Podobieństwo glebowego banku nasion i aktualnego stanu zachwaszczenia w uprawie pszenicy ozimej

• Autorzy: Sekutowski T. , Smagacz J.

Warianty tytułu

EN

Similarity between soil seed bank and current weed infestation in winter wheat cultivation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W badaniach własnych porównywano zasobność glebowego banku nasion z zachwaszczeniem łanu pszenicy ozimej w zależności od systemy uprawy i produkcji. Badania obejmowały ocenę składu gatunkowego i liczebność chwastów w łanie pszenicy ozimej oraz zapasu nasion chwastów w warstwie 0-20 cm. Analizy porównawczej dokonano przy użyciu wskaźników ekologicznych: ogólnej różnorodności Shannona i dominacji Simpsona. We wszystkich systemach produkcji liczba gatunków nasion chwastów w glebie była mniejsza niż liczba gatunków chwastów w łanie pszenicy ozimej. Największą bioróżnorodnością zarówno w glebowym banku nasion, jak i w łanie pszenicy ozimej charakteryzowała się uprawa ekologiczna. Największe podobieństwo glebowego banku nasion z zachwaszczeniem łanu stwierdzono w systemie ekologicznym oraz w monokulturze w uprawie uproszczonej. Najwyższe wskaźniki różnorodności Shannona oraz najniższe wskaźniki dominacji Simpsona zarówno dla gleby, jak i dla łanu stwierdzono dla uprawy ekologicznej. Najwyższe wskaźniki dominacji Simpsona i zarazem najniższe wskaźniki różnorodności Shannona dla gleby oraz łanu stwierdzono dla monokultury (uprawa uproszczona i tradycyjna).

EN

In the experiments the soil seed bank with weeds infestation of winter wheat depending on tillage and crop production systems were compared. The experiments included assessment of weed species composition and the numbers of weeds in winter wheat and the weed seeds stock in the 0-20 cm soil layer. The analysis was conducted using ecological index: Shannon's total diversity and Simpson's domination. In all compared production systems the number of species of weed seeds was lower than in the canopy of winter wheat. The greatest biodiversity in the soil seed bank and in the canopy of winter was observed in organic farming. The greatest similarity between the soil seed bank and wheat infestation was found out organic farming and in monoculture in reduced tillage. The greatest index of Shannon diversity and bottom index of Simpson domination both for the soil and the canopy were found out in organic farming. But the greatest index of Simpson domination and bottom index of Shannon diversity for the soil and the canopy were found out in monoculture (conventional and reduced tillage).

Słowa kluczowe

PL

podobieństwo; bank nasion; zachwaszczenie; pszenica ozima

EN

similarity; seed bank; weed infestation; winter wheat

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 56, nr 4
• Strony: 93--98
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz.

Twórcy

autor

Sekutowski T.

autor

Smagacz J.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli we Wrocławiu ul. Orzechowa 61, 50-540 Wrocław,

