Historia i perspektywy rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce

• Autorzy: Duda–Krynicka M. , Jaskólecki H.

Warianty tytułu

EN

The history and opportunities of organic farming in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Historia rolnictwa ekologicznego ściśle powiązana jest z wprowadzeniem w Polsce biodynamicznej metody gospodarowania. Alternatywne metody gospodarowania w Polsce pojawiły się w latach 30–tych XX wieku, kiedy dr Rudolf Steiner przybył do Kobierzyc, aby w tamtejszym pałacu hrabiostwa von Keyserlingk dać cykl wykład na temat biodynamicznej metody gospodarowania. Zainteresowany taką metodą gospodarowania był hrabia Stanisław Karłowski, czemu dał wyraz przestawiając jako pierwszy w Polsce swoje gospodarstwo w Szelejewie na metodę biodynamiczną. Ponadto hrabia wydał broszury na temat owej metody gospodarowania, a w swoim majątku organizował kursy szkoleniowe. Kolejnymi zainteresowanymi biodynamiczną metodą gospodarowania byli inż. Julian Osetek (od 1960 roku, przez 20 lat jako jedyny w Polsce prowadzący tą metodą swoje gospodarstwo), który wraz z synem Jerzym intensywnie ją popularyzował oraz prof. Mieczysław Górny, który dołączył do inż. Osetka po tym jak miał okazję wysłuchać jednego z jego licznych wykładów. Biodynamiczna metoda gospodarowania stała się u nas tak popularna, że w latach 80–tych XX wieku została uznana w Polsce za synonim metody ekologicznej. Właściwą datą powstania ruchu eko–rolniczego jest w Polsce rok 1984, a pierwszym stowarzyszeniem ekologicznym jest powstałe w 1989 roku Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi EKOLAND. Ekologiczna metoda gospodarowania jest dość młodą dziedziną w Polsce, ale pomimo krótkiego czasu, jaki minął od jej wprowadzenia można śmiało powiedzieć, że perspektyw dla jej rozwoju jest, co najmniej kilka. Wśród nich można wymienić takie jak: rosnąca troska o zdrowie własne i rodziny przekładająca się na kupno bezpiecznych, bo wytwarzanych wg ścisłych zasad produktów rolnictwa ekologicznego, wzrost troski o stan naszego środowiska, „naturalny” smak ekologicznych produktów. Czynniki te przekładają się na rosnący popyt na eko–produkty, co znowu zachęca polskich rolników do przestawiania się na ekologiczną metodę gospodarowania. Rozwojowi rolnictwa służy także kampania prowadzona przez MRiRW od listopada 2006 roku, która ma informować Polaków o korzyściach wynikających z produkcji ekologicznej, zachęcić rolników do przestawiania się na produkcję ekologiczną i wypromować ekologiczne produkty wśród polskich konsumentów żywności. Jednak najskuteczniejszym bodźcem do rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce wydaje się być strach Polaków przed żywnością transgeniczną, a ponieważ rolnictwo ekologiczne odrzuca wszelkie formy modyfikacji genetycznej, polscy konsumenci chcąc uniknąć zakupu takiej żywności będą coraz częściej sięgać po produkty wyprodukowane metodami ekologicznymi.

EN

The history of organic agriculture is strictly connected with the implementation of the biodinamic method of farming in Poland. Alternative farming methods appeared in the 30s of the last century when Dr Rudolf Steiner arrived to Kobierzyce to deliver a series of lectures on biodynamic farming at the property of the von Keyserlingk countship. Count Stanisław Karłowski became deeply interested in this method implementing it for the first time in Poland at his farm in Szalejewo. Moreover, the count issued a brochure concerning the biodinamic method of farming and organised a series of training courses at his property. Among the followers interested in this method was Julian Osetek – the only person in Poland who had practiced this method at his farm for 20 years since 1960. Together with his son Jerzy he intensively promoted biodynamic farming. After one of his numerous lectures, Mr. Osetek was joined by professor Mieczysław Górny, who become another supporter of the method. The biodynamic method of farming has become so popular in Poland that during the 80s of the 20th century it was considered as an equivalent of ecological farming. The actual initiation date of the organic agriculture movement in Poland is the year 1984 while the first association was the Association of Food Producers by Ecological Methods EKOLAND established in 1989. The organic method of farming is a relatively young discipline in Poland. Nevertheless, despite a relatively short time since it implementation, it can be easily stated that there are at list several opportunities for its development. They include an increasing care for own and family health expressed by the interest to buy safe food produced according to the restrictive rules of organic farming; care for the environment as well as the “natural” taste of the organic products. These factors contribute to an increasing demand for eco–products which encourages Polish farmers to switch their farming practice into environmentally friendly. The development of organic agriculture is also supported by the Ministry of Agriculture and Rural development by its campaign launched in 2006 aimed at informing people about the advantages of ecological farming and encouraging farmers to implement this production method as well as promotion of organic food among consumers. However, the most efficient driver of ecological farming in Poland is the concern of consumers regarding transgenic food. As organic farming rejects any forms of genetic modification, Polish consumers wishing to avoid genetically modified products will more and more often choose food made in an environmentally friendly way.

Słowa kluczowe

PL

rolnictwo ekologiczne; biodynamiczna metoda gospodarowania; żywność ekologiczna

EN

ecological agriculture; biodynamic method of farming; organic farming; organic food

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Problemy Ekologii
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 14, nr 2
• Strony: 85--91
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz.

Twórcy

autor

Duda–Krynicka M.

autor

Jaskólecki H.

• Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Mysłowicach

Bibliografia

• [1] Sołtysiak U.: Rolnictwo ekologiczne w praktyce. Stowarzyszenie EKOLAND Stiftung Leben&Umwelt, s. 8-9, Warszawa 1994.
• [2] Sorlin S.: Droga do Ekorozwoju. Rys historyczny. Wydawca WNT „EcoEdycja", s. 40-41, Katowice 1999.
• [3] Bodin B., Ebbersten S.: Żywność i surowce roślinne. Zrównoważone rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo. Wydawca „EcoEdycja", s. 38-40, Katowice 1999.
• [4] Kozłowski S.: Ekorozwoj wyzwanie XXI wieku. Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 56-78, Warszawa 2000.
• [5] Hasik J., Gawęcki J.: Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
• [6] Niklewicz K.: Jak ja się boję GMO. Wydawca Agora S.A., Gazeta Wyborcza, nr 615612, strona 1 i 32 z dnia 12.03.2008.
• [7] Tyburski J., Żakowska-Biemans S.: Wprowadzenie do rolnictwa ekologicznego. Wydawnictwo SGGW, s. 229, Warszawa 2007.
• [8] Mitchell S.: Książę Karol-radykał nietypowy. National Geographic Polska, nr 6(81), s. 68-87, Warszawa, czerwiec 2006.