Produkcyjność mieszanek pastwiskowych z udziałem roślin motylkowatych w ekologicznym systemie gospodarowania

• Autorzy: Bojarszczuk J. , Staniak M. , Harasim J.

Warianty tytułu

EN

Productivity of pasture mixtures with legumes in organic farming

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2007-2009 na glebie płowej, zaliczonej do kompleksu żytniego bardzo dobrego, metodą długich pasów z lustrzanym odbiciem obiektów, z uwzględnieniem dwóch czynników. Celem podjętych badań była ocena produkcyjności mieszanek pastwiskowych na trwałym użytku zielonym odnowionym metodą pełnej uprawy o różnym udziale komponentów na tle zróżnicowanego nawożenia organicznego. Udział nasion roślin motylkowatych (koniczyna biała, czerwona i białoróżowa) w mieszance wynosił: 20, 35, 50%, resztę stanowiły trawy (życica wielokwiatowa, życica trwała, kostrzewa łąkowa, kostrzewa czerwona, wiechlina łąkowa, kupkówka pospolita). Zastosowano trzy poziomy nawożenia obornikiem: 5, 10, 15 tźha-1. W kolejnych latach mieszanki użytkowano zmiennie, przy zastosowaniu kośnopastwiskowego i pastwiskowo-kośnego sposobu użytkowania runi. Najwyższe łączne plony suchej masy uzyskano z mieszanek z 20% udziałem roślin motylkowatych przy wysiewie, przy czym istotne różnice zanotowano tylko w drugim roku pełnego użytkowania i w plonach łącznych. Wykazano, że zróżnicowane nawożenie organiczne istotnie wpływało na wielkość uzyskanych plonów suchej masy mieszanki motylkowato-trawiastej. Zwiększenie ilości zastosowanego nawożenia powodowało wzrost wydajności mieszanek. Najwyższe łączne plony suchej masy uzyskano z mieszanek z 20% udziałem roślin motylkowatych, przy zastosowanej dawce kompostowanego obornika wynoszącej 15 tźha-1. Zróżnicowanie plonu białka pomiędzy badanymi mieszankami zależne było głównie od dawki nawożenia obornikiem. W systemie kośno-pastwiskowym największy plon białka ogólnego uzyskano przy nawożeniu dawką obornika 15 tźha-1, natomiast przy pastwiskowo-kośnym sposobie użytkowania przy nawożeniu dawką 10 i 15 tźha-1

EN

The aim of the field experiment carried out in 2007-2009 was to evaluate the yielding of pasture mixtures cultivated in organic farming. The study was conducted at the Institute of Soil Science and Plant Cultivation - Agricultural Experimental Station Grabow (Mazowia province). In the scheme of the experiment, the first factor was a dose of natural fertilization and the second factor was a percentage of legume seeds. Three doses of organic fertilization were applied as: 5, 10 and 15 t manure per 1 ha. The percentage of legumes seeds (white clover, red clover, bastard clover) in mixture was: 20, 35, 50%, the rest: Italian ryegrass, perennial ryegrass (2n), perennial ryegrass (4n), meadow bluegrass, red fescue, meadow fescue, cocksfoot, timothy. Mixtures were utilized in two ways of utilization: mown-grazed and grazed-mown system. The study showed that the highest total dry matter yields gave mixtures with 20% percentage of legume seeds in sowing, but significant differences were observed in the second year of utilization, in total yields. Differentiated organic fertilization had significant influence on dry matter yields. Increased dose of organic fertilization caused an increase of mixture yield. The combination, where legumes were sown in 20% and dose of organic fertilization was 15 tźha-1 gave the highest dry matter yield. Differentiation of total protein yield between tested mixtures depended on organic fertilization dose. In mown-grazed utilization system, the highest total protein yields was obtained in mixtures fertilized with the dose of 15 t.ha-1 and in grazedmown utilization system - with the dose of 10 and 15 t.ha-1.

Słowa kluczowe

PL

mieszanka pastwiskowa; roślina motylkowata; rolnictwo ekologiczne

EN

pasture mixtures; legumes; organic farming

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 56, nr 3
• Strony: 27--35
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz.

