Ocena mikrobiologicznego zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach biurowych

• Autorzy: Muszyński A. , Wojewódka D.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of microbiological pollution of air in office buildings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnich latach w centrum zainteresowania znalazł się problem tzw. syndromu chorego budynku (SBS), którego jedną z przyczyn jest występowanie w powietrzu budynków bioaerozoli. Problem ten dotyczy około 30% nowych lub odremontowanych budynków biurowych. Celem badań było określenie stopnia zanieczyszczenia mikrobiologicznego powietrza w pomieszczeniach biurowych dwóch wieżowców w Warszawie oraz powietrza atmosferycznego wokół tych budynków. Próby powietrza pobierano metodą zderzeniową. Oznaczano ogólną liczbę bakterii psychrofilnych i mezofilnych, bakterii hemolizujących, gronkowców, promieniowcow oraz grzybów z uwzględnieniem pleśni i drożdży. Oznaczenia mikrobiologiczne uzupełnione zostały badaniami mikroklimatycznymi, obejmującymi pomiar temperatury i wilgotności powietrza. Badaniom mikrobiologicznym poddano także wodę z układu klimatyzacyjnego jednego z wieżowców. Oznaczano ogólną liczbę bakterii psychrofilnych oraz miano i najbardziej prawdopodobną liczbę gronkowców. Jako kryteria oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego przyjęto odpowiednie Polskie Normy, zaś dla powietrza wewnętrznego dane cytowane przez Lis i wsp. oraz propozycje Krzysztofika. Powietrze atmosferyczne było na ogół czyste lub średnio zanieczyszczone. W powietrzu badanych wieżowców stwierdzono wysoką liczebność gronkowców i bakterii hemolizujących, a także bakterii mezofilnych. Sugerowało to nieprawidłowe funkcjonowanie systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych. W żadnym budynku nie wykryto w powietrzu promieniowcow, co miało związek z porą roku, w jakiej przeprowadzano analizy. W przypadku jednego z budynków źródłem gronkowców była woda z układu klimatyzacyjnego, w której stwierdzono wysokie stężenie tych bakterii. Przeprowadzona dezynfekcja układu okazała się nieskuteczna, bowiem nie została poprzedzona usunięciem z niego obrostów. Liczba grzybów w powietrzu badanych budynków była niewielka, zasugerowano jednak uzupełnienie badań o analizę składu gatunkowego mikroflory grzybowej w celu wykrycia mikroorganizmów potencjalnie patogennych dla człowieka. Badania mikroklimatyczne wykazały, że systemy wentylacyjno-klimatyzacyjne w obu wieżowcach nie zapewniały optymalnych parametrów dla okresu zimowego (w budynkach odnotowano zbyt wysoką temperaturę). Podkreślono konieczność właściwego projektowania układów klimatyzacyjnych, wyposażonych w wielostopniowe systemy filtracji, zapewniające dopływ dostatecznej ilości świeżego powietrza. Istotne jest również prowadzenie okresowej kontroli mikrobiologicznej systemów klimatyzacyjnych oraz ich regularne czyszczenie. Niezbędne jest też opracowanie kryteriów służących ocenie mikrobiologicznej jakości powietrza wewnętrznego.