Bibliografia

• [1] Aldrich R.J.: Ekologia Chwastów w Roślinach Uprawnych. Podstawy Zwalczania Chwastów. Opole: Wyd. TChiIE, 1997, 461 ss.
• [2] Grzesiuk S., Kulka K.: Fizjologia i Biochemia Nasion. Warszawa: PWRiL, 1981, 606 ss.
• [3] Witkowski F.: Wpływ wieloletnich uproszczeń uprawy roli na liczbę i rozmieszczenie nasion chwastów w glebie. Post. Nauk. Rol., 1998, 1/271, s. 31-40.
• [4] Bochenek A.: Ekofizjologiczne uwarunkowania dynamiki glebowego banku nasion chwastów. Post. Nauk. Rol., 1998, 6/276, s. 83-100.
• [5] Bochenek A.: Wpływ czynników biotycznych i zabiegów uprawowych na glebowy bank nasion chwastów. Post. Nauk. Rol., 2000, 2/284, s. 19-29.
• [6] Menges R.M.: Tweed seed population dynamic during six years of tweed management systems in crop rotations on irrigated soil. Weed Sci., 1987, 35, p. 328-332.
• [7] Feledyn-Szewczyk B, Duer I.: Oddziaływanie systemu produkcji na glebowy bank nasion. Pam. Puł., 2004, 138, s. 19-33.
• [8] Riemens M.M., Groeneveld R.M., Lotz L.A.P & Kropff M.J.: Effect of three management strategies on the seedbank, emergence and the need for hand weeding in an organic arable cropping system. Weed Res., 2007, 47(5), p. 442-451.
• [9] Jędruszczak M., Budzyńska B, Gocół M.: Zasobność glebowego banku nasion chwastów w zależności od sposobu regulacji zachwaszczenia. Ann. UMCS, 2007, 62(2) sect. E, s. 217-225.
• [10] Buhler D.D., Kohler K.A., Thompson R.L.: Weed seed bank dynamics during a five-year crop rotation. Weed Techn.,. 2001, 15, p. 170-176.
• [11] Feledyn-Szewczyk B, Duer I.: Podobieństwo glebowego banku nasion i aktualnego zachwaszczenia łanu pszenicy ozimej w różnych systemach produkcji rolnej. Ann. UMCS, 2007, 62(2) sect. E, s. 157-167.
• [12] Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Stępnik K., Lepiarczyk A.: Wpływ zmianowania, sposobu uprawy roli i herbicydów na bioróżnorodność zbiorowisk chwastów. Acta Sci. Pol., Agricultura (Agronomia), 2004, 3(2), s. 235-245.
• [13] Feledyn-Szewczyk B.: Zmiany bioróżnorodności flory segetalnej w systemie ekologicznym w latach 1996-2007. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2008, Vol. 53(3), s. 63-68.
• [14] Orzech K., Nowicki J., Marks M.: Znaczenie uprawy roli w kształtowaniu środowiska. Post. Nauk Rol., 2003, 1, s. 131-144.
• [15] Szymankiewicz K., Jankowska D., Deryło S.: Wpływ płodozmianu i monokultury oraz sposobu uprawy roli na bioróżnorodność flory zachwaszczającej pszenżyto ozime. Acta Agrophys., 2003, 89, 1(4), s. 69-7,.
• [16] Jędruszczak M., Antoszek R.: Sposoby uprawy roli a bioróżnorodność zbiorowisk chwastów w monokulturze pszenicy ozimej. Acta Sci. Pol., Agricult., 2004, 3(2), s. 47-59.
• [17] Starczewski J., Czarnocki S.: Sposób uprawy roli a zachwaszczenie i plonowanie pszenżyta. Acta Sci. Pol., Agricultura, 2004, 3(2), s. 69-76.
• [18] Weber R., Hryńczuk B.: Wpływ sposobu uprawy roli i przedplonu na zachwaszczenie pszenicy ozimej. Annales UMCS, 2005, Sec. E 60, s. 93-102.
• [19] Dzienia S., Dojsos D.: Wpływ sposobu uprawy na zachwaszczenie i plonowanie pszenicy ozimej. Folia Univ. Agric. Stetin. Agricultura, 1999, 74, s. 185-190.
• [20] Pabin J., Włodek S., Biskupski A.: Effect of different tillage techniques on soil properties and crop yields. Pol. J. Soil Sci., 2003, 36(2), p. 187-194.
• [21] Parylak D.: Zachwaszczenie pszenicy ozimej uprawianej po sobie z zastosowaniem uproszczeń w uprawie roli. Prog. Plant Protect./ Post. Ochr. Roślin, 2005, 4(1), s. 357-362.
• [22] Sekutowski T.: Wpływ technologii uprawy i ochrony herbicydowej na wysokość plonu pszenicy ozimej uprawianej w monokulturze. Inż. Rol., 2007, 3(91), s. 159-167.
• [23] Domaradzki K., Badowski M., Filipiak K., Franek M., Gołębiowska H., Kieloch R., Kucharski M., Rola H., Rola J., Sadowski J., Sekutowski T., Zawerbny T.: Metodyka Doświadczeń Biologicznej Oceny Herbicydów, Bioregulatorów i Adiuwantów. Cz. 1. Doświadczenia Polowe. Puławy: Wyd. IUNG, 2001.
• [24] Adamczewski K., Matysiak K.: Klucz do określania faz rozwojowych roślin jedno- i dwuliściennych w skali BBCH (tłum. z j. angielskiego K. Adamczewski i K. Matysiak). Instytut Ochrony Roślin, Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Główny Inspektorat. Poznań, 2005, 134 ss.
• [25] Mowszowicz J.: Krajowe Chwasty Polne i Ogrodowe. Warszawa: Wyd. PWRiL, 1986, 672 ss.
• [26] Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B.: Rośliny Polskie. Warszawa: Wyd. PWN, 1986, 1019 ss.
• [27] Shannon C.E.: A mathematical theory of communications. Bell Syst. Tech. J., 1948, 27: 379-423.
• [28] Simpson E.H.: Measurement of diversity. Nature, 1949, 168: p. 688.
• [29] Pawłowski F., Deryło S., Wesołowski M.: Dynamika zachwaszczenia pszenicy ozimej w wielogatunkowej monokulturze zbożowej. [W]: Dynamika zachwaszczenia pól uprawnych. Mat. Kraj. Sym., Wrocław, 1987, s. 208-219.
• [30] Blecharczyk A., Małecka I, Sierpowski J., Dobrzeniecki T.: Wpływ uprawy roli na zachwaszczenie pszenicy ozimej. Pozn. Tow. Przyj. Nauk, Wydz. Nauk Roln. i Leśn., 2005, T. 98/99, s. 9-16.
• [31] Adamiak J., Zawiślak K.: Zmiany w zbiorowiskach chwastów w monokulturowej uprawie podstawowych zbóż i kukurydzy. [W]: Ekologiczne procesy w monokulturowych uprawach zbóż. Poznań: Wyd. UAM, 1990, s. 47-76.
• [32] Adamiak E.: Weed infestation of cereals grown in specialized cereal rotations and monocultures. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 1992, 55, p. 115-128.
• [33] Benech-Arnold R.L., Sanchez R.A., Forcella F., Kruk B.C., Ghersa C.M.: Environmental control of dormancy in weed seed banks in soil. Field Crops Res., 2000, 67, p. 105-122.
• [34] Bochenek A., Gołaszewski J., Giełwanowska I.: Współczesne poglądy na pojęcie spoczynku nasion. Post. Nauk Rol., 2009, 3-4, s. 127-136.