Kierunki i możliwości działania w proekologicznej racjonalizacji wyrobów przemysłowych

• Autorzy: Górzyński J.

Warianty tytułu

EN

Directions and possibilities in pro-ecological improvement of industrial products

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnich latach w działalności gospodarczej obserwuje się nadrzędną rolę problemów poszanowania środowiska, które nieuwzględniane powodują powstawanie naturalnych barier rozwoju gospodarczego. Proekologiczna modernizacja wyrobów przemysłowych oznacza ich usprawnienie w sposób sprzyjający zachowaniu równowagi środowiska. W Unii Europejskiej działalność zmierzającą do proekologicznej modernizacji uznano jako bardzo istotną dla zrównoważonego rozwoju gospodarczego, który stanowi koncepcję wiodącą w omawianej problematyce. Jako narzędzia zrównoważonego rozwoju rozpatruje się najlepszą dostępną technikę wprowadzaną w ramach pozwoleń zintegrowanych na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Istotne w działalności gospodarczej są również systemy zarządzania środowiskowego, zasada czystszej produkcji oraz projektowanie proekologiczne. Ponadto wiele możliwości proekologicznych usprawnień istnieje w produkcji i usługach w przemyśle, energetyce, transporcie i budownictwie przez modyfikację procesów produkcyjnych i samych wyrobów. Możliwości takie należy dostrzegać w każdej fazie cyklu istnienia wyrobu, a więc w projektowaniu, wytwarzaniu, użytkowaniu i poużytkowym przetwarzaniu wyrobu po utracie jego funkcji użytkowej.

EN

In recent years in economic activity the muster role of environmental problems is observed that have to be taken into account as imposing important barriers to the development. Pro-ecological rationalization of industrial products is an activity aimed at improvement of products in such a way as to promote the preservation of the balance of the environment. In European Community directions and possibilities of the activity in support of pro-ecological rationalization of industrial products are recognized as very important to sustainable development, considered as the leading idea in pro-ecological rationalization of products. Problems of technology are considered as the best available technique brought into practice due to the obligatory integrated permissions to carry out the economic activity. Then the principles of ecological management, principle of cleaner production and environmental design are described. Many possibilities of improvement exist in production and service processes in industry, energy, transport and building sectors through the modification of production processes and products themselves. Such possibilities exists in each faze of the life cycle of products beginning from the design through the production, use and post-use processing.

Słowa kluczowe

PL

wyrób przemysłowy; środowisko zrównoważone; ekologia; rozwój zrównoważony; gospodarka odpadami; energia; zarządzanie

EN

industrial product; ecology; environment; management

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Energia [Stowarzyszenie Elektryków Polskich - COSiW]
• Czasopismo: Gospodarka Paliwami i Energią
• Rocznik: 2004
• Tom: nr 11-12
• Strony: 3--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. 36 poz., tab.

Twórcy

autor

Górzyński J.

