Opracowywanie map potencjalnych stref zalewowych na podstawie numerycznego modelu terenu

• Autorzy: Kostecki S. , Ścisły M.

Warianty tytułu

EN

Preparation of a DTM-based potential backwater zone map

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Potencjalne strefy zalewowe mogą być wyznaczane z wykorzystaniem numerycznego modelu terenu opracowanego na podstawie map topograficznych i uzasadnionego przekrojami poprzecznymi pomierzonymi bezpośrednio w terenie. Właściwa interpretacja rzeźby z mapy topograficznej jest - szczególnie w opracowaniach lokalnych - najefektywniejszym sposobem przewidywania zakresu potencjalnych powodzi.

EN

The Digital Terrain Model DTM-based potential backwater zone map pilot project ordered by the World Bank resulted in the preparation of maps of the town of Kłodzko, the communes of Kamieniec Ząbkowicki and Brzesko and the city of Kraków - the area influenced by the Vistula river. Terrain survey is the most detailed (and also the most expensive) method of obtaining DTM data. It is used whenever very high accuracy of the terrain representation is necessary. However, for most purpose the already existing data in the form of either the PHARE Project aerial imagery or satellite imagery (such as IKONOS) can successfully supplement the original survey. Thanks to the digital aerotriangulation it is possible to prepare DTMs at the scales of 1:10,000 and 1:25,000 using those sources. The other method, much less common in Poland, consists in the use of the fly-spot scanning technique. If it is impossible (or too expensive) to use either of the above descrobed methods, the best possible source are topographic maps. In our project the 1:10,000-scale topographic maps were used. A Digital Terrain Model based on 1:10,000-scale topographic maps is considered to be the adequate source to prepare a backwater zone map at the same scale providing that the following conditions are wet: the height of escarpments, embankments and other topographic elements are correctly represented; the elevation of skeleton lines (which are not represented on a map) is not distored, the surveyed cross-sections are used to construct a model of the river bed and valey; additional sources (such as base maps) are used to represent settlements and eventually, the final result has to be verified. The flood zone line is the line of intersection between a Digital Terrain Model and a Digital Water Surface Model. Thanks to the possibility of generating the depth contours at desired intervals there are numerous possibilities of performing analyses of risks and flood damages and especially the application of these isobaths to map the limit between the zones of medium and high flood risk.

Słowa kluczowe

PL

strefa zalewowa; numeryczny model; mapa; mapa topograficzna; powódź

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Geograficzne. Oddział Kartograficzny
• Czasopismo: Polski Przegląd Kartograficzny
• Rocznik: 2001
• Tom: T. 33, nr 1
• Strony: 24--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kostecki S.

• Zakład Budownictwa Wodnego Politechniki Wrocławskiej

autor

Ścisły M.

• Zakład Budownictwa Wodnego Politechniki Wrocławskiej

Bibliografia

• Adamczewski Z., 1998, Wprowadzenie do numerycznego modelowania terenu. W: VIII Konferencja Naukowo-Techniczna „Systemy Informacji Przestrzennej”. Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej, Warszawa, tom 1, s. 45–50.
• Carrara A., Bitelli G., Carla R., 1997, Comparison of techniques for generating digital terrain models from contour lines. „Intern. J. of Geogr. Inform. Science” Vol. 11, no. 5, s. 451–473.
• Flood M., Gutelius B., 1997, Commercial implications of topographic terrain mapping using scanning airborne laser radar. „Photogrammetric Engineering & Remote Sensing” Vol. 63, no. 4, s. 327–366.
• Frieß P., Werner C., 1998, Automatische Relieferfassung mittels Laserscannermessung. 12. Informationsveranstalung der Bayerischen Vermessunngsverwaltung, Steinfurt.
• Gaździcki J., 1990, Systemy informacji przestrzennej. Warszawa: PPWK.
• Hake G., Grünreich D., 1994, Kartographie. Berlin: Walter de Gruyter. 1994, s. 267.
• Instrukcja techniczna K-2. Mapy topograficzne dla celów gospodarczych. 1981. Warszawa: GUGiK.
• Kaczyński R., Ziobro J., 1998, Aerotriangulacja cyfrowa. „Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji” Vol. 8, Kraków, s. 8-5–8-7.
• Kładoczny D., Żyszkowska W., 1993, Struktura numerycznych modeli terenu a ich obraz poziomicowy. „Polski Przegl. Kartogr.” T. 27, nr 4, s. 177–190.
• Kostecki S., 2000, Zastosowanie numerycznego modelu terenu do określania zasięgu stref zagrożenia powodziowego. W: Konferencja: Metodyka określania rodzajów i wyznaczania stref zagrożeń powodziowych, prewencja i ograniczenie ryzyka powodzi - Projekt Banku Światowego, Komponent B.4, Kraków, 19 maja 2000.
• Krätzschmar E., Hellmann M., 1999, Kartierung des aktuellen Zustandes von Relief, Situation und thematischen Informationen mittels Radar. W: 4. Dresdner Sommerschule für Kartographie, 27–28 September 1999, Dresden.
• Krzystek P., Wild D., 1998, Generation of Digital Elevation Models. W: Third Course in Digital Photogrammetry, 9–13 February 1998, Bonn.
• Kurczyński Z., 1998, Technologiczne uwarunkowania budowy numerycznego modelu rzeźby terenu. W: VIII Konferencja Naukowo-Techniczna. „Systemy Informacji Przestrzennej” Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej, Warszawa, s. 59–67.
• Kurczyński Z., 1999, DTM inaczej. „Geodeta” nr 2 (45), s. 5–10.
• Kurczyński Z., 2000, Nowa era geoinformatyki. „Geodeta” nr 8 (63), s. 5–9.
• Magnuszewski A., 1999, GIS w geografii fizycznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 141–148.
• Nachlik E., 2000, Metodyka określania rodzajów i wyznaczania stref zagrożeń powodziowych. W: Konferencja: Metodyka określania rodzajów i wyznaczania stref zagrożeń powodziowych, Prewencja i ograniczenie ryzyka powodzi - Projekt Banku Światowego, Komponent B.4, Kraków, 19 maja 2000.
• Przywara J., 2000, Wyboista droga do TBD. „Geodeta” nr 4 (59), s. 36–39.
• Pyka K., Sitek Z., 1993, Remarks on DTM generation for GIS needs. W: Conference on Geographical Information Systems in enviromental studies, GIS for Enviroment, Kraków, Geographical Information Systems Laboratory, Institute of Geography, Jagiellonian University, s. 197–204.
• Sujkowska W., Kaczyński R., 1999, Technika a polityka. „Geodeta” nr 12 (55), s. 19–21.
• Weibel R., Heller M., 1991, Digital Terrain Modeling, Geographical Information Systems. Principles and applications. New York: Longman Scientific and Technical, s. 269–297.
• Wolf P. R., 1983, Elements of photogrammetry, with air photo interpretation and remote sensing. New York: McGrow - Hill Book Company.
• Wzory i objaśnienia znaków umownych i napisów stosowanych na mapach topograficznych w skalach 1:5000 i 1:10 000, 1989. Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Warszawa.
• Zasady redakcji mapy topograficznej w skali 1:10 000, Wzory znaków, Instrukcja techniczna, 1999. Główny Geodeta Kraju, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa.
• Zasady redakcji mapy topograficznej w skali 1:10 000. Wzory znaków. 1994. Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Główny Geodeta Kraju, Warszawa.