Wykorzystanie pałaców dla funkcji turystycznej - region Mazowsza

• Autorzy: Pawlikowska-Piechotka A.

Warianty tytułu

EN

Potential for the use of palaces for a sustainable tourism function (Mazowsze Region)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W okresie ostatniego półwiecza, pałace polskie pełniły rozmaite nowe funkcje. Służyły przede wszystkim jako gmachy publiczne: szkoły, uczelnie i urzędy, domy pracy twórczej (Białystok, Jabłonna, Natolin, Siedlce, Warszawa). Jedynie część z nich po II wojnie światowej przekształcono w muzea, wykorzystując wyłącznie dla funkcji turystycznej (Łańcut, Wilanów). Jest też liczna grupa obiektów pałacowych o funkcji mieszanej, w których funkcja turystyczna (muzeum, galeria) występuje równocześnie z inną (np. uczelnią, siedzibą administracji rządowej, domem pracy twórczej). Przykładem są pałace w Nieborowie (dom pracy twórczej i muzeum), Puławach (instytut badawczo-rozwojowy i muzeum), Radziejowicach (ośrodek konferencyjny i muzeum), pałac Czapskich w Warszawie (uczelnia, galeria i muzeum). Tak jak i w innych częściach Polski, coraz częściej w pałacach poza funkcją muzealną oferowane są speeyficzne usługi komercyjne: kameralny hotel i pokoje gościnne w stylowych wnętrzach, towarzyszące im lokale gastronomiczne (Nieborów. Radziejowice, Teresie, Pęcice). Wydaje się, że zainteresowanie turystów taką bazą hotelarską jest ogromne i podaż nie nadąża za popytem. Ponieważ coraz większym powodzeniem wśród turystów, cieszą się hotele zorganizowane w historycznych rezydencjach te tendencje skłaniają do rozważenia kompromisu między funkcją komercyjną (hotelarską) a naukowo-dydaktyczną (muzeum, galeria) historycznych rezydencji.

EN

In the span of the last five decades, Polish palaces have played a variety of new functions. In principle they served as public buildings: schools, universities and offices, art work facilities (Białystok, Jabłonna, Natolin, Siedlce, Warszawa). After the World War II only some of them have been turned into museums and used exceptionally for tourism purposes (Lańcut, Wilanów). There are also numerous palaces of a mixed use, in which the tourism function (a museum or a galery) is combined with another one e.g. a university, a seat of a governmental administration, an art work facility. Examples of such palaces include Nieborów (an art work facility and a museum), Puławy (a research and development unit and a museum), Radziejowice (a conference center and a museum), the Czapskis' Palace in Warsaw (a university, a gallery and a museum). Similarly as in other regions of Poland, beside museum functions, the palaces offer specific commercial services: a small hotel and guest rooms in an old style spaces accompanied by a restaurant (Nieborów, Radziejowice, Teresie, Pęcice). It seems that the tourists are extremely interested in such hotels and the demand for such services is hard to be satisfied by the available offer. Since hotels established in historical residences find an increased interest from tourists, such a tendency leads to consider a compromise between the commercial function (a hotel) and an educational and scientific function (a museum, a gallery) of the historical residences. A potential function of palaces as local culture centers with cultural events organized e.g.: concerts, literature promotion events etc., addressed to local communities should be also underlined. It seems that a creative vision of a facility's management combined with a good cooperation with governmental institutions, local authorities and NGOs may contribute to both: a value added to the quality of free time spending (recreation) of local communities and an increased interest of the tourists. Examples include the palaces of Nieborów, Radziejowice, Jabłonna, Warka where cultural events are organized not only for the guests but for the local communities as well. Special attention should be paid to the use of the landscape park in Falenty: the most valuable area with respect to nature qualities has been under legal protection (the Raszyńskie Pond Reserve Area) ), a path has been created with information boards and signs that serves educational purposes.

Słowa kluczowe

PL

pałac; turystyka; rekreacja; funkcja mieszana; Mazowsze

EN

palace; tourism; Mazowsze Region

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Problemy Ekologii
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 10, nr 5
• Strony: 276--281
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pawlikowska-Piechotka A.

• Instytut Turystyki i Rekreacji AWF w Warszawie, Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej

Bibliografia

• [1] Chrzanowski T.: Sztuka w Polsce od I do III Rzeczypospolitej, Warszawa 1998
• [2] Ciołek E.: Ogrody polskie, Warszawa 1978
• [3] Dzieje architektury w Polsce (pr. zbiorowa), Kraków 2004
• [4] Faryna-Paszkiewicz H. i in.: Atlas Zabytków Architektury w Polsce, Warszawa 2001
• [5] Fijałkowski W.: Królewski Wilanów, Warszawa 1988
• [6] Hertz L.: Mazowsze, Warszawa 2000
• [7] „Historia Sztuki Polskiej" [red. Tadeusza Dobrowlskiego i Władysława Tatarkiewicza]; tomy II-III; Kraków 1962
• [8] Jaroszewski T. S. i in.: Pałace i dwory w okolicach Warszawy, Warszawa 1992
• [9] Jaroszewski T. S.: Pałace w Polsce, Warszawa 2000
• [10] Karpowicz M.: Barok w Polsce, Warszawa 1988
• [11] Katalog Zabytków Architektury i Budownictwa w Polsce (inwentaryzacja z lat 1953-1976), Warszawa 1976
• [12] Kruczek Z. i in.: Krajoznawstwo - zarys teorii i metodyki, Kraków 2003
• [13] Kwiatkowska M. I. i in.: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, Warszawa 2001
• [14] Leśniakowska M.: Architektura w Warszawie, Warszawa 2000
• [15] Lorentz S. i in.; Klasycyzm w Polsce, Warszawa 1984
• [16] Miłobędzki A.: Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1988
• [17] Miłobędzki A.: Architektura polska XVII wieku, Warszawa 1980
• [18] Miłobędzki A. i in.: Atlas zabytków architektury w Polsce, Warszawa 1967
• [19] Omiljanowska M.: Polska-Pałace i Dwory, Warszawa 2004
• [20] Pevsner N. i in.: „Encyklopedia Architektury"; Warszawa 1992
• [21] Polskie Hotele Historyczne (Wypoczynek w Zabytkach), Katalog agencji „Leisure and Heritage", Warszawa 2001
• [22] Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski (praca zbiorowa), Warszawa 1998
• [23] Turystyka bez barier - przewodnik turystyczny (praca zbiorowa); Warszawa 2002
• [24] Warszawa - rozwój przestrzenny [praca zbiorowa], Warszawa 1993