Substancje rakotwórcze występujące w roślinach

• Autorzy: Bielińska E. J.

Warianty tytułu

EN

Carcinogens in plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W opracowaniu omówiono wybrane gatunki roślin i substancje z nich wyizolowane odznaczające się lub podejrzewane o działanie mutagenne lub genotoksyczne. Szczególną uwagę zwrócono na te roślinne substancje rakotwórcze, które często )występują w wielu artykułach spożywczych i/lub mają zastosowanie lecznicze. Przedstawione informacje stwarzają możliwość eliminowania z żywności produktów stanowiących potencjalne zagrożenie z punktu widzenia rozwoju chorób nowotworowych. Ustalenie związków przyczynowych pomiędzy ekspozycją inicjującą a rozwojem nowotworu napotyka na znaczne trudności zarówno na skutek długiego utajenia, nakładania się różnych ekspozycji rakotwórczych i promocyjnych, wpływu dziedzicznych czynników predysponujących, jak i z faktu, że ekstrakty roślinne sa z reguły mieszaniną wielu składników o różnych, często przeciwstawnych działaniach.

EN

The paper discusses substances extracted from plants which are either genotoxic or mutagenic. Special attention was devoted to carcinogens which are present in many food products and/or have medicinal use. Information included herein makes it possible to eliminate potential carcinogens from food products. It is often difficult to establish the connection between an initial exposure and cancer development. This is due to a combination of various types of exposure to carcinogens, hereditary predisposition, also to the fact that plant extracts are usually a mixture of compounds which often have opposing effects.

Słowa kluczowe

PL

roślina; substancja rakotwórcza

EN

plant; carcinogen

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 48, nr 1
• Strony: 27--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., tab.

Twórcy

autor

Bielińska E. J.

• Instytut Gleboznawstwa i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego, Akademia Rolnicza, Lublin

