Użytkowanie mięsne owiec w warunkach gospodarstwa ekologicznego

• Autorzy: Węglarzy K. , Skrzyżala I. , Pellar A.

Warianty tytułu

EN

Meat using of sheeps in organic farm conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Region Śląska należy do najbardziej zanieczyszczonych w Europie, tu nadal koncentruje się aż 20-25% krajowej emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłów. Normy i limity unijne pyłów zawieszonych w powietrzu przekroczone są trzykrotnie. Południe regionu, zwane "zielonymi płucami" Śląska, z malowniczym pasmem Beskidów, wymaga zatem szczególnej ochrony, w tym świadomego działania na rzecz poprawy jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców. Stąd w Instytucie Zootechniki Państwowym Instytucie Badawczym Zakładzie Doświadczalnym w Grodźcu Śląskim założono zorganizowanie gospodarstwa ekologicznego, by prowadząc naturalny system uprawy i pielęgnacji roślin, nie wprowadzać do gleby i wód gruntowych substancji chemicznych w postaci nawozów czy agresywnych dla środowiska środków ochrony roślin. Gospodarstwa ekologiczne są ważnym elementem zrównoważonego rozwoju gospodarczego, a chów owiec najbardziej proekologicznym obszarem produkcji rolnej w warunkach gór i pogórza. Wynika stąd wniosek, że gospodarcza obecność owiec jest uzasadniona w biocenozach naturalnych, jakim są gospodarstwa ekologiczne. Celem podjętych badań było: 1. Opracowanie technologii wykorzystania użytków rolnych, ustalenie najkorzystniejszej obsady owiec w gospodarstwie ekologicznym, ocena parametryczna cech tucznych, rzeźnych oraz jakościowych mięsa jagniąt rasy czarnogłówka i jej mieszańców z rasami lokalnymi (owca pogórza, polska owca górska, linia mięsna) urodzonych i odchowanych w gospodarstwie ekologicznym. 2. Wybór ras przydatnych i efektywnych w ekologicznym chowie owiec użytkowanych w kierunku mięsnym. 3. Wskazanie na ważne z kulinarnego i zdrowotnego punktu widzenia walory mięsa jagnięcego oraz możliwość wzrostu jego podaży na rynek. Uzyskane wstępne wyniki badań wskazują na niedobór białka w paszach produkowanych w gospodarstwie ekologicznym, także w mieszankach strączkowo-zbożowych, których plonowanie jest w omawianym rejonie zawodne, co miało zapewne wpływ na niższe przyrosty masy ciała jagniąt. Problemem upraw ekologicznych jest także zachwaszczenie obniżające plony i mogące mieć negatywny wpływ na wartość pokarmową pasz i efekty żywieniowe. W badaniach potwierdzono korzystny wpływ wypasu kwaterowego na wykorzystanie pastwisk i obsadę zwierząt. Wykazano także na podstawie cech tucznych i rzeźnych przydatność rasy czarnogłówka oraz linii mięsnej w ekstensywnym tuczu jagniąt. Stwierdzono w mięśniach udźca jagniąt wyższy poziom kolagenu i hydroksyproliny aniżeli w mięśniach antrykotu. Ekologiczny chów zwierząt stawia przed rolnikami nowe wyzwania. Tradycyjne sposoby produkcji pasz niosą z sobą, prócz humanitarnego przesłania, także wiele nieprzewidywalnych problemów, którym należy sprostać. Są nimi niższa wydajność oraz czystość upraw, które mają przełożenie na wyniki produkcyjne zwierząt.

