Charakterystyka ekologiczna gleb ogrodów działkowych z terenów zurbanizowanych

• Autorzy: Bielińska E.J.

Warianty tytułu

EN

Ecological characteristics of soils in urban allotments

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była charakterystyka gleb ogrodów działkowych w zakresie zawartości pierwiastków śladowych oraz aktywności enzymatycznej. Badaniami objęto jednocześnie ogrody zlokalizowane w strefie śródmiejskiej, na terenach będących pod silną presją czynnika antropogenicznego (w pobliżu zakładów przemysłowych i/lub uczęszczanych szlaków komunikacyjnych) oraz na obszarach peryferyjnych miast, o podobnych warunkach fizjograficznych, lecz o potencjalnie niskim poziomie skażenia antropogenicznego. Ocena stopnia zanieczyszczenia badanych gleb metalami ciężkimi oraz nasilenia aktywności enzymów (dehydrogenaz, fosfataz, ureazy i proteazy) wykazała miejscowe oddziaływanie presji czynnika antropogenicznego. Stwierdzono ujemną korelację pomiędzy zawartością cynku, ołowiu i miedzi w glebach, a aktywnością badanych enzymów. Wysoka inaktywacja enzymatyczna gleb podlegających silnym wpływom antropogenicznym (strefy śródmiejskie) wskazuje, że obciążenie środowiska glebowego metalami ciężkimi osiągnęło poziom, który zagraża organizmom żywym.

EN

The aim of the study was to characterize soils in the allotments in respect of trace elements content and chemical activity. The research covered allotments situated in the city centre and in areas under the strong pressure of an anthropogenic factor (near industrial plants and/or busy roads) and also in the outskirts of the city where the physiographic conditions are similar but the level of possible anthropogenic pollution is lower. The degree of heavy metal pollution in the examined soils and the increase in enzymatic activity were assessed. The results indicate the local effect of the anthropogenic factor pressure. Negative correlations have been observed between the contents of zinc, lead and copper in the soil and the activity of the examined enzymes. High enzymatic inactivation of the soils affected by anthropogenic factors (city centre) means that the level of heavy metal pollution is so high that it poses a threat to living organisms.

Słowa kluczowe

PL

teren zurbanizowany; ogród działkowy; gleba; aktywność enzymatyczna; metale ciężkie

EN

urban area; allotment garden; soil; chemical activity; heavy metals

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 51, nr 2
• Strony: 13--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., tab.

Twórcy

autor

Bielińska E.J.

• Akademia Rolnicza w Lublinie, Instytut Gleboznawstwa i Kształtowania Środowiska

Bibliografia

• [1] Bielińska E.J.: 2002, Aktywność enzymatyczna gleb wskaźnikiem ich zanieczyszczenia. Journal of Research and Application in Agricultural Engineering 47(1), s. 38-44, 2002.
• [2] Czarnowska K.: Gleby i rośliny w środowisku miejskim, Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 418, s. 111-115, 1995.
• [3] Dahlin S., Witter E., Martenssion A.M., Turner A.: Where's the limit? Changes in the microbiological properties of agricultural soils at low levels of metal contamination. Soil Biol. Biochem. 29, s. 1405-1415, 1997.
• [4] Frankenberger W.T. Jr., Dick W.A.: Relationship between enzyme activities and microbial growth and activity indices in soil, Soil Sci. Soc.Am. J. 47, s. 945-951, 1983.
• [5] Gambuś F.: The influence of soil reaction on solubility of heavy metals in soil and their availability to plants. Zesz. Probl. Post. Nauk Roi. 456, s. 71-78, 1997.
• [6] Giller K., Witter E., McGrath A.: Toxicity of heavy metals to microorganisms and microbial processes in agricultural soils: a review. Soil Biol. Biochem. 30, s. 1389-1414, 1998.
• [7] Hubner H.: Ekologiczne biomonitorowanie człowieka. W: Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy. Red. A. Kurnatowska. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Łódź 2002, s. 321-331, 2002.
• [8] Kabata-Pendias A., Motowicka-Terelak T., Piotrowska M., Terelak H., Witek T: Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa. IUNG Puławy 35, s. 5-15, 1993.
• [9] Ladd N., Butler J.H.A.: Short-term assays of soil proteolytic enzyme activities using proteins and dipeptide derivatives as substrates. Soil Biol. Biochem. 4, s. 19-30, 1972.
• [10] Markowski J.: Specyfika synurbijnych populacji zwierząt. W: Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy. Red. A. Kurnatowska. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Łódź 2002, s. 167-194, 2002.
• [11] Nannipieri P.: The potential use of soil enzymes as indicators of productivity, sustainability and pollution, w: Soil Biota, Management in Sustainable Farming systems, red. C.E. Pankhurst, B.M. Doube, V.V.S.R. Gupta, R.P. Grace, CSIRO Australia, s. 238-244, 1994.
• [12] Nannipieri P., Grego S., Ceccanti B.: Ecological significance of the biological activity in soil. W: Soil Biochemistry 6. Red. J.M. Bollag, G. Stotzky. Dekker, New York, s. 293-355, 1990.
• [13] Nowak J., Kaklewski K., Kłódka D.: Influence of various concentrations of selenic acid (IV) on the activity of soil enzymes. Sci. Total Environ. 291, s. 105-110, 2002.
• [14] Renella G, Chaudri M.A., Brookes P.C.: Fresh additions of heavy metals do not model long-term effects on microbial biomass and activity. Soil Biol. Biochem. 34, s. 121-124,2002.
• [15] Schulten H.R., Montreal C.M., Schnitzer M.: Effect of long-term cultivation on the chemical structure of soil organic mater. Naturwissenschaften 81, l, s. 42-44,1995.
• [16] Szteke B., Jędrzejczak R.: Mineralne składniki owoców w żywieniu człowieka. I Ogólnopolskie Sympozjum „Mineralne odżywianie roślin sadowniczych", Skierniewice, s. 76-88, Skierniewice 1998.
• [17] Tabatabai M.A., Bremner J.M.: Use of p-nitrophenyl phosphate for assay of soil phosphatase activity. Soil Biol. Biochem. l, s. 301-307, 1969.
• [18] Thalmann A.: Żur Methodik der Bestimrmmg der Dehydrogenase Aktivitat in Boden mittels Triphenyl-tetrazoliumchlorid (TTC). Landwirtsch. Forsch. 21, s. 249-258, 1968.
• [19] Torstensson L., Pell M., Steinberg B. 1998. Need of strategy for evaluation of arabic soil quality. Ambio l, 4-8.
• [20] Wacławek W., Kwak A., Sztamberek-Gola L: Zanieczyszczenie chemiczne wody, gleby i roślin warzywnych pobranych z ogródków działkowych Kędzierzyna-Koźla. Chemia i Inżynieria Ekologiczna 5, 12, s. 1163-1178, 1998.
• [21] Zantua M.I., Bremner J.M.: Stability of urease in soils. Soil Biol. Biochem. 9, s. 135-140, 1975.