Skład chemiczny ziarna oraz plon białka odmian ozimych orkiszu pszennego w zależności od wybranych czynników agrotechnicznych

• Autorzy: Sulewska H. , Koziara W. , Panasiewicz K. , Ptaszyńska G. , Morozowska M.

Warianty tytułu

EN

Chemical composition of grain and protein yield of spelt varieties depended on selected agrotechnical factors

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W badaniach wykonanych w latach 1998-2000 na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu oceniono wpływu terminu siewu oraz ilości wysiewu na zawartość składników pokarmowych w ziarnie dwóch odmian ozimych orkiszu pszennego oraz wielkość plonu białka. Wysiewu orkiszu dokonywano w I i III dekadzie października w ilości 200, 300, oraz 400 kg kłosków. ha-1. Ziarno porównywanych w doświadczeniu odmian zawierało ok. 14% białka ogólnego. Różnice w zawartości tego składnika spowodowane badanymi czynnikami, chociaż potwierdzone statystycznie, były niewielkie i wahały się dla stosowanych ilości wysiewu od 13,91% do 14,04%, a dla terminów siewu od 13,61% do 14,38%. Zwiększanie ilości wysiewu powodowało wzrost plonu białka, który u odmiany Bauländer osiągnął 0,208, a u Schwabenkorn 0,452 kg. ha-1 przy wzroście ilości wysiewanych kłosków o 1 kg.ha-1. Średnio większy plon białka uzyskano we wcześniejszym terminie siewu pomimo różnej reakcji odmian na opóźnianie siewu.

EN

Field trials have been carried out in experimental station Swadzim belonged to Poznań University of Live Sciences to evaluate the influence of sowing date and sowing rate on content of nutrients in grain and protein yield of two spelt varieties. Sowing was done in 1st and 3rd decade of October at amount of 200, 300 and 400 kg of spikelets. ha-1. The content of total protein of tested varieties amounted app. 14% DM. The differences in protein content caused by tested factors, although confirmed statistically, were small and ranged for sowing densities from 13,91% to 14,04% and for sowing dates from 13,61% to 14,38%. The increase of sowing rate caused higher protein yield up to 0,208 for var. Bauländer and 0,452 kg. ha-1for var. Schwabenkorn 0,452 kg. ha-1, per each kg of spikelets. ha-1. Higher protein yield was observed at earlier sowing date despite from different reaction of varieties to delayed sowing.

Słowa kluczowe

PL

skład chemiczny; ziarno; białko; orkisz zimowy

EN

chemical composition; grain; protein; spelt; agrotechnical factors

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 53, nr 4
• Strony: 92--95
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Sulewska H.

autor

Koziara W.

autor

Panasiewicz K.

autor

Ptaszyńska G.

autor

Morozowska M.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Uprawy Roli i Roślin,,

