Alien plant invasions, living modified organisms (LMOs) and biodiversity protection. International, the EU and Polish legal framework

• Autorzy: Talik M.

Warianty tytułu

PL

Inwazje obcych gatunków roślin, LMO i ochrona różnorodności biologicznej. Regulacja w prawie międzynarodowym, wspólnotowym oraz polskim

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Alien species invasions are recognised as a major cause of biodiversity loss and a serious environmental and socio-economic issue. Providing an appropriate protection against biological invasions requires a comprehensive, holistic and consolidated approach to be adopted across various sectors and areas of legal regulation. Trade is such an important area of legal regulation since it constitutes a meaningful pathway of non-native organisms introduction. Another area, cross-cutting with the problem of alien plant and other species invasions are the provisions aimed at safeguarding the biodiversity from potential risks posed by living modified organisms resulting from modern biotechnology (LMOs). The problem of potential invasiveness is explicitly addressed in legal acts constituting the framework for LMOs regulation. Effective responses to the invasive alien species (IAS) problem require paying attention to the consistency between legal regime on non-indigenous (alien) species and regimes on trade and on LMOs. Sustainable approach to trade and development of modern biotechnology should be fostered. Polish legal framework on IAS requires further elaboration and improvements, while detailed provisions on a specific administrative procedure for authorisation of deliberate release into the environment of GMOs are established under the European Community (EC) and Polish legal acts. Some of these solutions could be helpful to create a coherent, effective legal framework to deal with alien species and also alien-species related solutions may be applicable to legal frameworks on LMOs and biosafety. Appropriate policy is essential to provide information to the public on the issues of IAS and to highlight the risks they pose.

PL

Inwazje obcych gatunków stanowią jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla różnorodności biologicznej. Wielokrotnie pociągają za sobą znaczące straty gospodarcze i stanowią poważny problem socjoekonomiczny. Przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom związanym z rozprzestrzenianiem się obcych gatunków wymaga wypracowania skoordynowanego podejścia zarówno na poziomie krajowym, jak również regionalnym oraz globalnym. Problem ten jest nie tylko wyzwaniem dla społeczności naukowej, lecz rodzi również wiele dylematów natury prawnej. Niezbędne jest wypracowanie holistycznego podejścia, zapewniającego integrację i koordynację pomiędzy różnymi sektorami i obszarami prawnej regulacji. Takim obszarem jest handel, który stanowi jedna z najistotniejszych ścieżek introdukcji obcych organizmów. Przeciwdziałanie potencjalnym negatywnym oddziaływaniom na różnorodność biologiczną jest przedmiotem regulacji prawnych dotyczących uwalniania genetycznie zmodyfikowanych organizmów do środowiska. Wspomniane regulacje wyraźnie odnoszą się do ryzyka potencjalnej inwazyjności tych organizmów. Wskazuje się, że regulacje dotyczące introdukcji obcych gatunków oraz regulacje z zakresu bezpieczeństwa biologicznego (przeciwdziałania potencjalnym zagrożeniom związanym z wprowadzaniem genetycznie zmodyfikowanych organizmów do środowiska) wykazują określone podobieństwa i powiązania i powinny cechować się spójnością. Przedmiotem artykułu jest zbadanie relacji i powiązań pomiędzy reżimem prawnym dotyczącym obcych gatunków (w szczególności obcych gatunków roślin) oraz reżimami prawnymi dotyczącymi handlu międzynarodowego oraz genetycznie zmodyfikowanych organizmów. Powyższa problematyka, została przedstawiona w oparciu o analizę postanowień najistotniejszych międzynarodowych, wspólnotowych oraz polskich aktów prawnych i dokumentów oraz działań podejmowanych na forum różnych organizacji międzynarodowych. Znalezienie zgodnie z zasadą, zrównoważonego rozwoju odpowiedniej równowagi pomiędzy koniecznością przeciwdziałania potencjalnym zagrożeniom związanym w introdukcją nowych gatunków oraz celami i zasadami handlu międzynarodowego jest przedmiotem takich aktów jak Protokół Kartageński o Bezpieczeństwie Biologicznym czy Międzynarodowa Konwencja o Ochronie Roślin. Konwencja o Ochronie Roślin zasługuje na pogłębioną analizę z uwagi na rolę, jaką, w systemie Światowej Organizacji Handlu pełnią wypracowywane w jej ramach międzynarodowe standardy (zgodnie z unormowaniami Porozumienia w sprawie Stosowania Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych). W polskim systemie prawnym przywiązywano dotychczas zbyt mało uwagi do zagadnień skutecznego przeciwdziałania inwazjom biologicznym. Konieczne jest wypracowanie odpowiednich rozwiązań prawnych w tym zakresie (obecne są krytykowane jako niewystarczające i nieskuteczne). Rozbudowane są, natomiast wspólnotowe i polskie unormowania dotyczące przeciwdziałania potencjalnym zagrożeniom dla środowiska i bioróżnorodności wynikającym z zastosowania genetycznie zmodyfikowanych organizmów otrzymanych dzięki wykorzystaniu nowoczesnej biotechnologii. Jednak i w tym obszarze wskazuje się zagadnienia wymagające dalszej, pogłębionej dyskusji (m. in. kwestie tzw. koegzystencji i odpowiedzialności prawnej za szkodę). Ponadto, należy podkreślić potrzebę podnoszenia świadomości i informowania różnych grup społecznych odnośnie problematyki inwazji biologicznych i przeciwdziałania im.

