Przestrzenny rozkład ryzyka zdrowotnego wynikającego z emisji zanieczyszczeń z zakładów przemysłowych na terenie województwa łódzkiego

• Autorzy: Słowikowski D. , Korcz M.

Warianty tytułu

EN

Spatial distribution of health risk resulted from airborn pollution generated by selected industrial plants of Lodz Voivodeship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analiza przestrzennego rozkładu ryzyka zdrowotnego, przeprowadzona w ramach pracy, miała charakter regionalny i obejmowała obszar województwa łódzkiego. Wyniki projektu posłużyły do rangowania analizowanych zakładów przemysłowych ze względu na ich wpływ na środowisko człowieka. Ranking taki będzie wykorzystany przez organy lokalnej lub regionalnej administracji jako źródło informacji w celu prowadzenia polityki ekologicznej regionu. W ramach regionalnej oceny ryzyka zdrowotnego zastosowano oryginalną procedurę, opartą na analizie zagrożenia zdrowia mieszkańców wynikającego z działania substancji toksycznych oraz kancerogennych poprzez: - wprowadzenie koncepcji narażenia ważonego rzeczywistą strukturą demograficzną populacji zamieszkującej analizowany teren, - uwzględnienie zmienności przestrzennej pola stężeń zanieczyszczeń powietrza, - uwzględnienie zmienności międzyosobniczej w fizjologicznych czynnikach narażenia, - wizualizację rozkładu przestrzennego ryzyka w formie map. Wykonana w ramach pracy regionalna analiza ryzyka zdrowotnego posiada pewien obszar niepewności, w który przede wszystkim wpisują się: - błąd określenia parametrów fizjologicznych populacji (wskaźnik wentylacji płuc, waga ciała), - błąd, z jakim określana jest struktury populacji, - zmienność przestrzenna gęstości zaludnienia, - zmienność przestrzenna populacji, - błąd wynikający z modelu dyspersji zanieczyszczeń w atmosferze.

EN

The conducted health risk assessment had regional character and included the area of Lodz Voivodeship, Poland. Results of the project provided a solid basis for ranking industrial plants from the viewpoint of their influence on air pollution. Such a ranking may find application in decision support systems for local or regional governments. The discussed project was based on the analysis of the health risk caused by the impact of toxic and cancerous airborne pollutants performed following the procedure recommended by US EPA. The original procedure applied for regional health risk assessment was additionally supported by accomplishment of the following tasks: - risk conception, validated real demographic structure of population from the area of analysis, - spatial distribution of pollutants concentration in the air, - differences of the physiologic parameters between subpopulations, - visualisation of the risks spatial distribution (maps). A high demand for data from analysis and assessment of health and environmental risk for various purposes and users has been observed. Therefore it is frequently postulated to use GIS as a basic tool for data management. To verify this thesis, an assessment of health risk generated by main sources of atmospheric pollution in Lodz Voivodeship was undertaken with application of GIS tools. It was concluded that risk analysis could be carried out only with a high level of uncertainty due to the following factors: - uncertainty of determining the reference dose; - errors in determining the average physiological factors of population such as ventilation rate and body weight; - errors in population structure determining; - spatial variability of population density as well as of all factors describing the population; - uncertainty and errors generated by dispersion models; - propagation of specific errors throughout the analysis. Applications of GIS, including data integration and interpolation of point data, may cause slightly uncertainty of final results. The following solutions are recommended: - use GIS as a basic tool for data integration, data analyses and visualisation required for risk analyses; - provide source materials in scale 1:50 000 or more precisely; - develop a project dedicated to problems of uncertainty and errors propagation.

Słowa kluczowe

PL

ryzyko zdrowotne; systemy informacji przestrzennej; GIS; zanieczyszczenie powietrza

EN

health risk; geographical information system; GIS; air pollution

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Inżynieria i Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2001
• Tom: T. 4, nr 3-4
• Strony: 355--367
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys.

Twórcy

autor

Słowikowski D.

• Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, ul. Kossutha 6, 40-833 Katowice

autor

Korcz M.

• Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, ul. Kossutha 6, 40-833 Katowice

Bibliografia

• [1] Barański B., Szymczak W. (red.), Podstawy metod oceny ryzyka zdrowotnego, Instytut Medycyny Pracy, Łódź 1995.
• [2] Office of Research and Development, Update to ORD’s Strategic Plan, EPA/600/R-97/015, Washington DC, US Protection Agency 1997.
• [3] Biesiada M., Malec В., Mniszek W., Metodologiczne aspekty oceny ryzyka zdrowotnego w ocenie zagrożeń stwarzanych przez uciążliwe zakłady przemysłowe dla ludzi zamieszkałych w zasięgu ich oddziaływania, Medycyna Środowiskowa 2001, 4(1), 48-54.
• [4] Rejeski D., GIS and Risk: A Three-Culture Problem, Environmental Modelling with GIS, Oxford University Press, New York - Oxford 1993.
• [5] Program PBZ 10-15, dane dostarczone przez zespół IMP im. Nofera w Łodzi, 2001.
• [6] Korcz M. i in., Analiza zebranych informacji o narażeniu ludności metodami GIS (praca niepublikowana), Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Katowice 2001.
• [7] Szymczak W., Szeszenia-Dąbrowska N. (red.), Szacowanie ryzyka zdrowotnego związanego z zanieczyszczeniem środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, PIOŚ, Warszawa 1995.
• [8] Heuvelink G.B.M., Error Propagation in Environmental Modelling with GIS, Taylor & Francis Ltd., London 1998.
• [9] Risk Assessment Guidance for Superfund, Vol. I, Part A, EPA/540/1-89/002.