Bibliografia

• [1] Achremowicz B., Kulpa D., Mazurkiewicz J.: Technologiczna ocena ziarna pszenic orkiszowych. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 360: 11-17, 1999.
• [2] Baumgartel-Blaschke U.: Dinkel fur die neue deutsche Kuche. DLG-Mitteilungen 106 (12): 44-47, 1992.
• [3] Budzyński W., Szempliński W.: Rośliny zbożowe - Pszenica. W: Szczegółowa uprawa roślin. (red. Z. Jasiska), Wyd. AR Wrocław, 71-132, 2003.
• [4] Cacak-Pietrzak G., Cegliska A., Haber T.: Cechy fizyko-chemiczne ziarna wybranych krajowych odmian pszenicy. Pam. Puł. 118: 35-43, 1999.
• [5] Campbell K.G.: Spelt agronomy, genetics and breeding. Plant Breeding Reviews 15: 188-213, 1997.
• [6] Chrenkova M., Ceresnakova Z., Sommer A., Galova Z., Kralova V.: Assessment of nutritional value in spelt (Triticum spelta L.) and Winter (Triticum aestivum L.) wheat by chemical and biological methods. Czech. J. Anim. Sci. 45: 133-137, 2000.
• [7] Dvoráćek V., Ćurn V., Moudrý J.: Evaluation of Amino Acid Content and Composition in Spelt Wheat Varieties. Cereal Research Communications 30(1-2): 187-193, 2002.
• [8] Elandt R.: Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN, Warszawa, 1964.
• [9] Grela E., Palys E., Gunther K.D.: Skład chemiczny i wartość odżywcza ziarna orkiszu (Triticum spelta) w żywieniu świń Mat. z Symp. Proc. AR Lublin : 214-222, 1993.
• [10] Małecka I.: Studia nad plonowaniem pszenicy ozimej w zaleności od warunków pogodowych i niektórych czynników agrotechnicznych. Roczniki AR w Poznaniu, Rozp. Nauk. 335: ss.121, 2003.
• [11] Moudrý J.: Productivity of spelt wheat (Triticum spelta) spike. Scientia Agriculturae Biohemica 30, (1): 15-26, 1999.
• [12] Oliveira J.A.: North Spanish emmer and spelt wheat landraces: agronomical and grain quality characteristic evaluation, FAO - IPGRI Issure No. 125: 16-20, 2002.
• [13] Pałys E., Łabuda S.: Yielding and Elemental Composition of Spelt Wheat Grain and Straw" Rachis, Barlay and Wheat Newsletter 1997, 16(1/2): 67-70, 1997.
• [14] Piergiovanni A.R., laghetti G., Perrino P.: Characteristics of meal from hulled wheats (Triticum dicoccum and T. spelta L.): an evaluation of selected accessions. Cereal Chem. 73/6: 732-735, 1996.
• [15] Posch H.: Co to jest medycyna Hildegardy? Wyd. Czuwajmy, Kraków - Michałowice: 235 ss., 1998.
• [16] Ranhortra G.S., Gelroth J.A., Glaser B.K., Stallknecht G.F.: Nutritional profile of three spelt wheat cultivars grown at five different locations. Cereal Chem. 73/5: 533-535, 1996.
• [17] Reither E., Schmidt L., Werteker M.,Berghofer E.: Baking properties of spelt wheat varieties. XVII Conf. ICC 1999, Valencia, Espana, 6-9 June., 1999.
• [18] Stallknecht G.F., Gilbertson K.M., Ranney J.E.: Alternative wheat cereals as food grains: einkorn, emmer, spelt, kamut, and triticale. Progress in new crops. ASHS Press, Alexandria, VA. 3: 156-170, 1996.
• [19] Sulewska H.: Plonowanie i skład chemiczny ziarna dwóch odmian orkiszu Triticum spelta w zależności od sposobu nawożenia. Monografia, ISBN 83-901206-9 - "Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie", PIMR, Poznań, - rozdział 2.1.6 : 225-232, 2004.
• [20] Sulewska H.: Wpływ wybranych zabiegów agrotechnicznych na plonowanie i skład chemiczny ziarna formy ozimej orkiszu pszennego (Triticum aestivum ssp. spelta Pam. Puł. Vol. 135: 285-293, 2004.
• [21] Sulewska H., Nita Z. Kruczek A.: Zróżnicowanie cech jakościowych wybranych genotypów orkiszu (Triticum aestivum ssp. spelta L.) Biuletyn IHAR 235: 65-74, 2005.
• [22] Sulewska H., Koziara W., Panasiewicz K., Ptaszyska G. Plonowanie dwóch odmian ozimych orkiszu pszennego w zależności od terminu i gęstości siewu w warunkach środkowej Wielkopolski. Journal of Res. and Apel. In Agric. Engin. 2008.
• [23] Waga J., Węgrzyn S., Boros D., Cygankiewicz A.: Wykorzystanie orkiszu (Triticum aestivum ssp. spelta) do poprawy właściwości odżywczych pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare) Biuletyn IHAR 221: 3-16, 2002.
• [24] Woźniak M.: Cudowne zboże - orkisz. Cukiernictwo i piekarstwo nr 5: 50-51, 2004.