EN

Silesian Region is one of the most contaminated in Europe, here is still concentrated almost 20-25% of national emission of sulfur dioxide, nitrogen dioxide and dust. EU standards and limits of dust suspended in the air are exceeded three times. Therefore southern region, called "green lungs of Silesia" with the picturesque Beskidy requires special protection including the deliberate action to improve the quality of life and safety of residents. That is why in National Research Institute of Animal Production Experimental Station in Grodziec Śląski the organic farm was organized to prevent the introduction of chemical substances as fertilizers or plant protection products aggressive for environment into soil and ground water, by conducting natural system of cultivation and plant care. Organic farms are essential element of sustainable economic development and sheep farming the most environmentally friendly area of agricultural production in conditions of upland and highland. It stems from the conclusion that the economic presence of sheep is reasonable in organic farm like natural biocoenosis. The aim of the research was: 1. To develop technology of farmland using, to determine the most beneficial sheep stocking in organic farm, to evaluate parametrically the characteristics of fattening for slaughter and meat quality of lambs of black-faced breed and its hybrids (foothills sheep, polish mountain sheep, meat line) born and kept in organic farm. 2. Choice of races useful and effectives in organic breeding of sheep for meat. 3. Indication of the importance of the values of lamb meat from culinary and health point of view and opportunities of growth of its supply on the market. Obtained preliminary studies results indicate a protein deficiency in feeds produced in organic farm, also in cereal-podded mixtures, which yielding is treacherous in discussed region, what probably has an influence on lower lambs body weight gains. Problem of organic growing is also weeding which lower the yield and has a negative influence on food value and feeding effects. In the research the positive influence of grazing on pasture using and stocking was proven. It was also showed on fattening and slaughter traits usefulness of black-faced breed and meat line in extensive lamb finishing. It was stated that in lambs leg muscles it was higher collagen and hydroxyproline level comparing to their level in steak muscles. Organic farming still confronts new challenges for farmers. Traditional ways of feed productions carry, in addition to the humanitarian message, also many unforeseen problems to be met. These are lower yield and purity of cultivation what affect animal production results.

Słowa kluczowe

PL

mięso; owce; gospodarstwo ekologiczne

EN

meat; sheeps; organic farm

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 56, nr 4
• Strony: 193--197
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Węglarzy K.

autor

Skrzyżala I.

autor

Pellar A.

• Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Krakowska 1, 32-083 Balice,

Bibliografia

• [1] Caputa J., Scehovic J.: Production de protéines sur un pasturage rationnel. Rev. Suisse Agricole, 1973, 5: 137-142.
• [2] Ciuruś J., Drożdż A.: Porównanie wartości rzeźnej jagniąt polskiej owcy górskiej i jej mieszańców trójrasowych. Rocz. Nauk. Zoot., 1988, 15, (1): 60-78.
• [3] Drożdż A.: Linia mięsna owiec dla regionu karpackiego. Wiadomości zootechniczne, 2008, R. XLVI, 3, s. 23-28.
• [4] Grzelak M., Bocian T.: Wartość pokarmowa zielonki i siana z łąk ekologicznych. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2009, Vol. 54 (3), s. 86-89.
• [5] Jurczak M.E.: Towaroznawstwo produktów zwierzęcych. Ocena jakości mięsa. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 2005, s. 164.
• [6] Keresteš J.: Ovčiarstvo na Slovensku, Považska Bystrica, 2008: 1-592.
• [7] Klęczek C.: Rola użytków zielonych w produkcji pasz i ochronie środowiska w rejonie podgórskim. Mat. konf. pt.: „Wykorzystanie obszarów podgórskich dla proekologicznej produkcji rolniczej”. 2000: 11-18.
• [8] Klęczek C.: The combination of Grass varieties with white clover intensive sheep pasture. Proc. XIII Gen. Meeting of. EGF. Banska Bystrica, 1990: 302-304.
• [9] Roborzyński M., Krupiński J., Skrzyżala I., Kieć W., Knapik J., Sikora J.: Genetyczne doskonalenie użytkowości mięsnej owcy pogórza Roczn. Nauk. Zoot. Instytut Zootechniki, Kraków, 1997, Suplement, 1: 32 -35.
• [10] Vesely P., Kuchtik J.: Specyfika wypasu owiec na obszarach chronionych (Mohelenská hadcová step). Mat. z konferencji naukowej pt.: „Owca a środowisko”, Grodziec Śląski, 10 czerwca 1999.