Słowa kluczowe

EN

alien plant; living modified organisms; LMOs; biodiversity protection; law

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Problemy Ekologii
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 10, nr 4
• Strony: 219--223
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz.

Twórcy

autor

Talik M.

• University of Silesia, Faculty of Law and Administration, Department of International and European Law,

Bibliografia

• [1] Decisions of the Conference of the Parties to the CBD no. V/8 and VI/23, Alien species that threaten ecosystem, habitats or species, in Annex: Guiding Principles for the Prevention, Introduction and Mitigation of Impacts of Alien Species that Threaten Ecosystems, Habitats or Species
• [2] IUCN Guidelines for the Prevention of the Biodiversity Loss caused by Alien Invasive Species, elaborated by the Invasive Species Specialist Group (ISSG) of the Species Survival Commission (SSC) and approved by the IUCN Council in 2000
• [3] Shine C., Williams N., Gundling L., A guide to designing legal and institutional frameworks on alien invasive species, Environmental Policy and Law Paper No. 40, IUCN-Environmental Law Center, 2000, p, 4, 14, 20-21,45-47,82-84
• [4] The Cartagena Protocol on Biosafety to the Convention on Biological Diversity, adopted in Montreal on 29 January 2000, entered into force on 11 September 2003, ratified by Poland on 9 March 2004 (text of the Protocol published in: Dz. U. z 2004 r., Nr 216, poz. 2201), Preamble, Articles: 1, 4, 7- 10, 11.8, 12, 15-17 and Annex III (§4)
• [5] Directive 2001/18/EC of the European Parliament and of the Council of 12 March 2001 on the deliberate release into the environment of genetically modified organisms and repealing Council Directive 90/220/EEC (Official Journal of the European Communities L 106/1, 17.04.2001)
• [6] Commission Decision no. 2002/623/EC of 24 July 2002 establishing guidance notes supplementing Annex II to Directive 2001/18/EC (O. J. L 200/22, 30.07.2002).
• [7] Regulation of Minister of Environment of 8 June 2002 (Dz. U. z 2002 r., Nr 107, poz. 944), - § 8 (see also: § 2, 6)
• [8] Mackenzie R., Burhenne-Guilmin F., La Vina A., Werksman J. in cooperation with Ascencio A., Kinderlerer J., Kummer K., Tapper R., An Explanatory Guide to the Cartagena Protocol on Biosafety, IUCN - The World Conservation Union, Gland - Cambridge, 2003, s. 46
• [9] Annex II to the Directive no. 2001/18 (Principles for the environmental risk assessment), § D.2.1
• [10] McNeely J., Invasive species: a costly catastrophe for native biodiversity, Land Use and Water Resources Research, 1/2001, p. 1-2, 7-8, 9
• [11] The Convention on Biological Diversity, adopted in Rio de Janeiro on 5.06.1992, ratified by Poland (published in: Dz. U. z 2002 r., Nr 184, poz. 1532), article 8 (g) - on LMOs and article 8 (h) - on IAS.
• [12] The International Plant Protection Convention, adopted: in 1951, entered into force: in 1952, ratified by Poland (published in: Dz. U. z 2001 r., Nr 15, poz. 151), approval of the New Revised Text of the IPPC: in November 1997, entry into force of the New Revised Text: 2 October 2005 (after its ratification by two-thirds of the Contracting Parties)
• [13] International Standard on Phytosanitary Measures (ISPM) No. 11: Pest risk analysis for quarantine pests (2001), including analysis of environmental risks (supplement 1, 2003: Comments on the scope of the IPPC in regard to environmental risks) and living modified organisms (supplement 2, 2004: Comments on the scope of the IPPC in regard to pest risk analysis for living modified organisms), p. 34