• Politechnika Warszawska,

Bibliografia

• [1] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. „Prawo ochrony środowiska": Dziennik Ustaw nr 62/2001 poz. 627 z późniejszymi zmianami
• [2] Piontek E. i inni: Sozoekonomiczny rachunek efektywności działalności gospodarczej w warunkach gospodarki rynkowej i samorządności terytorialnej. Wydawnictwo „Ekonomia i Środowisko", Białystok 1995
• [3] Prawo ochrony środowiska Wspólnoty Europejskiej, Suplement 1 (Zagadnienia ogólne. Powietrze): Piąty program działania w dziedzinie ochrony środowiska. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa 1997
• [4] Konkurencyjność przemysłu budowlanego. Program zrównoważonego budownictwa w Europie: Raport przygotowany przez Grupę Roboczą „Zrównoważony Rozwój w Europie" z udziałem przedstawicieli Komisji Europejskiej i krajów członkowskich oraz przemysłu. Bruksela, 20 maja 2001
• [5] Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2002
• |6] Dyrektywa Rady 96/61 /EWG z dnia 24 sierpnia 1996 r. (dyrektywa IPPC), „Zintegrowane zapobieganie i ograniczanie zanieczyszczeń"
• [7] Borys T.: Zarządzanie zrównoważonym rozwojem. Agenda 21 w Polsce - 10 lat po Rio. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2003
• [8] Pogdajniak T., Behnke M., Szymański J.: Wybrane aspekty oddziaływań środowiskowych. Pozwolenia zintegrowane, analizy ryzyka, przeglądy ekologiczne i programy dostosowawcze. Biuro Projektowo-Doradcze EKOCONSULT, Gdańsk 2003
• [9] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych lub środowiska jako całości. Dziennik Ustaw nr 122/2002, poz. 1055
• [10] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2002 r. w sprawie opłat rejestracyjnych Dziennik Ustaw nr 190/2002, poz. 1591
• [11] Regulation (EEC) No 1836/1993 of the European Parliament and of the Council of 23 June 1993 allowing voluntary participation by compa-nies in the industrial sector in a Community eco-management and audit scheme (EMAS)
• [12] Regulation (EC) No 761/2001 of the European Parliament and of the Council of 19 March 2001 allowing voluntary participation by organizations in a Community eco-management and audit scheme (EMAS)
• [13] ISO 14001: 1996, Environmental management systems - Specification with guidance for use. Polski odpowiednik PN-EN ISO 14001:1998 Systemy zarządzania środowiskowego - Specyfikacja i wytyczne stosowania
• [14] Napiórkowska D., Napiórkowski R: Zarządzanie środowiskowe w UE. http:/republika.pl./ drnovack/środowisko.htm
• [15] Nowak Z.A.: Zarządzanie środowiskiem Cz. 1 i 2. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2001
• [16] ISO TR 14062(2002): Environmental management - Integrating enviromental aspects in product design.
• [17] ISO 14020(1998): Environmental labels and declarations - General principles
• [18] ISO 14040 (1997): Life cycle assessment - principles and framework
• [19] Sala A.: Zmniejszanie energochłonności. Międzyresortowe Centrum Naukowe Eksploatacji Majątku Trwałego, Radom 1993
• [20] Rosik-Dulewska Cz.: Podstawy gossodarki odpadami. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002
• [21] Stahel W.R.: The utilization-focused service economy: resource efficiency and product life extantion. „The Greening of Industrial Ecosystems", National Academy of Engineering, National Academy Press, Washington 1994, p. 178-190.
• [22] ChmielniakT.: Perspektywiczne technologie energetyczne, części 1 i 2. Gospodarka Paliwami i Energią 6/2004 i 7-8/2004
• [23] Ziębik A. Skojarzona gospodarka cieplno-elektryczna połączona z wytwarzaniem czynnika chłodniczego. Gospodarka Paliwami i Energią 11/2003
• [24] Rozewicz Z.: Efekt cieplarniany - fakty, przypuszczenia wątpliwości. Energetyka 2/1993
• [25] Szargut J., Ziębik A.: Podstawy energetyki cieplnej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
• [26] Warych J.: Oczyszczanie gazów. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1998
• [27] Kruczek H., Miller R., Tatarek A.: Spalanie i współspalanie biomasy - korzyści i zagrożenia. Gospodarka Paliwami i Energią 3/2003
• [28] Rakowski J.: Czy energetyka będzie w stanie ograniczyć emisję CO2? Gospodarka Paliwami i Energią 7/2003
• [29] Rakowski J.: Problemy wytwarzania energii przy wykorzystaniu nowych technologii. Gospodarka Paliwami i Energią 2/2002
• [30] Szargut J.: Wpływ wykorzystania energii odnawialnej na wyczerpywanie naturalnych zasobów nieodnawialnych. Gospodarka Paliwami i Energią 3/2003.
• [31] Strategia rozwoju energetyki odnawialnej. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Warszawa wrzesień 2000
• [32] Lewandowski W.M.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001
• [33] Mirowski T.: Rozwój biopaliw płynnych w Polsce. Gospodarka Paliwami i Energią 7/2003
• [34] Frosch R.A.: Industrial Ecology: Minimizing the Impact of Industrial Waste. Physics Today, November 1994
• [35] Frosch R.A.: Ekologia przemysłowa XXI wielu. Świat Nauki, listopad 1995
• [36] Górzyński J.: Gospodarowanie w zamkniętym systemie przemysłowym. Ósma Konferencja „Racjonalizacja Użytkowania Energii i Środowiska", Gliwice-Rudy, 16-18 października 2000