Zawartość składników mineralnych w bulwach ziemniaka uprawianego w systemie ekologicznym, ich wartość żywieniowa i wzajemne relacje

• Autorzy: Wierzbicka A.

Warianty tytułu

EN

Mineral content of potato tubers grown in the organic system, their nutritional value and interaction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań była ocena zawartości i wartości żywieniowej wybranych składników mineralnych (azotu, fosforu, potasu, magnezu, wapnia, miedzi, żelaza, manganu, cynku i boru) w bulwach ziemniaka uprawianego w systemie ekologicznym. Ponadto zbadano zależności między pierwiastkami. Ziemniaki uprawiano na glebie lekkiej (mazowieckie) pola doświadczalnego Oddziału w Jadwisinie, Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowego Instytutu Badawczego w latach 2008-2010. Dominujacym pierwiastkiem decydującym o wartości odżywczej ziemniaka jest potas, którego zawartość w bulwach z upraw ekologicznych wahała się w granicach 280-580 mg*100g-1 świeżej masy. Przy zapotrzebowaniu dziennym 3500 mg, średnia zawartość 410 mg K*100g-1 pokrywa zapotrzebowanie człowieka na ten składnik w 12% (bez uwzględnienia strat podczas obróbki produktu). Ważnym pierwiastkiem będącym głównym składnikiem białka jest azot, którego zawartość w bulwach wynosiła średnio 0,26 mg*100g-1, co daje około 1,63% białka. Pozostałe badane minerały: fosfor i magnez po spożyciu 100g ziemniaków pokrywają dzienne zapotrzebowanie na te składniki odpowiednio w ok. 8 i 7%. Wapń w ziemniakach z upraw ekologicznych wystąpił w śladowych ilościach - 11 mg*100g-1 *św. masy. Przeciętna zawartość żelaza, miedzi, manganu, cynku i boru wynosiła średnio: 0,97, 0,095, 0,15, 0,26 i 0,10 mg*100g-1, co pokrywa zapotrzebowanie odpowiednio w 12, 11, 8-6, 3-2, 10-5% na dzień. Analiza regresji i korelacji wykazały wysoką zależność pomiędzy niektórymi biopierwiastkami występujacymi w bulwach ziemniaka wyrażoną współczynnikiem korelacji Pearsona wynoszącym dla P i K = 0,74; P i Cu =0,75; K i Fe = 0,43; K i Cu = 0,50 i Fe i Mn =0,86.

EN

Aim of this study was to assess the content and nutritional value of selected minerals (nitrogen, phosphorus, potassium, magnesium, calcium, copper, iron, manganese, zinc and boron) in potato tubers grown in the organic system. In addition the relationship between elements was examined. Potatoes grown on sandy soil of experimental fields in Jadwisin Department (Mazovia) in Plant Breeding and Acclimatization Institute - National Research Institute in the years 2008-2010. The dominant element determining the nutritional value of potatoes is potassium, which accounts for organic tubers ranged from 280-580 mg*100 g-1 of fresh weight. With daily demands of 3500 mg, average content of 410 mg K*100 g-1covers human demand for this component in 12% (without taking into account losses during processing of the product). Nitrogen is an important element being the main component of protein and its content in tubers was on average 0.26 mg*100 g-1, which gives about 1.63% protein. Other studied minerals: phosphorus, and magnesium after consumption of 100g of potatoes cover daily requirements for these components respectively in about 8 and 7%. Calcium in organic potatoes occurred in trace amounts - 11 mg*100g-1 of fresh matter. The average content of iron, copper, manganese, zinc and boron was: 0.97 and 0.095, 0.15, 0.26 and 0.10 mg*100 g-1, which covers the demand respectively in 12, 11, 8-6, 3-2, 10-5% for the day. Regression and correlation analysis showed a high correlation between some elements occurring in potato tubers expressed as Pearson's correlation coefficient at the P and K = 0.74, P and Cu= 0.75, K and Fe = 0.43, K and Cu = 0.50 and Fe and Mn = 0.86.

Słowa kluczowe

PL

ziemniaki; bulwy; składniki mineralne; wartość odzywcza; uprawa ekologiczna; badania polowe

EN

potatoes; tubers; mineral content; nutritional value; organic farming; field experimentation

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2012
• Tom: Vol. 57, nr 4
• Strony: 188--192
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.

Twórcy

autor

Wierzbicka A.

• Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Jadwisin ul. Szaniawskiego 15, 05-140 Serock,

