Ocena wartości pokarmowej pasz z użytków zielonych na tle zasobności gleb i bilansu składników N, P, K w wybranych gospodarstwach ekologicznych

• Autorzy: Jankowska-Huflejt H. , Wróbel B. , Barszczewski J.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of nutritive value of forages from grasslands on the background of soil richness and N, P, K balances in chosen organic farms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono w 2007 r. w 34 łąkarskich gospodarstwach ekologicznych prowadzących chów przeżuwaczy. Celem badań była ocena zawartości makroelementów w paszach z użytków zielonych oraz zasobności gleb łąkowych w te składniki (warstwa 0-20 cm) w aspekcie potrzeb pokarmowych przeżuwaczy. Zawartości N, K, Ca i Mg w paszach średnio mieściły się w zakresie wartości optymalnych. Zawartość sodu była natomiast najbardziej niedoborowa i dlatego stosunek K: Na był kilkakrotnie większy od optymalnego. Średnia zawartość fosforu była zadowalająca w zielonce pastwiskowej i minimalnie niedoborowa w pozostałych paszach, ale wystąpiły znaczne wahania zawartości skrajnych, szczególnie zawartości fosforu i potasu. Generalnie najbardziej zasobną paszą okazała się zielonka pastwiskowa, a najuboższą siano. Gleby użytków zielonych były na ogół kwaśne i lekko kwaśne, zawartość przyswajalnego fosforu na ogół mała, z wyjątkiem kilku gospodarstw, w których stosowano znaczne ilości nawozów naturalnych. Podobnie zawartość potasu w części gleb była bardzo duża, prawdopodobnie w wyniku częstego stosowaniu gnojówki, ale prawie ich połowa wymaga nawożenia, najlepiej obornikiem. Zasobność w magnez i wapń przyswajalne była wyjątkowo korzystna, tylko w nielicznych przypadkach wymagająca zastosowania nawozów, np. wapna magnezowego. Wyliczone bilanse N, P i K metodą „u wrót gospodarstwa " wykazały, że mimo ograniczonych źródeł przychodu N wystąpiły jego nadwyżki, a jednocześnie niedobory P i Kw większości gospodarstw świadczące o potrzebie ich uzupełnienia z innych źródeł niż nawozy naturalne.

EN

Study was conducted in 2007 in 34 organic grassland farms with animal production. The aim of study was evaluation of content macroelements in forages from grasslands and of content of those elements in soil (level 0-20 cm) in the aspect of ruminants demand. Mean N, K, Ca and Mg contents in examined forages were optimal. The highest shortage concerned Na. Also K:Na ratio was a few times higher than optimal. Mean phosphorus content was satisfactory in pasture sward and a bit too low in remaining forages but significant fluctuations, particularly in case of phosphorus and potassium were stated. Generally the richest forage was pasture sward and the poorest hay. The soils of examined grasslands were usually acid and a bit acid. The content of assimilable phosphorus was low with exception of few farms, probably because of significant amounts of applied natural fertilisers. Similarly the potassium concentration was very high, that probably shows on the frequent application of liquid manure. In nearly of health soils the potassium content was too low. Magnesium and calcium content was exceptionally good only in a few cases showing the need of fertilisers application i.e. magnesium lime. N, P and K balances calculated acc. to method „on gate " showed that in spite of limited N sources some it surpluses with P and K deficiencies were stated. It shows on the need of their supplementation from other sources than natural fertilisers.

Słowa kluczowe

PL

ocena; wartość pokarmowa; pasze; użytki zielone; gospodarstwo ekologiczne; gleba

EN

nutritive value; forages; grasslands; soil; organic farm

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 54, nr 3
• Strony: 95--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz.

Twórcy

autor

Jankowska-Huflejt H.

autor

Wróbel B.

autor

Barszczewski J.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Zakład Łąk i Pastwisk Falenty, Al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn,