EN

The problem of the Sick Building Syndrome (SBS), caused by bioaerosols present in indoor air, has been in the centre of attention in recent years. This problem affects about 30 per cent of the new or renovated office tower blocks. The aim of the investigation was to examine the microbiological pollution of indoor air in two office tower blocks in Warsaw as well as outdoor air around these buildings. The impact method was used for air sampling. Total numbers of psychrofilic and mesophilic bacteria, haemolytic bacteria, Staphylococci, Actinomycetes and fungi (yeast and moulds) were determined. The microclimate parameters of the air (temperature, humidity) were measured as well. Water from the air conditioning system in one of the buildings was microbiologically tested, too. Total numbers of psychrofilic and the most probable number of Staphylococci were determined. Relevant Polish Standards were used as criteria for assessing microbiological pollution of outdoor air, data quoted by Us at al. and proposals by Krzysztofik - for indoor air. The outdoor air was generally clean or polluted at average level. High concentrations of Staphylococci, haemolytic as well as mesophilic bacteria were found in the indoor air of the examined tower blocks. It suggested that the air conditioning systems did not work properly. Actinomycetes were detected in none of the buildings, which was due to the season in which the research was conducted. Water from the air conditioning system in one of the buildings was found as a source of Staphylococcus. Disinfecting the system was ineffective because it had not been preceded by biofilm removing. The numbers of fungi in the indoor air were not significant, but determining their species in order to detect potentially pathogenic microorganisms was suggested. Results of the microclimate analyses proved that the air conditioning systems in both tower blocks did not provide for optimal parameters for the winter season (temperature was found to be too high). The necessity to design proper air conditioning systems, equipped with multistage filtration systems, providing enough volume of fresh air, was emphasised. It was stated that microbiological control analyses and regular cleaning of air conditioning systems is necessary. The need to establish microbiological air quality standards was emphasised.

Słowa kluczowe

PL

bioaerozol; syndrom chorego budynku; SBS; powietrze zewnętrzne; powietrze wewnętrzne; zanieczyszczenie mikrobiologiczne

EN

bioaerosol; sick building syndrome; SBS; outdoor air; indoor air; microbiological pollution

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Inżynieria i Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2001
• Tom: T. 4, nr 3-4
• Strony: 345--353
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., tab.

Twórcy

autor

Muszyński A.

• Politechnika Warszawska, instytut Systemów inżynierii Środowiska, ul. Nowowiejska 20, 00-653 Warszawa

autor

Wojewódka D.

• Politechnika Warszawska, instytut Systemów inżynierii Środowiska, ul. Nowowiejska 20, 00-653 Warszawa

Bibliografia

• [1] EPA, Office of Air and Radiation, Office of Research and Development, Office of Radiation and Indoor Air (6607J), Indoor Air Facts No. 4 (revised), Sick Building Syndrome (SBS), 1991.
• [2] Charkowska A., Czystość powietrza w systemach klimatyzacji, Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna 1996, 1,5-11.
• [3] Charkowska A., Zanieczyszczenia instalacji klimatyzacyjnych i ich usuwanie, Materiały Konferencyjne nt. Problemy jakości powietrza wewnętrznego w Polsce’99, Wydawnictwa Instytutu Ogrzewnictwa i Wentylacji Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000, 19-36.
• [4] Łebkowska M., Bioaerozole w powietrzu pomieszczeń, Chłodnictwo i Klimatyzacja 2000, 11-12, 32-35.
• [5] PN Z-04111/02. Ochrona czystości powietrza. Badania mikrobiologiczne. Oznaczanie liczby bakterii w powietrzu atmosferycznym (imisja) przy pobieraniu próbek metodą aspiracyjną i sedymentacyjną.
• [6] PN Z-04111/03. Ochrona czystości powietrza. Badania mikrobiologiczne. Oznaczanie liczby grzybów mikroskopowych w powietrzu atmosferycznym (imisja) przy pobieraniu próbek metodą aspiracyjną i sedymentacyjną.
• [7] Lis D.O., Pastuszka J.S., Górny R.L., Występowanie aerozolu bakteryjnego i grzybowego w mieszkaniach, biurach i środowisku zewnętrznym górnego Śląska, Wyniki wstępne, Roczniki PZH 1997, 48, 1,59-68.
• [8] Krzysztofik B., Mikrobiologia powietrza, Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1977.
• [9] PN-78/B-03421. Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza wewnętrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego przebywania ludzi.
• [10] Kosińska I., Grzyby w powietrzu pomieszczeń a zagrożenia zdrowotne, Materiały Konferencyjne nt. Problemy jakości powietrza wewnętrznego w Polsce’97, Wydawnictwa Instytutu Ogrzewnictwa i Wentylacji Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1998, 99-110.