Twórcy

autor

Bojarszczuk J.

autor

Staniak M.

autor

Harasim J.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Uprawy Roślin Pastewnych, ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy,

Bibliografia

• [1] Barszczewski J., Jankowska-Huflejt H., Prokopowicz J.: Bilanse azotu, fosforu i potasu w gospodarstwie ekologicznym o dużym udziale łąk i pastwisk. Woda Środ. Obsz. Wiejskie, 2006, 6, 1 (16), s. 35-46.
• [2] Ćwintal H., Warda M.: Przydatność lucerny siewnej (Medicago sativa L.) do mieszanek na pastwiska dla bydła. Pam. Puł., 2002, 125: 225-232.
• [3] [3] Dach J., Zbytek Z.: Biologiczne aspekty różnych metod zagospodarowania obornika. Nawozy i nawożenie – Fertilizers and fertilization, 2006, 4(29): 46-60.
• [4] Dembek R.: Ocena wartości rolniczej mieszanek Lolium perenne L. i Trifolium repens L. W: Kierunki rozwoju łąkarstwa na tle aktualnego poziomu wiedzy w najważniejszych jego działach. Mat. Konf. Nauk. SGGW Warszawa, 1995, s. 125-131.
• [5] Dembek R.: Porównanie plonowania życicy trwałej (Lolium perene L.) i jej mieszanek z koniczyną białą (Trifolium repens) przy ograniczonym nawożeniu azotowym. Biul. Oc. Odm., 1997, 29: 149-153.
• [6] Farnham D.E, Goerge J.R.: Harvest management effects on nitrogen fixation and nitrogen transfer in red clover-orchardgrass mixtures. J. Prod. Agric., 1994, 7(3): 360-364.
• [7] Gaweł E.: Plonowanie mieszanek koniczyny czerwonej i lucerny mieszańcowej z trawami w gospodarstwie ekologicznym. J. Res. Applic. Agric. Engng, 2009, 54 (3): 79–86.
• [8] Gąsiorek S., Kostuch R.: Ustalenie najkorzystniejszego stosunku pomiędzy trawami i koniczyną białą w dwugatunkowych mieszankach trawiasto-koniczynowych. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol., 1993, 408: 357-363.
• [9] Goliński P.: Ekonomiczne aspekty wykorzystania motylkowatych na użytkach zielonych. Biul. Nauk., 1998, 1: 60-74.
• [10] Grzegorczyk S., Olszewska M.,: Rośliny motylkowate w mieszankach z trawami jako czynnik ograniczający nawożenia azotowe. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1997, 453: 209-215.
• [11] Harasim J.: wpływ ilości wysiewu komponentów i sposobu użytkowania prostych mieszanek koniczyny białej z trawami na zmiany składu gatunkowego runi. Ann. UMCS, E., 1995, 50(suppl.): 65-68.
• [12] Harasim J.: Produkcyjność i wartość pokarmowa runi trwałych i przemiennych użytków zielonych. Zesz. Nauk. AR Kraków, Sesja Nauk., 2001, 373(76): 283-287.
• [13] Harasim J.: Plonowanie runi pastwiskowej z udziałem koniczyny białej w zależności od ilości wysiewu nasion i siedliska. Woda Środ. Obsz. Wiejskie, 2008, 8(2b): 19-29.
• [14] Harasim J.: Wpływ typu gleby na wielkość i jakość plonów mieszanek koniczynowo-trawiastych. Pam. Puł., 2008, 147: 111-124.
• [15] Harasim J., Harasim A.: Produkcyjność mieszanek pastwiskowych z udziałem koniczyny białej (Trifolium repens L.) w różnych warunkach siedliskowych. Rozp. i Mon. Nauk., 2010, 26, IUNG-PIB, Puławy.
• [16] Heichel G.H., Henjum K.I.: Dinitrogen fixation, nitrogen transfer and productivity of forage legume-grass communities. Crop Sci., 1991, 31(1), 202-208.
