Agenda for Green Structure in Polish Cities - Cost Action 11 Green Structure and Urban Planning Perspective

• Autorzy: Szulczewska B.

Warianty tytułu

PL

Rozwój "zielonej infrastruktury" w polskich miastach w świetle rekomendacji Programu Cost Action 11 Zielona infrastruktura i planowanie miast

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza rekomendacji, opracowanych przez uczestników programu Cost Action 11 Green structure and Urban Planning, z punktu widzenia polskich uwarunkowań, problemów oraz potrzeb. W ramach programu, realizowanego w latach 2000-2004, przedstawiciele 15 krajów europejskich sformułowali zasady wyznaczania, kształtowania i realizacji elementu struktury przestrzennej miasta, określonej terminem green structure (zielona infrastruktura). Ich podstawą były analizy przeprowadzane w trzech zasadniczych aspektach: ekologicznym, społecznym oraz związanym z planowaniem i zarządzaniem. Natomiast rekomendacje sformułowano w odniesieniu do trzech kwestii, uznanych za najistotniejsze z punktu widzenia aktualnych problemów rozwoju miasta: 1. żywiołowe rozprzestrzenienie się miast czy miasto zwarte jako wybór dla miast europejskich; 2. segregacja czy integracja jako skuteczna strategia ochrony terenów zieleni (zielonej infrastruktury); 3. "z dołu do góry" czy z "góry na dół" jako właściwe podejście do planowania terenów zieleni (zielonej infrastruktury). Problemy rozwoju miast polskich oraz polska specyfika kształtowania zielonej infrastruktury powoduje, że zastosowanie rekomendacji Programu Cost C11 napotykać będzie przeszkody. Powodem są nie tyle z uwarunkowania formalno-prawne, co brak autentycznego, dobrze podbudowanego przez konkretne badania naukowe i analizy "dobrych praktyk", przekonania o znaczeniu zielonej infrastruktury w strukturze przestrzennej miasta. Przekonanie to powinny wyraźnie artykułować władze miast poprzez konkretne decyzje, a nie puste deklaracje oraz społeczności lokalne poprzez rozumne zaangażowanie w ochronę, ale także właściwe wykorzystanie terenów zieleni.

Słowa kluczowe

EN

green infrastructure; city; Cost Action 11; European Programme; urban planning

PL

zielona infrastruktura; struktura przestrzenna miasta; Program Cost Action 11; planowanie

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2006
• Tom: nr 3-4
• Strony: 25--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz.

Twórcy

autor

Szulczewska B.

• Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, SGGW

Bibliografia

• 1. Borchulski Z., 2006, Próba kształtowania zielonego pierścienia w obszarze aglomeracji lubelskiej [w:] S. Kozłowski (red.) Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast. Studia nad zrównoważonym rozwojem, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok-Lublin-Warszawa, t. 2, s. 297-316.
• 2. Drapella-Hermansdorfer A. (red.), 2003, Wrocławskie Zielone Wyspy. Projekt zarządzania zasobami środowiska miejskiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, s. 1-323.
• 3. Duhem B., 2005, Introduction [w:] A. C. Werquin, B. Duhem, G. Lindholm, B. Oppermann, S. Pauleit, S. Tjallingii (red.), Green structure and urban planning. Cost Action 11. Final Report. Office for Official Publications of the European Communities, Brussels, s. 11-13.
• 4. Chmielewski T. J., 2005, Zasady planowania przyrodniczej rewitalizacji miast i zarządzania jej realizacją, Teka Komisji Urbanistyki, Architektury i Studiów Krajobrazowych PAN O/Lublin; t. 1, s. 60-67.
• 5. Gawryszewska B. J., 2005a, Mówiąc o ogrodach... Rewitalizacja przestrzeni społecznej poprzez społeczne uczestnictwo w kreacji przestrzeni osiedli mieszkaniowych [w:] Królikowski J. T. (red.), Ku autentyczności krajobrazu miejskiego. Materiały Warszawskiej Panoramy Architektury Krajobrazu, Wyd. Oddział Warszawski Stowarzyszenia Architektów Polskich, s. 32-34.
• 6. Gawryszewska B. J., 2005b, Uczestnictwo społeczne w kształtowaniu ładu przestrzeni i jego związek ze strukturą krajobrazu codziennego [w:] Drapella-Hermansdorfer A., Cebrat K. (red.), Oblicza równowagi. Aspects of equilibrium. Studia i materiały Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, s. 240-247.
• 7. Giedych R., 2001, Problematyka kształtowania terenów zieleni na poziomie planowania miejscowego, Praca doktorska, Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej, Warszawa (niepublikowana).
• 8. Giedych R., Szumański M. (red.), 2005, Tereny zieleni jako przedmiot planowania miejscowego, Wyd. SGGW, Warszawa, s. 1-178.
• 9. Kaliszuk E., Szulczewska B., 2005, „Green structure" - the term discussion [w:] A. C. Werquin, B. Duhem, G. Lindholm, B. Oppermann, S. Pauleit, S. Tjallingii (red.), Green structure and urban planning. Cost Action 77. Final Raport, Office for Official Publications of the European Communities, Brussels, s. 309-311.
• 10. Kozłowski S., 2006, Propozycje zielonych pierścieni w obszarze metropolitalnym Warszawy [w:] S. Kozłowski (red.), Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast. Studia nad zrównoważonym rozwojem, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok-Lublin-Warszawa, t. 2, s. 173-200.
• 11. Maksymiuk G., 2005, Rozwój terenów rekreacyjnych - wspomaganie czy ograniczenie przyrodniczej rewitalizacji miast, Teka Komisji Urbanistyki, Architektury i Studiów Krajobrazowych PAN O/Lublin, t. 1, s. 149-156.
• 12. Mieszkowska K., 2005, Ogólno-miejski system terenów aktywnych biologicznie (OSTAB) w Gdańsku, jako jeden ze sposobów wdrażania rewitalizacji przyrodniczej miasta, Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, t. 1, PAN Oddział w Lublinie, Lublin.
• 13. Przewoźniak M., 2002, Kształtowanie środowiska przyrodniczego miast, przykłady z regionu gdańskiego, Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej, Gdańsk, s. 1-185.
• 14. Przewoźniak M., 2005a, Ekologiczne aspekty suburbanizacji – teoria i realia [w:] P. Lorens (red.), Problemy suburbanizacji, Biblioteka Urbanisty, Warszawa, t. 7, s. 127-132.
• 15. Przewoźniak M., 2005b, Teoretyczne aspekty przyrodniczej rewitalizacji miast: ku metodologii zintegrowanej rewitalizacji urbanistyczno-przyrodniczej [w:] Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, t. 1, PAN Oddział w Lublinie, Lublin, s. 25-34.
• 16. Raszka B., 2006, Ekspansja „wielkiego" Poznania - uwarunkowania, skutki, przeciwdziałanie [w:] S. Kozłowski (red.), Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast. Studia nad zrównoważonym rozwojem, t. 2, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok-Lublin-Warszawa, t. 2, s. 201-224.
• 17. Szulczewska B., 2002, Teoria ekosystemu w koncepcjach rozwoju miast, Wyd. SGGW, Warszawa, s. 1-193.
• 18. Szulczewska B., Cieszewska, 2006, Układ przyrodniczy obszaru metropolitalnego - sieć w pierścieniu czy pierścień w sieci [w:] S. Kozłowski (red.), Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast. Studia nad zrównoważonym rozwojem, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok-Lublin-Warszawa, t. 2, s. 49-70.
• 19. Szulczewska B. & Kaftan J. (red.), 1996, Kształtowanie Systemu Przyrodniczego Miasta, Inst. Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa, s. 1-72.
• 20. Szulczewska B., Kaliszuk E., 2003, Challenges in the Planning and Management of 'Green structure' in Warsaw, Poland, Built Environment, Vol. 29, Nr. 2. Alexandrine Press, s. 144-156.
• 21. Szulczewska B., Kaliszuk E., 2005a, Problems of green structure planning and management in Warsaw [w:] A. C. Werquin, B. Du hem, G. Lindholm, B. Oppermann, S. Pauleit, S. Tjallingii (red.), Green structure and urban planning. Cost Action 11. Final Report, Office for Official Publications of the European Communities, Brussels, s. 90-102.
• 22. Szulczewska B., Kaliszuk E., 2005b, Koncepcja systemu przyrodniczego miasta: geneza, ewolucja i znaczenie praktyczne, Teka Komisji Urbanistyki, Architektury i Studiów Krajobrazowych PAN O/Lublin, t. 1, s. 7-24.
• 23. Szumański M., 2005, Strukturalizacja terenów zieleni, Wyd. SGGW, Warszawa, s. 1-149.
• 24. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, 2005, t. 1, PAN Oddział w Lublinie, Lublin, s. 1-228.
• 25. Tjallingii S., 2005, Green structure and Urban Planning, general outcomes of Cost C 11. In: A. C. Werquin, B. Duhem, G. Lindholm, B. Oppermann, S. Pauleit, S. Tjallingii(red.) Green structure and urban planning. Cost Action 77. Final Report, Office for Official Publications of the European Communities, Brussels, s. 15-37.