Wpływ skażenia gleby przepracowanym olejem silnikowym na przeżywalność i aktywność dżdżownic Eisenia fetida

• Autorzy: Małachowska-Jutsz A.

Warianty tytułu

EN

Effects of crude oil on activity and lethal of earthworms - Eisenia fetida

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie wpływu obecności w glebie przepracowanego oleju silnikowego na warunki bytowe, przyrost biomasy i śmiertelność dżdżownic Eisenia fetida. Badania prowadzono w trzech równoległych powtórzeniach zgodnie z ISO 11268-1. Metoda ta służy do oznaczania toksyczności ostrej na dżdżownicach Eisenia fetida dla związków pobieranych przez skórę i przewód pokarmowy tych zwierząt. Polega na oznaczaniu śmiertelności i stopnia zahamowania przyrostu masy dorosłych dżdżownic po 7 i 14 dniach od umieszczenia ich w określonym podłożu, zawierającym różne stężenia badanej substancji zanieczyszczającej. Substancja badana dodawana jest jednorazowo na początku doświadczenia. Wyniki badań odnosi się do wyników badania kontrolnego przeprowadzanego na podłożu niezanieczyszczonym. Doświadczenie prowadzi się w szklanych pojemnikach w temperaturze 20 š2°C. Do testu użyto dorosłych dżdżownic z gatunku Eisenia fetida z dobrze wykształconym siodełkiem, których masa zawierała się w przedziale 300÷600 mg. Zwierzęta umyto w wodzie wodociągowej. Badania prowadzono na podłożu glebowym przygotowanym wg ISO 11268-1. Podłoże to zostało skażone zużytym olejem silnikowym (mineralnym) o gęstości 0,882 g/cm3 i całkowitej zawartości węglowodorów 1074 mg/kg w następujących ilościach: 1, 10, 25, 50, 75, 100, 125, 150, 175, 200 g oleju silnikowego/kg podłoża glebowego. Do każdego pojemnika wprowadzano po 10 dżdżownic. Przeprowadzone doświadczenia wykazały, że gleba zanieczyszczona przepracowanym olejem silnikowym powodowała istotne pogorszenie warunków bytowych, wykorzystywanych w testach dżdżownic Eisenia fetida. Stężenia wyższe od 1 g/1000 g gleby uniemożliwiały prawidłowy przyrost biomasy dżdżownic, a stężenie 175 g/1000 g gleby i wyższe powodowało oprócz spadku ich masy także śmiertelność. Na podstawie przeprowadzonych badań wyznaczono stężenie oleju silnikowego, powodującego 50% zahamowanie przyrostu masy, które wynosiło około 140 g/1000 g gleby.

EN

Soil ecotoxicological tests record the effect of chemicals on soil. To evaluate exemplarily the toxic potential of petroleum contaminations for soil fauna, different earthworm toxicity tests were performed. Earthworms are often used as test organisms because of their important function e.g. as decomposer, their high biomass in soil 10÷200 g fresh weight m-2 and their sensitive reactions towards environmental influences. Dorn & Salanitro (2000) confirmed that earthworms are sensitive indicators for oily soil. The "OECD-Earthworm Toxicity Test" (ISO 11268-1) is a widely used terrestrial ecotoxicological test which is applied both in prospective as well as increasingly in retrospective ecotoxicological research. Test organism of this standardised test is the "compost worm" Eisenia fetida. Our intend was to evaluate the toxicity of crude oil concentration on the Eisenia fetida. The oil (density a 0.882 g/cm3 ) was characterized as middle range in saturates and high in aromatics. Test substrate was crude oil contaminated soil with total hydrocarbon concentration of 1074 mg/kg. Uncontaminated control substrate was the standard soil ISO 11268-1. Soil was sieved (2 mm) and spiked with crude oil. Deionized water was added to reach 40÷60% of the field moisture capacity. Ten concentrations of the spiked soil samples were prepared and 10 adult worms Eisenia fetida, weighing 3.500 g were introduced. Earthworms were obtained from in-house culture. Before their biomass was determined at test start and test end, they were washed with tap water and incubated on wet paper for 24 h to empty their guts. Water content was readjusted weekly. All test were performed in climate chambers at a temperature of 20°C. 1 l glass cylinders serving as test containers in the acute were covered with plastic foil to prevent worms from escaping. An integrated gauze (1 mm) ensured optimal ventilation. 10 adult worms were placed in each test container filled with test substrate. After 7 and 14 days of incubation surviving worms were sorted out by hand. Test endpoint was mortality. Results were shown, that earthworms were strongly affected by soil spiked with crude oil. Significant decrease of weight of earthworms was caused by concentrations higher than 1 g ź kg-1 . Lethal effects were observed for the concentration of 175 g ź kg-1 and higher. Based on the results the LC50 for crude oil was calculated as 141 g ź kg-1. Earthworms were most responsive to effects of oil as mitigated by time and oil doses. Earthworms are useful test organisms to assess the toxicity of oil contaminated soils, because of their sensitive reactions to pollution presence.

Słowa kluczowe

PL

dżdżownica; Eisenia fetida; toksyczność; substancje ropopochodne; zanieczyszczenie gleby

EN

Eisenia fetida; toxicity; petroleum; soil pollution

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Inżynieria i Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2002
• Tom: T. 5, nr 1
• Strony: 37--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Małachowska-Jutsz A.

• Politechnika Śląska, Katedra Biotechnologii Środowiskowej, ul. Akademicka 2, 44-101 Gliwice

Bibliografia

• [1] Kiepas-Kokot A., Reakcje dżdżownic Eisenia fetida i rzepiku ozimego na zanieczyszczenia gleb substancjami ropopochodnymi, Materiały VI Ogólnopolskiego Sympozjum Naukowo-Technicznego Biotechnologia Środowiskowa, Wrocław 1999.
• [2] Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z., Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin - katalog, Warszawa 1991.
• [3] PN-ISO 11268-1 grudzień 1997.
• [4] Litchfield J.T., Wilcoxon F., A simplified method of evaluation dose-effect experiments, Journal of Pharmacol. Exper. Ther. 1949, 96, 99-113.
• [5] Jason M. Conder, Lanno P., Evaluation of surrogate measures of cadmium, lead, and zinc bioavailability to Eisenia fetida, Chemosphere 2000, 41, 1659-1668.