• [17] Jankowska-Huflejt H., Zastawny J., Wróbel B., Burs W.: Przyrodnicze i ekologiczne uwarunkowania rozwoju łąkarskich gospodarstw ekologicznych w Polsce. Konf. Nauk.-Techn. Perspektywy gospodarowania na trwałych użytkach zielonych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej UE”. Wyd. IMUZ, 2004, s. 37-50.
• [18] Jankowska-Huflejt H.: Porównanie wpływu wieloletniego nawożenia nawozami mineralnymi i obornikiem na stan łąki trwałej na glebie mineralnej. Nawozy i nawożenie – Fertilizers and fertilization, 20064 (29):123-134.
• [19] Jankowska-Huflejt H., Wróbel B., Kaca E.: Utilization and quality of fodders from grasslands in organic livestock production in Poland. Proc. Eur. Joint Organic Congress Organic Farming and European Rural Development, 30-31 May 2006 in Odense, Denmark, s. 456-457.
• [20] Kacorzyk P., Kasperzyk M.: Ocena nawożenie naturalnego na łące w rejonie podgórskim. Cz. I. Skład botaniczny, plony suchej masy oraz zawartość białka ogólnego i cukrów prostych. Acta Agr. Silv. Ser. Agr., 2006, s. 25-32.
• [21] Kasperczyk M., Kacorzyk P., Szewczyk W.: Dynamika plonowania łąki podgórskiej w zależności od rodzaju nawożenia. Annales UMCS, Sectio E, 2006, 61:269-375.
• [22] Kitczak T., Czyż H.: Plonowanie mieszanek Festulolium braunii (K. Richt) A. Camus z Trifolium repens L. w zależności od udziału komponentów i poziomu nawożenia azotem. Ann. UMCS, 2006, 61: 333-340.
• [23] Kuś J., Stalenga J.: Rolnictwo ekologiczne – alternatywny sposób wykorzystania potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce. Pam. Puł., 2003, 132, s. 263-270.
• [24] Malarino A.P., Wedin W.F.: Nitrogen fertilization effects on dinitrogen fixation as influenced by legume species and proportion in legume-grass mixtures in Uruguay. Plant Soil, 1990, 124(1): 127-135.
• [25] Mikołajczak Z.: Wpływ użytkowania na skład botaniczny runi łąkowej. Ann. UMCS, E, 1995, 50: 35-41.
• [26] Sowiński J., Nowak W., Gospodarczyk F., Szyszkowska A., Krzywiecki S.: Zależność składu chemicznego zielonek od udziału koniczyny czerwonej i traw. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1998, 462:191-198.
• [27] Sowiński J., Łasiczek G., Kaszyca S.: Plonowanie tetraploidalnej koniczyny łąkowej z trawami w zależności od nawożenia azotowego i składu mieszanki. Biul. IHAR, 1999, 210: 131-144.
• [28] Staniak M.: Plonowanie mieszanke Festulolium braunii z Trifolium pratense w zależności od udziału komponentów i nawożenia azotem. Acta Sci. Pol., Agri., 2008, 7(1), 89-92.
• [29] Ścibior H., Gaweł E.: Plonowanie i wartość pokarmowa wielogatunkowych mieszanek koniczyny czerwonej z trawami. Pam. Puł., 2004, 137: 149-161.
• [30] Tyburski J.: Żyzność gleby i gospodarka nawozowa w rolnictwie ekologicznym. Raporty PIB, IUNG-PIB Puławy, 2007, 6: 35-48.
• [31] Warda M.: Produkcyjność i trwałość runi koniczynowotrawiastej w warunkach wypasu bydłem. Zesz. Prob.. Post. Nauk Rol., 1996, 442: 441-451.
• [32] Wesołowski P., Jankowska-Huflejt H.: Wykorzystanie nawozów gospodarskich w racjonalnym gospodarowaniu na użytkach zielonych. Zasady produkcji i wykorzystania pasz łąkowopastwiskowych jako bezpośredniego ogniwa w łańcuchu pokarmowym. Wyd. IMUZ, 2003, s. 139-150.
• [33] Żurek J., Chrust J.: Produkcyjność i wartość pokarmowa mieszanki motylkowato-trawiastej w zależności od sposobu użytkowania. Pam. Puł., 2002, 130/II: 817-823.