Sposoby przedstawiania zagadnień geośrodowiskowych na przeglądowych mapach tematycznych

• Autorzy: Sikorska-Maykowska M. , Grabowski D. , Strzelecki R. , Lewandowski P.

Warianty tytułu

EN

Methods of presentation of geoenvironmental issues on general thematic maps

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia metodyczne kartograficznej prezentacji waloryzacji stanu środowiska przyrodniczego na terenach poddanych silnej antropopresji górnictwa i przemysłu na obszarze województwa śląskiego, Wynikiem tych prac była seria map w skalach 1:200 000, 1:300 000 i 1:650 000, z których kilka wybrano jako ilustrację tekstu.

EN

The article presents the experience of the Department of Environmental Geology of the Polish Geological Institute in the field if thematic map elaboration. Presentation of geoenvironmental issues in a cartographic form of a thematic map was conducted in two stages: - the first stage - combined data collection and edition, i.e. an analysis of environmental condition and valorization of its resources; - the second stage - dealt with the presentation, i.e.choice of an appropriate form for this particular subject. Collected and verified geoenvironmental information from the region of Silesia were thoroughly analyzed; on the basis of this analysis the following environmental components were valorized: mineral deposits, surface waters, ground waters and elements of plant life protected by law. At the same time the areas which are strongly affected by mining and industry were also analyzed. To cartographically present the analyzed processes the area was divided into 1 km aquares; within each square anthropopression weight was calculated. The calculation accounted not only for the strength of particular factors, but also the area occupied by the source of anthropopression within a particular square. To determine the area of most valuable natural resources in the region of Silesia several factors were considered: location of highest quality ground water and its resources, area vital for the preservation of the quality and quantity of surface water, location of most valuable deposits (in this case they were hard coal, zinc, lead and dolomites) and nature preserves of CORINE system. The synthesis allowed to point out areas of special care because of anthropogenic hazard as well as areas that should be protected for their natural resources. Analysis of prepared maps was conducted in GIS environment. Finally five classes of areas of different conflict level were determined: Class A - very hogh conflict level, Class B - high, Class C1 - average to high, Class C2 - average, Class D - low. Research results were presented in the form of general maps in 1:650 000, 1:300 000 - for selected areas and result maps in 1:200 000. These maps with a written commentary present many aspects of environment protection, which ahould be accounted for in economic policies, spatial planning, or in the management of environment and space. To present such a wide spectrum of environmental issues several types of maps in three different scales have been used. On the most signifacant of them - the result map in 1:200 000, titled " Anthropopression and conflict areas in the region of Silesia " there is also an enlarged fragment in 1:100 000 presenting the area of highest conflict level. The illustration shows four most interesting examples of prepared maps. Complete presentation is prepared in GIS form, in ArcInfo system.

Słowa kluczowe

PL

kartografia; mapa; mapa środowiska; Śląsk

EN

cartography; map; environmental map; Silesia

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Geograficzne. Oddział Kartograficzny
• Czasopismo: Polski Przegląd Kartograficzny
• Rocznik: 2003
• Tom: T. 35, nr 4
• Strony: 259--264
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Sikorska-Maykowska M.

• Zakład Geologii Środowiskowej Państwowego Instytutu Geologicznego, Warszawa

autor

Grabowski D.

• Zakład Geologii Środowiskowej Państwowego Instytutu Geologicznego, Warszawa

autor

Strzelecki R.

• Zakład Geologii Środowiskowej Państwowego Instytutu Geologicznego, Warszawa

autor

Lewandowski P.

• Zakład Geologii Środowiskowej Państwowego Instytutu Geologicznego, Warszawa

Bibliografia

• Dołchun M.. 2000. Koncepcja funkcjonowania Aglomeracji Górnośląskiej jako obszaru metropolitalnego. Projekt PMARE - INRED PL 9706
• Freitag U.. 1992. Cartographic concesmon:. contributions to theoretical and practical cartography 1961-1991. „Berliner geowissenschaftliche Abhandlungen” C, Bd 13
• Instrukcja (znowelizowana) opracowania Mapy geologiczno-gospodarczej Polski w Skalą 1:50 000. 1998. Warszawa PIC.
• Instrukcja opracowania i aktualizacji Mapy geologiczno-gospodarczej Polski w skali 1:50 000. 2002. Warszawą PIG
• Kraak M.-J.. Ormeling F., 1998, Kartografia - wizualizacja danych przestrzennych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Lis J.. Pasieczna A . 1995. Atlas geochemiczny Polski Warszawa: PIG.
• Lis J.. Pasieczna A 1999. Atlas geochemiczny Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Warszawa: PIG.
• Ratajski L.. 1989. Melodyka kartografii społeczno-gospodarczej. Warszawa: PPWK.
• Sikorska-Maykowska M. red . 2001 Waloryzacja środowiska przyrodniczego i identyfikacja jego zagrożeń na terenie województwa śląskiego. Wyd. PIG i Urzędu Marsz. Woj. Śląskiego w Katowicach,
• Sikorska-Maykowska M.. Barszcz A.. Grabowski D., Lewandowski P. Strzelecki R.. 2001. Opracowanie metodyki kartograficznego odwzorowania waloryzacji stanu środowiska przyrodniczego na terenach poddanych silnej antropopresji górnictwa i przemysłu na obszarze województwa Śląskiego. Urząd Marsz. Woj. Śląskiego w Katowicach.
• Sikorska-Maykowska M Strzelecki R.. 2001, Geochemia środowiska - propozycja nowej tematyki na Mapie geologiczno-gospodarczej Polski. „Przegl. Geolog.” nr 8. s. 698-701
• Sikorska-Maykowska M. Strzelecki R.. Grabowski D.. Karoń R., 2001. Powiatowa mapa gospodarowania zasobami przyrody. „Przegl. Geolog.” nr 9. s. 792-796.