• [4] Janowski A,: Analiza przemarzania gruntów w skali kraju. GDDKiA, Warszawa 2002, praca niepublikowana
• [5] Burmister D. M,: The generał theory of stresses and displacements in layered systems. Journal of Applied Physics, 16, l, January 1945
• [6] Graczyk M., Rafa J.: Modyfikacja metody wyznaczania nośności nawierzchni wielowarstwowych. IBDiM, Warszawa 2002, praca niepublikowana
• [7] Graczyk M., Mechowski T., Sudyka J., Chomicki M., Rafa J.: Method of Estimation of Bearing Capacity of Multi-Layer Pavements with Application of Quasi-Static Tests. 6th International Conference on the Bearing Capacity of Roads and Airfields, Lisbon, Portugal 2002
• [8] Von Gurp Ch.: Characterisation of seasonal influences on asphalt pavements with the use of falling weight deflectometers. Ph.D. Thesis, Delft University of Technology, June 3995
• [9] Transport Research COST 336 - Falling Weight Deflectometr. Finał Report of the Action, European Commission
• [10] Wistuba M., Blab R, Litzka J.: Oberbauverstarkung Von Asphaltstrassen. Methodenuberblick und Ableitung von Klimadaten fur die analytische Bemessung, TU-Wien 2004
• [11] Wiłun Z: Zarys Geotechniki. WKL, Warszawa 2001
• [12] Katalog Typowych Konstrukcji Nawierzchni Podatnych i Półsztywnych. GDDP, Warszawa 1997
• [13] Antunes M., Pinelo A., Correia A.: Seasonal variation of pavements response to falling weight deflectometer. Fifth International Conference on the Bearing Capacity of Roads and Airfields, Norway, Trondheim 1998
• [14] Bayomy F., Richter Ch,, Lopez A.; Quantification of seasonal variation effects of sub-grade soil moisture and pavement temperature on pavement performance using LTPP data. Fifth International Conference on the Bearing Capacity of Roads and Airfields, Norway, Trondheim 1998
• [15] Aerodrome Design Manual. Part 3 Pavements, ICAO, 1983