Człowiek w środowisku artefaktów

• Autorzy: Sztumski W.

Warianty tytułu

EN

Man in the environment of artifacts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Postępowi cywilizacyjnemu towarzyszy nieustanny wzrost liczby artefaktów, które są produktami wiedzy i techniki. W miarę postępu cywilizacyjnego rośnie liczba artefaktów oraz ich rola, znaczenie i wpływ na nasze życie i na możliwość przeżycia. Z jednej strony, artefakty umożliwiają nam przeżycie w trudnych sytuacjach, ale z drugiej strony stanowią poważne zagrożenia dla życia każdego człowieka oraz dla przetrwania gatunku ludzkiego. Jedna grupa zagrożeń jest związana z tym, że postęp techniki czyni z ludzi kaleki, czyli kogoś, kto musi posługiwać się różnego rodzaju artefaktami, czyli protezami, by móc w miarę normalnie istnieć i funkcjonować. Mimowolnie uzależniliśmy się pod względem egzystencjalnym i funkcjonalnym od tego, co sztuczne i staliśmy się nie tylko niewolnikami, lecz także zakładnikami artefaktów. Druga grupa zagrożeń jest związana z chęcią i koniecznością dorównywania im pod każdym względem i do naśladowania ich. Negatywna rola artefaktów zaznacza się szczególnie w sferze kultury duchowej. Chodzi tu o sztuczne języki, zachowania, postawy, relacje interpersonalne i sztuczną (wirtualną) rzeczywistość. Okazuje się ponadto, że doskonalenie się ludzi za pomocą protez idzie w parze z narastającą degradacją biologiczną człowieka.

EN

The progress of civilization is accompanied by a continuous increase of the number of artifacts that are the product of knowledge and technology. Alongside with the civilization development, their meaning and role as well as impact on our life and our survival strengthen. While on one hand artifacts allow us to survive extreme situations, on the other they pose a serious risk for human life and for the existence of human race. One type of risks is related to the fact that technology advancements make people disabled i.e. disabled in a sense that they are addicted to using various types of artifacts - prostheses in order to normally exist and function. Unintentionally we have become dependent in functioning and existence on what is artificial, turning out to be not only slaves but elements of the artifacts. The other group of risks is related to the wish and need to equal with and imitate artifacts. Their negative role is especially visible in the area of spiritual culture in terms of artificial languages, behaviors, poses, interpersonal relationships and virtual reality. The mastering of humans by means of prostheses apparently goes in line with an increasing biological degradation of man.

Słowa kluczowe

PL

człowiek; środowisko artefaktów; postęp cywilizacyjny; zagrożenie

EN

man; environment of artifacts; progress of civilization; hazard

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Problemy Ekologii
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 10, nr 6
• Strony: 292--298
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz.

Twórcy

autor

Sztumski W.

• Instytut Filozofii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Bibliografia

• [1] Sztumski W.: „Are we really more rational? ". World Affairs - The Journal of International Issues, Vol. VII, No. 3, 2003
• [2] Blasing B.: Muskel und Maschine verschmelzen, Die Welt, 12. Mai 2005
• [3] Partyka Ł.: Co mi zrobisz, nanomaszyno?, Gazeta Wyborcza z dnia 29.3.2006
• [4] Kindersley D.: Der Mensch, Berlin 2004
• [5] Wojciechowski J .A.: Od ewaluacji wiedzy sensorycznej do Oświęcimia i Archipelagu Gułag, w: Wokół ekofilozofii (red. A. Papuziński, Z. Hull), Bydgoszcz 2001
• [6] Błażejewski J.: Termodynamiczne spojrzenie na funkcjonowanie przyrody - zachowanie etyczne w kontekście środowiskowym [Thermodynamic view on the functioning of nature - Ethical behavior in environmental context], In: Filozoficzne, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju [Philosophical, social and economical determinations of the sustainable development](ed. A.. Pawłowski), Lublin 2004
• [7] Sztumski W.: My, zagubieni w świecie (Przyczynek do filozofii środowiska jako podstawy enwironmentologii), Katowice 2004
• [8] Sztumski W.: Turboświat i zasada odśpieszania, w: Problemy ekorozwoju. Studia filozoficzno-sozologiczne, Vol. 1. No 1, 2006