Identyfikacja zagrożeń oraz ocena ryzyka zawodowego lekarzy medycyny (wstępne wyniki)

• Autorzy: Irzyniec T. , Konodyba-Szymański P. , Szczerba H.

Warianty tytułu

EN

Identification of threats and the classification of the occupational hazards of medical doctors (Initial results)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na liście 100 najbardziej stresogennych zawodów w Polsce lekarz znajduje się na dziewiątej pozycji. W pracy lekarza występują zagrożenia związane z czynnikami niebezpiecznymi (urazowe, wypadkowe), szkodliwymi (fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne) i uciążliwymi. Przeprowadzono badania ankietowe wśród 100-osobowej grupy lekarzy specjalizacji zabiegowych i nie zabiegowych. Najpoważniejsze zagrożenia w pracy lekarza to odpowiednio: psychofizyczne (73%) i biologiczne (68%) w porównaniu z fizycznymi chemicznymi i wypadkowymi (odpowiednio 22%, 21% i 15%). Spośród psychofizycznych za najgroźniejsze zagrożenie uznano stres. Przyjmując kryteria wartościujące poziom stresu (0-3 punkty stres mały, 4-11 - stres średni, 12-20 - stres duży), duży poziom stresu zawodowego (powyżej 11 punktów) towarzyszy w pracy najmłodszym lekarzom (do 1 roku pracy w zawodzie) oraz lekarzom o stażu pracy powyżej 25 lat. Wielkość stresu zawodowego lekarzy zależy również od wykonywanej specjalności lekarskiej. Wśród 10 specjalizacji ocenionych przez lekarzy jako najbardziej stresogenne, dziewięć to specjalizacje zabiegowe oraz anestezjologia z intensywną terapią. Ocena ta nie różniła się od podobnej przeprowadzonej wśród osób nie będących lekarzami. Wnioski: 1. Stres zawodowy stanowi duże zagrożenie w pracy lekarza. 2. Duży stres obserwuje się u lekarzy specjalności zabiegowych oraz w grupie lekarzy rozpoczynających pracę w zawodzie.

EN

A medical doctor is situated at the ninth position among one hundred most stressful professions in Poland. In this profession serious threats connected with various dangerous (traumatic, accidental); harmful (physical, chemical, biological and psychophysical) and burdensome factors occur. A survey among 100 participant medical doctors, who represent surgical and no surgical specializations, has been carried out. The most serious threats in doctor's profession are respectively: psychophysical (73%) and biological (68%) compared to physical, chemical and accidental ( 22%, 21%, 1%, respectively). Stress was assumed to be the worst threat, when considering the psychophysical threats. Assuming evaluative criteria of the intensity of stress (0-3 points-small; 4-11- medium; 12-20 high stress), the high level of occupational stress (above 11 points) accompanies young doctors (within the first year of their practice) and doctors which had been working more than 25 years. The amount of occupational stress is also dependent on the medical specialization. Among the 10 most stressful specialization 9 of them are interventional and one anesthesiology with intensive treatment. This opinion did not vary from the similar one, which has been carried out among a people who were not medical doctors. Conclusion: 1. Occupational stress is a serious threat in a profession of a medical doctor, 2. High stress can be observed among the doctors of surgical specializations and among the group of doctors that begin their practice.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenie; lekarz; stres

EN

danger; doctor; stress

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Journal of Ecology and Health
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 14, nr 6
• Strony: 295--302
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Irzyniec T.

autor

Konodyba-Szymański P.

autor

Szczerba H.

• Zakład Promocji Zdrowia i Pielęgniarstwa Środowiskowego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Bibliografia

• [1] Konodyba-Szymański P. , Irzyniec T., Konodyba-Szymański B.: Stres ukryte zagrożenie w pracy lekarza. Zdrowie Publiczne 2006; 116(4): 554-558.
• [2] Konodyba-Szymański R: Stres zawodowy lekarzy zabiegowych, W: Stres i jego modelowanie. J. Szopa, M. Harciarek, (red.). Częstochowa, 2004; pp. 125-132.
• [3] Konodyba-Szymański P.: Miejsce lekarza w rankingu zawodów streso-gennych w opinii studentów. W: Stres w biznesie. (Mater. konfer.), J. Sztumski, M. Harciarek, (red.). WZPCz, Częstochowa, 2001; pp. 138-143.
• [4] Olejnik R., Konodyba-Szymański P.: Psychofizyczne zagrożenia w pracy lekarzy położników i ginekologów. W: Stres i jego modelowanie. J. Szopa, M. Harciarek (red.). WZPCz, Częstochowa 2004; pp. 133-138.
• [5] Konodyba-Szymański P.: Stres w zawodzie lekarza. Z badań nad bezpieczeństwem i ryzykiem zawodowym lekarza. Pr. Wydz. Żarz. P. Częst. Ser. Żarz. i Marketing No. 7, Częstochowa, 2001, pp. 126-138.
• [6] Widerszal-Bazyl M., Łuczak A., Konarska M., Cieślak R., Żolnierczyk-Zreda D.: Stres w pracy. CIOP, Warszawa, 2002.
• [7] Widerszal-Bazyl M., Żołnierczyk-Zreda D.: Ryzyko zawodowe - stres psychiczny w pracy, Bezpieczeństwo Pracy 1997; 11.
• [8] Bieś B.: Przysięga Hipokratesa... czyli o zawodzie lekarza. Atest - Ochrona Pracy 2000; 1.
• [9] Michie S.: The psychological management of stress. British Journal of Clinical Psychology 1992; 31,4, pp. 507-508.
• [10] Konarska M: Mechanizm chronicznego stresu w środowisku pracy, Bezpieczeństwo Pracy 1992; 1.