Rytm formalny jako przejaw antropogenizacji krajobrazu

• Autorzy: Gawryszewska B. J.

Warianty tytułu

EN

Formal rhythm as a indicator of landscape humanisation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Esoterics says, that everything what is geometrical on the world belong to divine thoughts, man is full of, while that things, what are asymmetric-to earthly nature. And so this thing what is geometrical (rhythmical, eurhythmic also) means an enclave of thought in boundlessness of nature. Human's place on the Earth - house and garden. Rhythm plays special role in our existential space formation. It satisfies need of ordering of impressions stream, which flow in from outside to our senses. It captures of the world, recognitions his laws and qualifications them with rhythmical image. Research passed in Poland, relating valorization of landscape among Polish peasants says, that they acknowledged only symmetrical composition as nice. Aesthetical patterns educated in exclusive layers of society, a high style, went down more and more lower, creating low style. Axis and symmetry of manor houses arose while from spirit of classical, Vitruvius eurhythmy. Eurhythmic composition (symmetrical and rhythmical) on ground of theory of architecture and arts was synonym beauties, usefulness and familiar (!) and one opposed her irregularities, to ugliness and not usefulness (understood as wildness also). This theory was obligatory to XVIII age, to moment of appearing new aesthetical picturesque paradigmatic. Analysis of contemporary family gardens in their functional, formal and meaning layer show, that forms, which are shaped by users of space, join with realization of family existential needs. Accumulation of symmetrical and rhythmical forms full of symbolical meanings in spaces different of function and of meanings -especially entrance space - testifies, that rhythm plays major role in family garden and fructify with mark symbolic of "isolation and opening" in existential space. In this zones assemble supernatural proprieties of the rhythm. System of ornaments permits man to feel environment and helps him to find existential support.

Słowa kluczowe

PL

antropogenizacja krajobrazu; rytm formalny

EN

landscape humanisation; formal rhythm

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2003
• Tom: nr 1-2
• Strony: 104--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Gawryszewska B. J.

• Pracownia Sztuki, Katedra Architektury Krajobrazu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• 1. Barrow John D., 1998, Wszechświat a sztuka, Warszawa.
• 2. Coveney Peter, Highfield Roger, 1997, Granice złożoności. Poszukiwania porządku w chaotycznym świecie, Warszawa.
• 3. Dzierżykray-Rogalski Tadeusz, 1986, Rytmy i antyrytmy biologiczne, Warszawa.
• 4. Gawryszewska Beata, 2001: Struktura współczesnego ogrodu rodzinnego, mps pracy doktorskiej, Katedra Architektury Krajobrazu SGGW w Warszawie, Pracownia Zbiorów Katedry Architektury Krajobrazu SGGW w Warszawie, ul. Nowoursynowska 166.
• 5. Gawryszewska Beata, 2001, Ogrodowe kalambury, Warszawa, w: Ogrody, Nr 1/01.
• 6. Gawryszewska Beata, 2000, Współczesny ogród rodzinny - geneza i struktura, w: Michałowski Andrzej (red.) III forum Architektury Krajobrazu, Warszawa.
• 7. Gawryszewska Beata, 2000, Kształtować, znaczy porządkować, Warszawa, w: Ogrody, Nr 11/2000.
• 8. Gawryszewska Beata, 1999, Milczący strażnicy, Warszawa, w: Ogrody, Nr 4/99.
• 9. Gawryszewska Beata, 1999, Przedogródki, Warszawa, w: Ogrody, Nr 6/99.
• 10. Gawryszewska Beata, 1996, Kształtowanie przestrzeni wypoczynku w aspekcie indywidualnych potrzeb osobowości użytkownika ogrodu przydomowego, mps pracy magisterskiej, Katedra Projektowania w Architekturze Krajobrazu SGGW w Warszawie, Pracownia Zbiorów Katedry Architektury Krajobrazu SGGW w Warszawie, ul. Nowoursynowska 166.
• 11. Ghyka Matila C., 2001, Złota Liczba, Kraków.
• 12. Hale Gill, 1999, Ogród feng shui, Warszawa.
• 13. Hambidge Jay, 1967, The Elements of Dynamic Symmetry, New York.
• 14. Homolacs Karol, 1930, Budowa ornamentu i harmonia barw, Kraków.
• 15. James Jamie, 1996, Muzyka sfer, Kraków.
• 16. Leśniakowska Marta, 1996, Polski Dwór, wzorce architektoniczne, mit, symbol, Warszawa.
• 17. Molicki Witold J., 1987, Geneza piękna w architekturze - materiały na Biennale Architektury Kraków 1987, mps.
• 18. Prokopiuk Jerzy, 2000, Ścieżki wtajemniczenia, Warszawa.
• 19. Różañska Anna, Krogulec Teresa, Rylke Jan, 2002, Ogrody. Historia Architektury i sztuki ogrodowej, Warszawa.
• 20. Stewart Ian, 1996, Liczby natury, Warszawa.
• 21. Stomma Ludwik, 1986, Antropologia kultury wsi polskiej, Warszawa.
• 22. Walczowski Franciszek, 2000, O duszy narodu polskiego, Nowy Sącz.
• 23. Witruwiusz, 1999, O architekturze ksiąg dziesięć, Warszawa.
• 24. Wolff Otto, Husermann Friedrich, 2001, Obraz człowieka jako podstawa sztuki leczenia, Nowy Sącz.