Kryteria kompleksowej oceny map

• Autorzy: Kałamucki K.

Warianty tytułu

EN

Criteria for the comprehensive map evaluation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autor artykułu porusza problem wyboru kryteriów kompleksowej oceny map, a następnie omawia znaczenie głównych cech mapy w ujęciu historycznym, przedstawia różne podejścia do oceny map oraz omawia kryteria i cechy map, według których należy je oceniać. W końcowej części pracy podaje kilka wskazówek dotyczących wyboru kryteriów kompleksowej oceny map oraz proponuje własne, główne kryteria.

EN

Taking under consideration the specificity of maps as the objects of evaluation, the author separated the following stages of the process of evaluating: 1) defining the object and the aim of evaluation, 2) selecting and defining the criteria, 3) selecting the evaluation techniques, 4) presenting and verifying of the results. The paper briefly presents the development of opinions on the quality of maps and the criteria of map evaluation. The first maps were expected to provide the reliable information. As the mapmakers achived their experience, the number of detail presented on maps became important. From the time maps are based on detailed surveys, also the accuracy of cartographic presentation plays a very important role. During the Renaissance the graphic form of maps was considered vital. Extensive graphic form was the superseded by their informativeness. At the same time the problem of map readability appeared, as a feature also pertaining to the map user. The paper presents the development of concepts on the main properties of maps, according to which it is possible to evaluate maps. The opinions of the following cartographers have been quoted: M. Eckert-Greifendorf, M.K. Bocharov, I.W. Garmiz, L.E. Smirnov, K.A. Salistchev, L. Ratajski, W. Grygorenko, Y.T. Boum. Finally, the author proposes his own criteria for the evaluation of maps. He is of the opinion, like a few other cartographers, that maps should be evaluated considering both their form and contents. However, such criteria seem too general and do not precise the range of evaluation. Therefore, within the criterion of map contents the mathematical components, contents, explanations and cartographic design were subdivided. As to the map form he proposes to take into account the following components: graphic design, coloring and the quality of technological realization, as well as the general composition and additional contents. The above mentioned criteria have been used to evaluate a number of different city maps (K. Kałamucki 1994).

Słowa kluczowe

PL

kartografia; mapa; teoria ocen; historia

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Geograficzne. Oddział Kartograficzny
• Czasopismo: Polski Przegląd Kartograficzny
• Rocznik: 1998
• Tom: T. 30, nr 2
• Strony: 89--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kałamucki K.

• Zakład Kartografii UMCS Lublin

Bibliografia

• Bertin J., 1967, Semiologie graphique. Paris, Gauthier-Villars, Mounton.
• Boczarow M.K., 1966, Osnowy tieorli projektirowanija sistiem kartograficzeskich znakow. Moskwa, Izdat. „Niedra".
• Bonin S., 1989, Poziomy czytania map. „Polski Przegl. Kartogr." T. 21, nr 2, s. 49-61.
• Bourna Y.T., 1994, Kwaliteitsonderzek van stadsplattergronden. „Kartografisch Tijdschrift" Jg. 20, nr 2, s. 47-54.
• Brokman L., Osowski F., 1984, Elementy kartografii. Wyd. 5, Warszawa, PPWK.
• Drażniuk A.A., 1987, Wysokoje kaczestwo - kluczewoje zwieno uskorieni ja. „Gieod. i Kartogr." nr 6, s. 1-8.
• Eckert-Greifendorf M., 1939, Kariographie, ihre Aufgaben und Bedeutung für die Kultur der Gegenwart. Berlin, W. de Gruyter.
• Fiłatow W.F., 1988, Powyszat' kaczestwo kartograficzeskoj produkcji. „Gieod. i Kartogr." nr 3, s. 1-4.
• Frączek I., 1983, Z problematyki eksperymentalnych badań kartodiagramów. „Polski Przegl. Kartogr." T. 15, nr 3, s. 113-126.
• Garmiz I.W., 1990, Kaczestwo kart. Leningrad, Izdat. Leningradskogo Uniw.
• Garmiz I.W., Smirnow t E., 1988, Tieorieticzeskije podchody k ocenkie kaczestwa kart. „Izw. Akad. Nauk SSSR, Ser. Gieograficzeskaja" nr 3, s. 39-51.
• Grygorenko W., 1970, Redakcja i opracowanie map ogólnogeograficznych. Warszawa, PPWK.
• Grygorenko W., 1973a, Posłać informacji kartograficznej i jej ocena. „Polski Przegl. Kartogr." T. 5, nr 2, s. 56-61.
• Grygorenko W., 1973b, Liczbowe kryteria oceny wartości obrazu kartograficznego. „Polski Przegl. Kartogr." T. 5, nr 3, s. 117-126.
• Grygorenko W., 1975, Próba oceny wartości użytkowej mapy. „Przegl. Geod." R. 47, nr 9, s. 379-382.
• Kałamucki K., 1994, Próba oceny ewolucji planów miast Państwowego Przedsiębiorstwa Wydawnictw Kartograficznych na przykładzie wybranych opracowań. „Polski Przegl. Kartogr." T. 26, nr 4, s. 202-216.
• Kałamucki K., 1998, Teoria ocen a ocena map. „Polski Przegl. Kartogr." T. 30, nr 1, s. 3-9.
• Kezling A.B., Lebiediew O.W., Sołowiow A.K., 1985, Mietodika kompleksnoj ocenki sodierżanija kart. „Gieod. i Kartogr." nr 8, s. 53-56.
• Midzio J., 1972, Możliwości ilościowej oceny informacyjności map na podstawie teorii informacji. „Polski Przegl. Kartogr." T. 4, nr 2, s. 69-72.
• Mościbroda J., 1992, Percepcja kartogramów i kartodiagramów jako nośników informacji ilościowej. „Polski Przegl. Kartogr." T. 24, nr 1-2, s. 1-15.
• Olenderek T., 1994, Mapy propagandowe. Praca magisterska wykonana w Katedrze Kartografii UW pod kierunkiem W. Grygorenki, Warszawa.
• Ostrowski W., 1979, Semantyczny aspekt sprawności mapy. „Prace i studia geograficzne", Wydawn. Uniwersytetu Warszawskiego, t. 1, s. 153-224.
• Ratajski L., 1969, (rec.) M.K. Boczarow, Osnowy tieorli projektirowanija sistiem kartograficzeskich znakow. „Polski Przegl. Kartogr." T. 1, nr 2, s. 19-22.
• Ratajski L., 1970, Kartologia. „Polski Przegl. Kartogr." T. 2, s. 97-107.
• Ratajski L., 1973, Struktura kartologii i jej problematyka badawcza. „Polski Przegl. Kartogr." T. 4, nr 2, s. 49-55.
• Ratajski L., 1989, Metodyka kartografii społeczno-gospodarczej. Warszawa, PPWK.
• Saliszczew K.A., 1984, Kartografia ogólna. Warszawa, PWN.
• Suchow W.I. 1967, Informacyonnaja jomkost' karty. Entropia. „lzw, Wysszych Uczebn. Zawied. Gieod. i Aerofotosj." nr 4, s. 11-17.
• Taylor R.M., 1975, Information Theory and Map Evaluallon. „Intern. Yearbook of Cartogr." Vol. 15, s. 165-181.
• Wawrzynczak R., 1983, O ocenianiu i pewnych problemach (prakseologiczny punkt widzenia). „Prakseologta" nr 1-2 (85-66), s. 3-34.