Biomonitoring w ocenie skażenia środowiska metalami

• Autorzy: Bykowszczenko N. , Karczmarek A.

Warianty tytułu

EN

Biomonitoring in assessment of environment contamination by metals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki badań rozkładów zawartości: Na, Mg, Cl, K, J, Br, Ca, Mn, Sr, V, Cr, Fe, Co, Cu, Zn, As, Se, Ta, Au, Ag, Hg, Tb w mchu Pleurozium Schreberi na terenie Słowińskiego Parku Narodowego. Celem badań było określenie wpływu Bałtyku na skażenie metalami regionów nadmorskich. Stwierdzono, że poziom stężeń metali jest niski i odpowiada rejonom nieskażonym innych krajów. Próbki mchu pobrano w 27 odpowiednio rozmieszczonych na terenie parku punktach, co posłużyło do wygenerowania rozkładów stężeń zanieczyszczeń. Rozkłady stężeń są zróżnicowane. Struktura pól jest też inna dla różnych pierwiastków.

EN

Metals contamination analysis in the Slowinski National Park are presented. As an indicator served moss Pleurozium Schreberi, commonly used in air pollution assessment. Contents of the following metals were studied Na, Mg, Cl, K, J, Br, Ca, Mn, Sr, V, Cr, Fe, Co, Cu, Zn, As, Se, Ta, Au, Ag, Hg, Tb. The goal of the work was to determine the influence of the Baltic Sea on metals contamination of the coastal area. It was found that the contamination level was low and similar to uncontaminated regions of other countries. The moss' samplings were taken at 27 properly distributed stations. They were the basis of generated spatial distributions. The results received were various for different chemical elements.

Słowa kluczowe

PL

środowisko naturalne; skażenie; metal; biomonitoring

EN

environment contamination; biomonitoring; metal

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Problemy Ekologii
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 10, nr 1
• Strony: 35--40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.

Twórcy

autor

Bykowszczenko N.

autor

Karczmarek A.