Bibliografia

• [1] Ahmed E. Elfaki, Afaf. M. Abbsher: Nutritional situation of potato subjected to Sudanese cooking methods. J. Appl. Sci. Res., 2010, 6(8), 980-924.
• [2] Bednarek W., Tkaczyk P., Dresler S.: Zawartość metali ciężkich, jako kryterium oceny jakości bulw ziemniaka. Ann. UMCS, Sec. E, 2006,61,121-131.
• [3] Błoniarz J., Zareba S., Rahnama M.: Żelazo i Mangan w wybranych ziołach i herbatach ziołowo-owocowych. RPZHAW, 2005, T. 56 (2), 179-188.
• [4] Gianquinto G., Bona S.: The significance of trends in concentrations of total nitrogen and nitrogenous compounds. In: Management of nitrogen and water in potato production. Haverkort a.. MacKerron (eds). Wageningen Pers, Wageningen, 2000, 35-54.
• [5] Jędrzejczak R.: Żelazo i mangan w żywności. Rocz. Państ. Zakł. Hig., 2004, 55 (supplement), 13-20.
• [6] Hargreaves J.C., Adl M.S., Warman P.R., Rupasinghe H.P.V.: The effects of organic and conventional nutrient amendments on strawberry cultivation: fruit yield and quality. J. Sci. Food Agric. 2008, 88,2669-2675.
• [7] Herencia J.F., Garcia-Galavis P.A., Ruiz Dorado J.A., Maąueda C: Comparison of nutritional quality of the crops grown in an organie and conventional fertilized soil. Scientia Horticulturae, 2011,129,882-888.
• [8] Kabata-Pendias A., Motowiecka-Trelak T., Piotrowska M., Terelak H., Witek T.: Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką - ramowe wytyczne dla rolnictwa. Wyd. IUNG. 1993, 1-20.
• [9] Kaniuczak J., Hajduk E., Właśniewski S.: Wpływ wapnowania i nawożenia mineralnego na zawartość manganu i cynku w bulwach ziemniaków i zielonej masie słonecznika pastewnego uprawianych na glebie lessowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roi., 2009,541,199-206.
• [10] Leszczyński W.: Ziemniak jako produkt spożywczy. Post. Nauk Roi., 1994, l,s. 15-29.
• [11] Mazurczyk W., Lis B.: Skład chemiczny a wartość odżywcza ziemniaka. Poradnik producentów ziemniaka, 2000,89-92.
• [12] Melero S., Madejón E., Herencia J.F., Ruiz J.C.: Long-term study of properties of a xerofluvent of the Guadalquivir River Valley under organic fertilization. Agron. J., 2008,100,611-617.
• [13] Nowacki W.: Nawadnianie plantacji ziemniaka w różnych systemach produkcji. Wyd. IHAR-PIB. 2010, 56 ss.
• [14] Phillips, S.B., Mullins, G.L., Donohue, S.J.: Changes in snap bean yield, nutrient composition, and soil chemical characteristies when using broiler litter as fertilizer source. J. Plant Nutr., 2002,25(8), 1607-1620.
• [15] Piikki K., Vorne V., Ojanpera K., Pleijel H.: Impact of elevated O3 and CO2 exposure on potato (Solarium tuberosum L. cv. Bintje) tuber macronutrients (N, P, K, Mg, Ca). Agric. EcosysŁ Environ., 2007,118, 55-64.
• [16] Płaza A.: Skład chemiczny bulw ziemniaka jadalnego w warunkach zróżnicowanego nawożenia organicznego. Ann. UMCS, Sec. E., 2004,59(3), 1327-1334.
• [17] Prośba-Białczyk U., Mydlarski M.: Wpływ warunków siedliska i właściwości odmian na zawartość pierwiastków śladowych w bulwach ziemniaka. Biul. IHAR 2000,213,45-53.
• [18] Rogóż A.: Zawartość pierwiastków śladowych w glebach i wybranych roślinach okopowych. Cz. II. Zawartość manganu i żelaza. Zesz. Probl. Post. Nauk Roi., 2009,541/2, 365-373.
• [19] Rogóż A. Trabczyńska K.: Zawartość pierwiastków śladowych w glebach i wybranych roślinach okopowych. Zawartość miedzi i cynku. Zesz. Probl. Post Nauk Rol., 2009,541/2,353-363.
• [20] Różyło K., Parys E.: Wpływ nawożenia i warunków glebowych na skład chemiczny bulw ziemniaka oraz ich stan zdrowotny. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 2006, 511, s. 279-286.
• [21] Trawczyński T., Bogdanowicz P.: Wykorzystanie użyźniacza glebowego w aspekcie ekologicznej uprawy ziemniaka. J. Res. Appl. Agric. Engng., 2007,52(4), 94-97.
• [22] Trawczyński T.: Ocena zmian właściwości chemicznych gleby lekkiej w ekologicznym systemie uprawy roślin z nawadnianiem. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2011, 56(4), 171-177.
• [23] Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Dz. U. 2009,98, poz. 817.
• [24] Warman P.R.: Soil fertility, yield a nutrient contents of vegetable crops after 12 years of compost or fertilizer amendments. Biol. Agric. Hortic, 2005,23,85-9.
• [25] Wierzbicka A.: Zmienność wybranych cech jakości bulw wczesnych odmian ziemniaka w zależności od nawożenia azotem i terminu zbioru. Zesz. Probl. Post Nauk Rol., 2006,511,175-187.
• [26] Wierzbicka A., Mazurczyk W., Wroniak J.: Wpływ nawożenia azotem i terminu zbioru na plon i wybrane cechy jakości bulw wczesnych odmian ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 2008,530,207-216.
• [27] Wszelaki A.L., Delwiche J.F., Walker S.D., Liggett R.E., Scheerens J.C., Kleinhenz M.D.: Sensory quality and minerał and glycoalkaloid concentrations in organically and convention-ally grown redskin potatoes (Solanum tuberosum). J. Sci. Food Agric, 2005,85, 720-726.
• [28] Zarzecka K., Gugała B.: Content and uptake of phosphorus and calcium with the yield of potato tubers. J. Elementol., 2010, 15(l),385-392.
• [29] Zarzecka K., Gugała B., Zadrożniak B.: Impact of insecticides on Magnesium and Calcium contents in potato tubers. J. Elementol., 2009, 14(1), 189-195.
• [30] zdrowezywienie.w.interia.pl/mineraly.html