Bibliografia

• [1] Badania nad wpływem pasz pochodzenia łąkowo-pastwiskowego na produkcję zwierzęcą w gospodarstwach ekologicznych. Raport naukowy z realizacji projektu badawczego HOR-re MRiRW. Red. H. Jankowska-Huflejt Falenty: IMUZ, 2008, maszynopis.
• [2] Brzóska F.: Jakość pasz objętościowych i ich wykorzystanie w żywieniu zwierząt. W: Produkcja pasz objętościowych dla przeżuwaczy. Konf. nauk. 8-9 maja 2007, Puławy, s. 63-70.
• [3] Chemia rolna. Podstawy teoretyczne i praktyczne. Pr. zbiór. Red. S. Mercik. Warszawa: Wydaw. SGGW, 2004, ss. 287.
• [4] Domański P., Poradnik dla użytkowników łąk i pastwisk. Poznań: Wydaw. Agencja Reklamowa „Prodruk", 1999, ss. 180.
• [5] Fabijańska M.: Żywienie zwierząt i paszoznawstwo. Wydanie zbiorowe. Warszawa: SGGW, 1997.
• [6] Falkowski M.: Łąkarstwo i gospodarka łąkowa. Pr. zbiór. Red. M Falkowski. Warszawa: PWRiL, 1983.
• [7] Falkowski M, Kukułka I., Kozłowski S.: Właściwości chemiczne roślin łąkowych. Poznań: AR, 2000, ss. 132.
• [8] Jankowska-Huflejt H.: Ocena wpływu wieloletniego nawożenia obornikiem na stan i produkcyjność łąki. Rozpr. doktorska. Falenty: Biblioteka IMUZ, 1998, maszynopis, ss. 115.
• [9] Jankowska-Huflejt H.: Wytyczne nawożenia łąk w gospodarstwach ekologicznych. Falenty: Wydaw. MUZ, 2008, ss. 20.
• [10] Jankowska-Huflejt H., Wróbel B.: Analiza wykorzystania trwałych użytków zielonych w produkcji zwierzęcej w wybranych gospodarstwach ekologicznych. J. Res. Applic. Agric. Engng, 2006, vol. 51 (2), s. 54-62.
• [11] Jankowska-Huflejt H., Wróbel B., Ocena przydatności pasz z użytków zielonych do produkcji zwierzęcej w badanych gospodarstwach ekologicznych. J. Res. Applic. Agric. Engng., 2008, vol. 53 (3), s. 103-108.
• [12] Jankowska-Huflejt H., Wróbel B., Barszczewski J.: Analiza gospodarowania na użytkach zielonych w górskich i podgórskich gospodarstwach ekologicznych. W: Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie. Red. Z. Zbytek. T. 4. Poznań: Wydaw. PMR, 2007, s. 63-69.
• [13] Jankowska-Huflejt H., Wróbel B., Kaca E.: Utilisation and quality of fodders from grasslands in organic livestock production in Poland. Proc. Europ. Joint Organic Congr. Organic Farm. Europ. Rural Develop., 30-31 may 2006 in Odense, Denmark, s. 456-457.
• [14] Krzywiecki S.: Żywienie krów mlecznych paszami z łąk i pastwisk. W: Pasze z użytków zielonych czynnikiem jakości zdrowotnej środków żywienia zwierząt i ludzi. Pr. zbiór. Red. H. Jankowska-Huflejt, J. Zastawny. Falenty: Wydaw. MUZ, 2002, s. 36-52.
• [15] Łąkarstwo. Red. M. Rogalski. Poznań: Wydaw. Kurpisz, 2004, ss. 272.
• [16] Moraczewski R.: Łąki i pastwiska w gospodarstwie rolnym. Warszawa: Wydaw. Fundacja „Rozwój SGGW, 1996, ss. 220.
• [17] Newton J.: Organic grassland. Chalcombe publications. 1993, ss. 128.
• [18] Obojski J., Strączyński S.: Odczyn i zasobność gleb Polski w makro- i mikroelementy. Puławy: IUNG, 1995.
• [19] Produkcja pasz objętościowych na użytkach zielonych metodami ekologicznymi. Materiały dla doradców. Pr. zbiór. Red. J. Zastawny, H. Jankowska-Huflejt. Radom: KCDROW, 2004. ss. 142.
• [20] Sapek A.: Nawożenie fosforem a jego skutki w środowisku. Woda Śród. Obsz. Wiej., 2008(a), t 8 z. 2b (24) s. 127-137.
• [21] Sapek B.: Studia nad wapnowaniem trwałego użytku zielonego na glebie mineralnej. Rozpr. Habil. Falenty: Wydaw. MUZ, 1993, ss. 93.
• [22] Sapek B.: Relacja zawartości potasu do magnezu w roślinności łąkowej i w glebie jako wskaźnik środowiskowych przemian na użytkach zielonych. Woda Śród. Obsz. Wiej. 2008(b), t. 8 z. 2b (24) s. 139-151.
• [23] Sapek B.: Zasady oceny potrzeb wapnowania i wyznaczania dawek nawozów wapniowych na trwałe użytki zielone na glebach mineralnych. Mater. Instr. 101 Falenty: Wydaw. MUZ, 1992, ss. 11.
• [24] Wasilewski Z.: Bilans pasz oraz podstawy letniego i zimowego żywienia bydła. W: Produkcja pasz objętościowych w gospodarstwach specjalizujących się w integrowanym chowie bydła. Falenty: Wydaw. MUZ, 1997, s. 83-88.
• [25] Żywienie zwierząt i paszoznawstwo. T. 3. Paszoznawstwo. Pr. zbiór. Red. D. Jamroz, W. Podkówka, J. Chachułowa. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN, 2001, ss. 408.