• Instytut Chemii i Podstaw Ochrony Środowiska, Politechnika Szczecińska

Bibliografia

• [1] Bartnicki J.: Heavy Metals Eulerion Transport Model - HMET. Model Description and Results, DNMI Research Report No 65, Oslo 1998
• [2] Protasowicki M.: Wybrane metale ciężkie w rybach Bałtyku Południowego, Akademia Rolnicza, Szczecin 1997
• [3] Bruska-Jastrzębska E.: Dynamika wydalania wybranych ksenobiotyków z organizmów ryb po iniekcji do otrzewnej, praca doktorska, Akademia Rolnicza, Szczecin 2003
• [4] Godzik B., Flescher P.: Stężenia ozonu prognozowanego w Tatrach, Materiały konferencji „Ochrona powietrza w teorii i praktyce", s. 131, Zabrze 2004
• [5] Manning W., Godzih B.: Bioindyca for plants for abiant ozone in Central and Estern Europe, Environment Pollution, s. 130, 2004
• [6] Zwoźdiak J., Szczurek A., Gzella A.: Monitoring pasywny środowiska górskiego Sudetów, II Sympozjum, Centrum Biomonitoringu, Biotechnoloii i Ochrony Ekosystemów Dolnego Śląska, Wrocław 2003
• [7] Ruhling A., Tyler G.: Sorption and retention of heavy metals in woodland moss Hylocomium spalendens, Br. Et. Sch. Oikos., s. 92, 1970
• [8] Ruhling A., Tyler G.: Heavy metals in Scandinavia, Water, Air and Soil Pollution, 1, s.445, 1973
• [9] Grodzińska K., Szarek-Łukaszewska G.. Gadzik B, Braniewski S., Budziakowska E. Chrzanowska E., Pawłowska B., Zielonka T.: Ocena skażenia środowiska Polski metalami ciężkimi przy użyciu mchów jako biowskaźników, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Warszawa 1997
• [10] Jankowski W.: Zastosowanie bioindykacji w praktyce monitoringu środowiska na przykładzie północno-wschodniej Polski, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Warszawa 1994
• [11] Kabata-Pendias A., Pendias K.: Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa 1993
• [12] Sadowska A., Obidowska G., Rumowska M.: Ekotoksykologia. Toksyczne czynniki środowiskowe i metody ich wykrywania, Wyd. SGGW, Warszawa 2000
• [13] Berg T., Steinnes E.: Use of Mosses (Hylocomium spalendens and Pleurozium Schreberi) as Biomonitors of Heavy Metal Deposition: from elative to Absolute Deposition Values, Environment Pollution , 98 (1), s.61, 1998
• [14] Ruhling A.: Atmospheric Heavy Metal Deposition in Europe – Estimation Based on Moss Analysis, Nordic Council of Ministers, NORD 1994
• [15] Ruhling A.: Atmospheric Heavy Metal Deposition in Europe 1995 -1996, Nordic Council of Ministers, NORD 1998
• [16] Ruhling A.: Atmospheric Heavy Metal deposition in Northen Europe 1990, Nordic Council of Ministers, NORD 1992
• [17] Ermakova E.V., Frontaseva E.V., Pavlov S.S.: Nejtronnyj aktyvacyjny analiz mhov biomonitorov, ispolzuemych dla opredelenia elenentarnogo sostava atmosfernych vypadenij na territorii tulskoj oblasti, Materiały konferencji, Ob'edinenyj institut yadernych issledoyanij, Dubna 2003
• [18] Smirnov L.I.: Izuchenie atmosfernych vypadenij tjazholych metalow na Juzhnom Urale, Materiały konferencji molodych uchionych, Dubna 2003
• [19] Frontaseva E.V.: Ob uchastii OIYal w evropejskoj programme OON „Atmosfernye wypadenia tiazholych metallow w Evropie – ocenki na osnove analiza mhov -biomonitorov", V Ekologicheskij Forum Rosji, Ustoiicziwoe razwitie. Nauka i praktyka 2003
• [20] Bykowszczenko N., Karczmarek A.: Zastosowanie biomonitoringu w ocenie skażenia środowiska metalami ciężkimi, praca zbiorowa pt.„Emisje, zagrożenie, ochrona powietrza", s. 25, Wrocław 2004
• [21] http://www.maxmedia.pl/pl/parki/slowinski.htm
• [22] Steinnes E.: Neutron activation technique in environmental studies, Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, 243 (1), s. 235, 2000
• [23] Roelandts L: Advances in radiogeochemistry, Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, 243(1), s.209, 2000
• [24] Frontasyeva M.V., Steinnes E.: Epithermal neutron activation analysis for studing the environment, Proceedings of an International Symposium on Harmonization of Health Related Environmental Measurments Using Nuclear and Isotopiv Techniques Organized by the IAEA, Hyderabad, India, 4-7 November 1996, IAEA-SM-344/28, s. 301
• [25] Frontasyeva M.V., Pavlov S.S.: Analytical Investigations at the IBR-2 Reactor in Dubna, JINR Preprint, E14-2000-177, Dubna 2000
• [26] Straszko J., Bykowszczenko N.: Metody analizy pomiarów imisji, Materiały konferencji Ochrona powietrza w teorii i praktyce, s. 311, Zabrze 2004
• [27] Straszko J., Bykowszczenko N.: Analiza pól imisji i depozycji zanieczyszczeń w regionach przemysłowych, Problemy Ekologii, 4, s. 182, 2004
• [28] Falkowska L., Lewandowski A., Mogowski J.: Morskie warstwy graniczne - Transfer substancji chemicznych (MABLA – TRANS) Ochrona Powietrza w teorii i praktyce, s. 107, Zabrze 2004
• [29] Sleinnes E., Berg T., Sjobakk T., Uggerud H., Vadset M.: Atmospheric Deposition of Heavy Metals in Norway, Nation-wide Survey 2000, Report, State Pollution Control Authority, s. 28, Oslo 2001
• [30] Buse A., Norris D., Harmens H., Buker P., Ashenden T., Mills G., Heavy metals in European mosses 2000/2001 survey, Centre for Ecology and Hydrology, Natural environment research council, United Kingdom, 2003