Bibliografia

• [1] Bull L.B., Culvenor C.C.J., Dick A.T.: The Pyrrolizidine Al-kaloids. North Holland Publishing Company, Amsterdam 1968.
• [2] Chauvin P., Dillon T.C., Moren A., Talbak S., Barkaev S.: Heliotrope poisoning in Tadjikistan. Lancet 341:1663. 1993.
• [3] Cook J.W., Duffy E., Schoental R.: Primary liver tumours in rats following feeding with alkaloids of Senecio jacobaea. Brit. J. Cancer 4: 405-410,1950.
• [4] Court W.E.: Alkaloid Distribution in Some African Rauvolfa Species. Planta Medica 48: 228-233, 1954.
• [5] Culvenor C.C.J., Clarke M., Edgar J.A., Fraki J.L., Jago M.V., Peterson J.E., Smith L.W.: Structure and toxicity of the al-kaloids of Russian comfrey (Symphytum x uplandicum Nyman), a medicinal herb and item of human diet. Experientia 36: 377-379, 1980.
• [6] Culvenor C.C.J.: Estimated intakes of pyrrolizidine alkaloids by humans. A comparison with dose rates causing tumors in rats. J. Toxicol. Envir. Health 11: 625-635, 1983.
• [7] Doll R., Peto R.: The Causes of Cancer - Quantitative Esti-mates of Avoidable Risks of Cancer in the United States Today. J. Nad. Cancer Inst. 66: 1191-1308, 1981.
• [8] Evans I.A.: The radiomimetic nature of bracken toxin. Cancer Research 28: 2252-2261, 1968.
• [9] Heath D., Shaba J., Williams A., Smith P., Kombe A.: A pulmonary hypertension-producing plant from Tanzania. Thorax 30: 399-404, 1975.
• [10] Hirayama T.: Green-Yellow Vegetables for Human Health with Special Reference to Cancer Prevention. XXIV International Horticultural Congress; Kyoto Japan, 1994.
• [11] Hirono I., Aiso S., Yamaij T., Mori H., Yamada K., Niwa H., Ojika M., Wakamatsu K., Kigoshi H., Niiyama K., Uosaki Y: Carcinogenicity in rats of ptaquiloside isolated from bracken. Gann 75: 833-836, 1984.
• [12] Homburger F., Kelley T., JR., Friedler G., Russfield A.B.: Toxic and possible carcinogenic effects of 4-ally1-1,2-methylene dioxybenzene (safrole) in rats on deficient diets. Med. Exp. 4: 1-11. 1961.
• [13] Howes A.J., Chan V.S., Caldewell J.: Structure-specificity of the genotoxicity of some naturally occurring alkenylbenzenes determined by unscheduled DNA synthesis assay in rat hepatocytes. Food Chem. Toxicol. 28: 537-542. 1990.
• [14] IARC 1976: International Agency for Research on Cancer. Monographs on the Evaluation of carcinogenic risk of chemicals to humans. vol. 10; IARC, Lyon, France.
• [15] IARC 1980: International Agency for Research on Cancer. Monographs on the Evaluation of carcinogenic risk of chemi-cals to humans. Reserpine. Vol. 24, pp 211-241. IARC, Lyon, France.
• [16] IARC 1981: Monographs on the Evaluation of Carcinogenie Risk of Chemicals to Man. Boot and Shoe Manufacture and Repair, vol. 25: 267-277.
• [17] IARC 1983: International Agency for Research on Cancer.
• [17] IARC 1983: International Agency for Research on Cancer. Monographs on the Evaluation of carcinogenic risk of chemicals to humans. vol. 31; IARC, Lyon, France.
• [18] IARC 1985: International Agency for Research on Cancer. Monographs on the Evaluation of carcinogenic risk of chemicals to humans. vol. 36, 75-97 ; IARC, Lyon, France.
• [19] IARC 1986: Monographs on the evaluation of carcinogenic risk of chemicals to man. Supplement 7. Reserpine, pp 330-332. Lyon.
• [20] Kamon S., Hirayama T.: Epidemiology of cancer of the oesophagus in Miye, Nara and Wakayama prefectures with special reference to the role of bracken fern. Proc. Japan. Cancer Assoc. 34, 211-222, 1975.
• [21] Kapadia G.J., Rao G.S., Morton J.F.: Herbat Tea Consumption and Esophageal Cancer. W: Carcinogens and Mutagens in the Environment, H.F. Stich (ed.) vol. III. CRC Press, Bocca Raton, Fl; pp 3-12, 1983.
• [22] ICraus C., Abel G., Schirnmer O.: Untersuchung einiger Pyrrolizydine Alkaloide auf chromosomenschadigende Wirkung in menschlichen Lymphocyten in vitro. Planta medica: 89-91, 1985.
• [23] Kricker A., Armstrong B.K., Jones M.E., Burtón R.C.: Health, solar UV radiation and environmental change. IARC, 1993.
• [24] Long E.L., Nelson A.A., Fitzhugh 0.G., Hensen W.H.: Liver tumors produced in rats by feeding safrole. Arch. Pathol. 75, 595-604, 1963.
• [25] Mach T.M., Henderson B.E., Gerkins V.R., Arthur M., Baptista J., Pike M.C.: Reserpine and breast cancer in a retirement community. New Engl. J. Med. 292, 1366-1371, 1975.
• [26] Martin P.A., Thorbum M.J., Hutc4inson S., Bras G., Miller C.G.: Brit. J. Exp. Pathol. 53, 374-385, 1972.
• [27] Matoba M., Saito E., Koyama K., Natoń S., Matsushima T., Takimoto-Muramatsu M.: Assay of ptaquiloside, the carcinogenic principle of bracken, Pteridium aquilinum, by mutagenicity testing in Salmonella typhimurium. Mutagenesis 2: 419423, 1987.
• [28] Mori H., Sugie S., Yoshimi N., Mada Y., Furuya T., Williams G.M.: Genotoxicity of a variety of pyrrolizidine alkaloids in the hepatocyte primary culture/DNA repair test using rat, mouse and hamster hepatocytes. Cancer Research 44: 3125-3129, 1985.
• [29] Niwa H., Ojika M., Yamada K., Hirono I., Matsushita K.: Ptaquiloside, a novel sesquiterpene glucoside from bracken, Pteridium aquilinum var. latiusculum. Tetrahedon Letters 24: 41174120, 1983.
• [30] Oohashi Y., Ishioka T., Wakabayashi K., Kuwabara N.: A study on Carcinogenesis inducted by degraded Carrageenan arising from Squamous Metaplasia of the Rat Colorectum. Cancer Letters 14: 267-272, 1981.
• [31] Pastuszka J.S.: Badania zanieczyszczeń pyłowych powietrza (aerozoli) w pomieszczeniach na Górnym Śląsku. Ekologia i Zdrowie 9-10: 1,5, 1994.
• [32] Pluygers E., Sadowska A.: Biomarkers of Human Health Impairment with Special Reference to Carcinogenesis after Ecotoxicological Pollution, Special Section (NATO). First Setac World Congress Ecotoxicology and Environmental Chemistry - a Global Perspective, Lisbon, 1993.
• [33] Sadowska A.: Rośliny i roślinne substancje rakotwórcze. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa 1995.
• [34] Schiestl R.H., Chan W.S., Gietz R.D., Mehta R.D., Hastings P.J.: Safrole, eugenol and methyleugenol induce intrachromosomal recombination in yeast. Mutation Res. 224: 427-436, 1989.
• [35] Schimer O., Beck R., Dietz U.: Phototoxicity and Photomutagenicity of Furocoumarins and Medical Plants with Furocoumarins in Chlamydomanas reinhardii. Comparison of Biological Activities as a Basic of Risk Evaluation [in German]. Planta Medica 40: 68-76, 1980.
• [36] Schoantal R.: Kwashiorkor-like syndrome and other pathological changes in rats as a result of feeding with Senecio alkaloid (isatidine). Voeding 16: 268-285, 1955.
• [37] Seifert B., van de Wiel H., Dodet B., O'Niell I.K.: Environ-mental carcinogens: Methods of analysis and exposure measure-ment. Vol. 12. Indoor air-contaminants, IARC, 1993.
• [38] Sharma S., Stutzman J.D., Kelloff G.J., Steele V.E.: Screen-ing of potential chemopreventive agents using biochemical mark-ers of carcinogenesis. Cancer Research 54: 5848-5855, 1994.
• [39] Smith L.W., Culvenor C.C.J.: Plant sources of hepatotoxic pyrrolizidine alkaloids. J. Nad. Prod. 44: 129-152, 1981.
• [40] Steffen J.: Charakterystyka ogólna, związek z wiekiem i rozpowszechnienie nowotworów złośliwych. Wykład wygłoszony w Warszawskiej Szkole Zdrowia, 1989.
• [41] Steffen J.: Postęp i problemy w badaniach nad dziedzicznymi predyspozycjami do rozwoju nowotworów złośliwych. Konf. Naukowa Postępy w badaniach nad mechanizmami nowotworzenia u ludzi. s. 18, 1994.
• [42] Takanashi J., Umeda M., Hirono I.: Chromosomal aberrations and mutations in cultured mammalian cells induced by pyrrolizidine alkaloids. Mutation Research 78: 67-77, 1980.
• [43] Vainio H., Magee P.N., McGregor D.B., McMicheal A.J.: Mechanisms of carcinogenesis in risk identification. IARC, 1992.