Polimerowe materiały ślizgowe do pracy w podwyższonej temperaturze

• Autorzy: Myalski J.

Warianty tytułu

EN

Polymer sliding materials working at elevated temperature

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawione zostały wyniki badań właściwości tribologicznych kompozytów z osnową polimerową przeznaczonych do pracy w podwyższonej temperaturze. Jako materiał modyfikujący właściwości został wykorzystany węgiel szklisty oraz dodatki tradycyjnie stosowane w materiałach ślizgowych takie jak grafit i mosiądz. Wyniki badań termograwimetrycznych wykazały, że po modyfikacji żywicy węglem szklistym uzyskano znaczne zmniejszenie ubytku masy kompozytów. Badania właściwości tribologicznych prowadzone w temperaturze 20, 100, 180 i 260°C wykazały, że wartość współczynnika tarcia i zużycia jest stosunkowo mała - około 0,12-0,18. Zastosowanie jako podstawowego składnika modyfikującego węgla szklistego zapewniło uzyskanie kompozytu ślizgowego charakteryzującego się korzystnymi właściwościami tribologicznymi. Cząstki węgla szklistego ograniczają zużywanie jak i procesy destrukcji temperaturowej. Modyfikacja z zastosowaniem węgła szklistego pozwala na uzyskanie kompozytów ślizgowych do pracy w podwyższonej temperaturze i przy dużych prędkościach poślizgu i obciążeniach, przekraczających znacznie warunki pracy niemodyfikowanych materiałów polimerowych.

EN

The results of tribological research on polymer matrix composites working at elevated temperatures are presented in this work. The properties of composites were modified using carbon particles (glassy carbon), graphite, and brass particles. Thermogravimetrical (DTA and DTG) analysis indicates that the modification of resin by glassy carbon produces a lower mass decrement of resin at temperatures up to 800°C. Research on tribological properties at 20, 100, 180, and 260°C indicates that coefficient of friction is amount 0.12-0.18. Application of basic components of the modified properties of phenolic resin glassy carbon produce profitable tribological properties to sliding composites. Analysis of the composite surface after friction provides an estimation of the wear mechanism and forming of the surface layer during friction. The results of the investigation confirm that glassy carbon is a main component in determining the tribological properties of composites. Glassy carbon particles limited wear and the thermal destruction of the matrix. Modification using glassy carbon produces sliding composites working at an elevated temperature in extreme working conditions is superior to non-modified polymer materials.

Słowa kluczowe

PL

węgiel szklisty; żywica fenolowo-formaldehydowa; kompozyt ślizgowy; współczynnik tarcia; badanie tribologiczne; mechanizm zużycia

EN

carbon; phenol-formaldehyde resin; sliding composite; friction coefficient; tribological test; wear mechanisms

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji - Państwowego Instytutu Badawczego
• Czasopismo: Problemy Eksploatacji
• Rocznik: 2010
• Tom: nr 2
• Strony: 113--122
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Myalski J.

• Politechnika Śląska, Katowice,

Bibliografia

• 1. Lawrowski Z.: Bezobsługowe łożyska ślizgowe, Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2006.
• 2. Ziemiański K.: Zastosowanie tworzyw sztucznych w budowie maszyn. Wybrane zagadnienia, Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1995.
• 3. Rymuza Z.: Trybologia polimerów ślizgowych, WNT, Warszawa 1986.
• 4. Prot T., Sierpacka B., Szumniak J., Zawalski S.: Modyfikacja polimerów, Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław1999.
• 5. Lawrowski S: Tribologia. Tarcie, zużywanie i smarowanie, PWN, Warszawa 1993.
• 6. Windhorst T., Blount G.: Carbon - Carbon composites: a summary of recent developments and applications, Materials & Design. 1997, vol. 18, p. 11.
• 7. Fitzer E.: Carbon Fibres and Their Composities, Springer Verlag. 1989.
• 8. Myalski J.: Właściwości tribologiczne kompozytów z osnową polimerową zawierających węgiel szklisty, Problemy Eksploatacji, 2007, nr 1, s. 87-95.
• 9. Myalski J., Śleziona J.: Glassy carbon particles as component to modification of tribological properties. Journal of Materials Processing Technology, 2006, vol. 175, s. 291.
• 10. Porejko S., Fejgin J., Zakrzewski L.: Chemia związków wielkocząsteczkowych, WNT, Warszawa 1974.
• 11. Floriańczyk Z., Pęczek S.: Chemia polimerów, Oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1997.
• 12. Janecki J., Zawalski S.: Badania nad optymalizacją tworzywa na nakładki hamulców tarczowych. „Polimery”, 1976, nr 3, s. 247.
• 13. Janecki J.: Zużycie części samochodowych wykonanych z tworzyw sztucznych. Wyd. Kom. i Łączności, Warszawa 1982.