Plonowanie, stan odżywienia oraz efektywność wykorzystania składników nawozowych przez dawne i współczesne odmiany pszenicy ozimej w ekologicznym systemie produkcji roślinnej

• Autorzy: Stalenga J.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of yielding, nutrient status and efficiency of nutrient uptake by selected modern and old winter wheat cultivars in organic crop production system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena plonowania, stanu odżywienia podstawowymi makroelementami oraz efektywność wykorzystania składników nawozowych (NPK) przez dawne i współczesne odmiany pszenicy ozimej uprawiane w ekologicznym systemie produkcji roślinnej. Do przeprowadzenia badań wykorzystano doświadczenie polowe założone w 1994 r. w Stacji Doświadczalnej IUNG w Osinach, którego celem jest porównywanie różnych systemów produkcji roślinnej. Badania prowadzono w latach 2005-2007 na polu pszenicy ozimej w systemie ekologicznym. W doświadczeniu testowano sześć współczesnych odmian pszenicy ozimej (Kobra, Roma, Korweta, Sukces, Zyta, Mewa), trzy dawne odmiany: Ostkę Kazimierska Kujawianka Więcławicka i Wysokolitewka Sztywnosłoma, a także odmianą Schwabenkorn ozimej formy pszenicy orkisz. Największe i najbardziej stabilne plony spośród testowanych odmian pszenicy ozimej średnio w całym okresie badań uzyskiwała odmiana Żyta - 4,36 t/ha oraz Roma i Sukces - 4,05 t/ha. Odmiany współczesne pszenicy ozimej uzyskały plony średnio o około 1,5 t/ha większe, niż tzw. odmiany dawne. Uzyskane wyniki badań wskazują, iż odmianami pszenicy ozimej bardziej przydatnymi do uprawy w rolnictwie ekologicznym są jakościowe odmiany Żyta i Sukces, a także oścista odmiana Mewa. Dawne odmiany pszenicy ozime mają ograniczoną przydatność do uprawy w rolnictwie ekologicznym ze względu na wyraźnie niższą wydajność oraz większe porażenie aparatu asymilacyjnego przez patogeny grzybowe. Istotnym kryterium oceny przydatności odmian do systemu ekologicznego wydaje się być zdolność do efektywnego pobrania składników nawo­zowych z gleby oraz ich skuteczna redystrybucja do części generatywnych.

EN

Evaluation of yielding, nutrient status and efficiency of nutrient uptake by selected modern and old winter wheat cultivars in organic crop production system was the aim of the research. The research was based on a special field experiment established in 1994 at the Experimental Station in Osiny on a grey-brown podzolic soil in which different crop production systems (organic, integrated and conventional) are compared. The research was conducted in 2005-2007 on the field of winter wheat in the organic system. Six different cultivars of common winter wheat (Mewa, Roma, Kobra, Sukces, Zyta and Korwetta) and one cultivar of spelt winter wheat (Schwabenkorn) were compared. Moreover 3 old cultivars of winter wheat were taken into account: Wysokolitewka Sztywnosłoma, Kujawianka Więcławicka, Ostka Kazimierska. The largest and the most stable grain yields of winter wheat were noted for modern cultivars. Among them Zyta (4.36 t/ha), Sukces and Roma (4.05 t/ha) gave the largest yields. Old winter wheat cultivars yielded on the level of about 1,5 t less in comparison to mod­ern ones. The results of the research showed that modern, quality cultivars Zyta and Sukces, as well as husky cultivar Mewa are better adapted for organic farming than old ones. Old cultivars are worse adapted, because they give smaller yields and their leaves are more infested by fungal pathogens. An important criteria of cultivar seleetion for organic farming should be firstly high resistance on fungal pathogens and secondly ability to effective uptake of nutrients and their distribution to generative parts of plant.

Słowa kluczowe

PL

plonowanie; odżywienie; składniki nawozowe; pszenica ozima; odmiana; uprawa ekologiczna

EN

yielding; winter wheat; organic production; crop

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 54, nr 4
• Strony: 106--119
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Stalenga J.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy,

Bibliografia

• [1] Bergmann W. Nutritional disorders of plants: development, visual and analytical diagnosis. Gustav Fischer Verlag Jena, Stuttgart, New York, 1992.
• [2] Eisele J. A., Kopkę U. Choice of cultivars in organic farming: new criteria for winter wheat ideotypes. Pflanzenbauwissenschaften 1(1): 19-24, 1997.
• [3] Fotyma E., Pecio A. Zależność pomiędzy zawartością azotu a nagromadzaniem suchej masy przez zboża. Pam. Puł. 114:93-100, 1999.
• [4] Fotyma, E. Zróżnicowanie odmianowe zawartości chlorofilu w liściach zbóż ozimych. Pamiętnik Puławski 130: 171-178, 2002.
• [5] Jończyk K. Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na uprawę w różnych systemach produkcji roślinnej. Pam. Puł. 130/1: 339-345, 2002.
• [6] Leibl M., Petr J. Varieties of winter wheat for ecological farming. In: Proc. of the 13th Int. IFOAM Scien. Conf. in Basel. Vdf Hochschulverlag AG an der ETH Zurich: 243, 2000.
• [7] Lemaire G., Gastal F. N uptake and distribution in plant canopies. In: Lemaire G. (ed.) Diagnosis of the nitrogen in crops. Springer-Verlag Berlin Heidelberg: 3-43, 1997.
• [8] Lista opisowa odmian 2007 r. COBORU, Słupia Wielka, 2007.
• [9] Stalenga J. „Applicability of different indices to evaluate nutrient status of winter wheat in the organic system". Journal of Plant Nutrition 30: 351-365, 2007.
• [10] Stalenga, J. Zastosowanie testu SPAD do oceny stanu odżywienia azotem pszenicy ozimej w różnych systemach produkcji roślinnej. Nawozy i Nawożenie 2 (11): 137-144, 2002.