Fotodynamiczna terapia nowotworów

• Autorzy: Rojkiewicz M. , Kozik W. , Czapka M. , Jarzembek K. , Zięba G. , Kuś P. , Kozik V.

Warianty tytułu

EN

Photodynamic therapy of tumors

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obok schorzeń układu krążenia, najczęstszą przyczyną zgonów są choroby nowotworowe. Terapia fotodynamiczna PDT oparta na wykorzystaniu światłoczułych związków chemicznych wydaje się być bardzo obiecująca. Światło jest wykorzystywane w lecznictwie od tysięcy lat. W starożytności leczono przy jego pomocy choroby takie jak bielactwo, łuszczyca, krzywica, a nawet psychozy. Metoda terapii fotodynamicznej (PDT) określana często fotochemioterapią, może być skutecznym sposobem w zwalczaniu niektórych odmian nowotworów. Terapia (PDT) i diagnostyka (PDD) fotodynamiczna jako metody leczenia i wczesnego wykrywania nowotworów cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem wielu jednostek badawczych na całym świecie. Terapia fotodynamiczna najszerzej stosowana jest w dermatologii. Przy jej pomocy leczy się wiele typów nowotworów skóry, ale prowadzone są badania nad zastosowaniem metody w zwalczaniu nowotworów mózgu, układu pokarmowego, oddechowego lub rozrodczego i wielu innych. Głównym nurtem badań jest zastosowanie metody PDT w leczeniu nowotworów, jednak może być ona również pomyślnie stosowana w lecznictwie nieonkologicznym. Przypuszcza się, że w przyszłości terapia fotodynamiczna znajdzie zastosowanie w leczeniu chorób naczyń krwionośnych, schorzeń oczu, jak również nienowotworowych chorób skóry.

EN

Apart the cardiovascular diseases, the most cases of decease are due to cancer. Photodynamic therapy PDT, based on the use of the photosensitive compounds, seems very promising. Light is used in medicine since thousands of years. In antiquity it was used to treat such diseases as vitiligo, psoriasis, rickets (rachitis), and even psychosis. The method of photodynamic therapy (PDT), often designed as photochemotherapy, could be an effective way in combating with some varieties of tumors. Therapy (PDT) and diagnosis (PDD) photodynamic as a method of therapy and early detection of tumors has received unflagging interest of many research units from around the world. Photodynamic therapy is widely used in dermatology. With its help are cured many types of skin neoplasms, but actually are led studies on using this method in the struggle against brain tumors, gastrointestinal tumors, respiratory system tumors or genital system tumors and many others. Mainstream researches are consecrated to applying of the method of PDT in the treatment of tumors, but it also can be successfully applied in non-oncological medicine. It is also supposed that in the future the photodynamic therapy can be applied in the treatment of vascular diseases, eye diseases, as well as non-cancerous skin (cutaneous) diseases.

Słowa kluczowe

PL

terapia fotodynamiczna (PDT); diagnostyka fotodynamiczna (PDD); nowotwory; fotouczulacze; porfiryny

EN

photodynamic therapy (PDT); photodynamic diagnostics (PDD); cancer; photosensitizer; porphyrin

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Journal of Ecology and Health
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 14, nr 4
• Strony: 196--204
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz.

Twórcy

autor

Rojkiewicz M.

autor

Kozik W.

autor

Czapka M.

autor

Jarzembek K.

autor

Zięba G.

autor

Kuś P.

autor

Kozik V.

• Department of Synthesis Chemistry, Institute of Chemistry, University of Silesian, 40-006 Katowice, ul. Szkolna 9