• [14] Unger J., The IPPC standard on environmental risks of plant pests, Aliens - Newsletter of the IUCN Species Survival Commission (SSC) – Invasive Species Specialist Group (ISSG), no. 18/2003, p. 13
• [15] The Agreement on the Application of Sanitary and Phytosanitary Measures (the SPS Agreement), Urugway Round of Multilateral Trade Negotiations Legal Texts, Article 3.1 and Annex A § 3 (c), Poland is a Party to the Agreement (text of the Agreement published in: Dz. U. z 1996r.,Nr 9, poz. 54)
• [16] The Convention for the establishment of the European and Mediterranean Plant Protection Organisation of 18 April 1951, as amended in 1955, 1962, 1968, 1973, 1982, 1988 and 1999, ratified by Poland (published in: Dz. U. z 1959 r., Nr33, poz. 191)
• [17] European and Mediterranean Plant Protection Organisation (EPPO) work and policy on Invasive Alien Species, document prepared by the EPPO Secretariat for the Standing Committee of the Convention on the Conservation of European Wildife and Natural Habitats, no. T-PVS/Inf (2002) 44, Strasbourg, 2002
• [18] Schrader G., New working programme of the European and Mediterranean Plant Protection Organisation on invasive alien species, Aliens - Newsletter of the IUCN SSC-ISSG, no. 18/2003, p. 14-15
• [19] Council Directive no. 2000/29/EC of 8 May 2000 on protective measures against the introduction into the Community of organisms harmful to plants or plant products and against their spread within the Community (O. J. L 169/1, 10.07.2000)
• [20] Act on plant protection of 18.12.2003 (Dz. U. z 2004 r., Nr 11, poz. 94)
• [21] Council Directive no. 92/43/EC of 21 May 1992 on conservation of natural habitats and wild flora and fauna (O. J. L 206/7, 1992), Article 22 (b)
• [22] The Sixth Environment Action Programme of the European Community (COM (2001) 31 final)
• [23] The European Community Biodiversity Strategy - adopted in 1998 (COM (1998) 42) with sectoral Biodiversity Action Plans
• [24] The Polish Strategy on Conservation and Sustainable Use of Biological Diversity in particular: Chapter 3.3.3., § 9- 10 - Action on alien species; § 11 - Action on GMOs) with the Programme of Action (in particular: Tasks no.: 16 - 18; 19 - 20) - adopted by the Council of Ministers on 25.02.2003
• [25] Judgement of the European Court of Justice of 3 December 1998 in case C-67/97 Ditlev Bluhme (a preliminary judgement)
• [26] Act on Nature Protection z of 16 April 2004 (Dz. U. z 2004 r., Nr 92, poz. 880), Article 120, also Articles: 15 § 1 and 131 § 9-10
• [27] Third National Report on the Implementation of the Convention on Biological Diversity (version for the consultations), Warszawa, June 2005, available at: www.mos.gov.pl
• [28] Gruszecki K., Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz, Zakamycze, Kraków 2005
• [29] Act of 22 June 2001 on genetically modified organisms (Dz. U. z 2001 r., Nr 76, poz. 811) and Regulation of Minister of Environment of 8 July 2002 (Dz. U. z 2002 r., Nr 107, poz. 994)
• [30] Regulation no. 1946/2003 of 15 July 2003 on the transboundary movement of genetically modified organisms (O. J. L 287/1, 5.11.2003)
• [31] Council Decision no. 2002/811 of 3 October 2002 establishing guidance notes supplementing Annex VII to Directive 2001/18/EC of the European Parliament and of the Council on the deliberate release into the environment of genetically modified organisms and repealing Council Directive 90/220/ EEC (O. J. L 280/27, 18.10.2002)
• [32] Directive no. 2004/35 of the European Parliament and of the Council on environmental liability with regard to the prevention and remedying of environmental damage (O. J. L 143/56, 2004), Articles: 2, § 1.2, 3 § 2 and Annex I
• [33] Kenig-Witkowska M., Prawo środowiska Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2005, s. 230-245