Bibliografia

• [1] Ackroyd R., Kelty C, Brown N., Reed M., The history of photodetection and photodynamic therapy. Photochem. Photobiol. 2001 Nov; 74 (5): 656-669.
• [2] Tudaj A., Podbielska H., Zychowicz J., Stręk W., Światło leczy - wprowadzenie do terapii i diagnostyki fotodynamicznej. Diagnostyka i terapia fotodynamiczna. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2004:1-32.
• [3] Cygański A., Metody spektroskopowe w chemii analitycznej. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2002: 15-16
• [4] Dougherty T. J., Gomer C. J., Henderson B. W., Jori G., Kessel D., Korbelik M., Moan J., Peng Q., Photodynamic Therapy. J. Natl. Cancer Inst. 1998 June 17, Vol.90, No. 12:889-905.
• [5] Shinmori H., Kodaira F., Matsugo S., Kawabata S., Osuka A., Photosen-siztizing properties of diazaporphyrin derivatives for singlet oxygen generation. Chemistry Letters2005; 34(3): 322-323.
• [6] Luksiene Z., Photodynamic therapy: mechanism of action and ways to improve the efficiency of treatment. Medicina 2003 ; 39(12): 1137-1150.
• [7] Graczykowa A., Biochemiczne i biofizyczne podstawy fotodynamicznej metody wykrywania i leczenia nowotworów. Fotodynamiczna metoda rozpoznawania i leczenia nowotworów. Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1999:21-94.
• [8] Lane N., Nowe światło dla medycyny. Świat Nauki 2003;2: 58-65.
• [9] Graczykowa A., Sobczyńska J., Fotouczulacze stosowane w metodzie fotodynamicznej PDT rozpoznawania i leczenia nowotworów. Fotodynamiczna metoda rozpoznawania i leczenia nowotwrów. Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1999:95-183.
• [10] Nyman E. S., Hynninen P. H., Research advances in the use of tetrapyrrolic photosensitizers for photodynamic therapy. J. Photochem. Photobiol. B 2004; 73: 1-28.
• [11] Ericson M. B., Grapengiesser S., Gudmundson F., Wennberg A. M, Larko O., Moan J., Rosen A., A spectroscopic study of the photobleaching of protoporphyrin IX in solution. Lasers Med Sci. 2003; 18(1): 56-62.
• [12] Vicente M. G. H., Porphyrin-based sensitizers in the detection and treatment of cancer: Recent progress. Curr. Med. Chem. - Anti-Cancer Agents2001; 1:175-194.
• [13] Pushpan S. K., Venkatraman S.,. Anand V. G, Sankar J., Parmeswaran D., Ganesan S., Chandrashekar T. K., Porphyrins in photodynamic therapy -a search for ideal photosensitizers. Curr. Med. Chem. - Anti-Cancer Agents 2002; 2:187-207.
• [14] Bonnett R., Porphyrin photosensitizers. Chemical aspects of photodynamic therapy. Gordon and Breach Science Publishers, London 2000: 149-175.
• [15] Bonnett R., Photosensitizers of the porphyrin and phthalocyanine series for photodynamic therapy. Chem Soc Rev 1995; 24:19-33.
• [16] Goldoni A., Porphyrins: fascinating molecules with biological significance. Atomic, Molecular and Supramolecular Studies: 64-65.
• [17] Brown J. E., Browan S. B., Vernon D. I., Photodynamic therapy - new light on cancer treatment. JSDC 1999; 115:249-253.
• [18] Brault D., Vever-Bizet C, Dellinger M., Fundamental aspects in tumor photochemotherapy: interactions of porphyrins with membrane model systems and cells. Biochimic 1986; 68:913-921.
• [19] http://www.fda.gov/cder/foi/label/2003/20451 sO 12_photofrin_lbl.pdf
• [20] Stewart F., Baas P., Star W., What does photodynamic therapy to offer radiation oncologists (or their cancer patients)? Radiother. Oncol. 1998; 48:233-248.
• [21] Drain C. M, Gong X., Synthesis of meso substituted porphyrins in air without solvents or catalysts. Chem. Commun. 1997:2117-2118.
• [22] Sternberg E. D., Dolphin D., Bruckner C, Porphyrin-based photosensitizers for use in photodynamic therapy. Tetrahedron 1998; 54:4151-4202.
• [23] Kozielec A. M., Die Photodynamische Tumortherapie (PDT). Kombinatorische Synthese von amphiphiłen Porphyrinoiden fur die Photodynamische Tumortherapie (PDT). Bremen 2006: 5-12.
• [24] Buszek M., Najważniejszy jest lek. Gazeta uniwersytecka Uniwersytetu Śląskiego 2007; 5 (145): 4-5.
• [25] Bednarkiewicz A., Stręk W., Oddziaływanie światła laserowego z tkanką. Diagnostyka i terapia fotodynamiczna. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław2004: 33-87.
• [26] Mierczyk Z., Kwaśny M., Systemy laserowe do diagnostyki i terapii nowotworów metodą fotodynamiczna. Fotodynamiczna metoda rozpoznawania i leczenia nowotworów. Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1999: 244-299.
• [27] March J., Advanced organic chemistry: reactions, mechanisms and structure. Wiley-Interscience, New York 1992:45.