Kraje rozwijające się wobec globalnych zagrożeń ekologicznych

• Autorzy: Czubik M.

Warianty tytułu

EN

Developing countries and global environmental risks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niektóre zagrożenia ekologiczne wymagają podjęcia działań przez wszystkie państwa. W praktyce jednak państwa rozwijające się nie będą równorzędnymi partnerami bogatych państw uprzemysłowionych w walce z globalnymi zagrożeniami dla środowiska naturalnego. Ma to swoje odzwierciedlenie w międzynarodowych dokumentach, w których większości jest zawarta zasada "wspólnych, lecz zróżnicowanych obowiązków". Oddaje ona ogólne przekonanie, że to państwa rozwinięte ponoszą główną odpowiedzialność za stan środowiska naturalnego, na nich też spoczywa większy obowiązek jego naprawy. Uprzywilejowana pozycja państw rozwijających się sprawia, że kwestie ekologiczne często stają się kartą przetargową w międzynarodowych negocjacjach, nie tylko w zakresie ochrony środowiska, ale również handlu. Nie wszystkie bogate państwa zgadzają się na przyznanie krajom rozwijających się specjalnych warunków. Stany Zjednoczone do dziś nie podpisały Protokołu z Kioto, nakładającego obowiązek zredukowania emisji gazów cieplarnianych. Nie są również stroną Konwencji o bioróżnorodności, która wraz z Protokołem o bezpieczeństwie biologicznym reguluje m.in. handel organizmami genetycznie zmodyfikowanymi w sposób nie do zaakceptowania dla największego producenta GMO. Niezależnie jednak od stanowiska państw uprzemysłowionych, państwa rozwijające się nie są w stanie, ze względu na ograniczone możliwości finansowe i technologiczne, uczestniczyć w działaniach na rzecz ochrony środowiska na równych prawach z państwami uprzemysłowionymi. Wobec takich problemów jak ubóstwo, epidemie, brak stabilności politycznej, działania na rzecz środowiska naturalnego są odsuwane na dalszy plan, priorytetem staje się natomiast rozwój gospodarczo-społeczny.

EN

Some environmental threats require cooperation of all countries. In practice, however, developing countries will not be equal partners for rich countries in the battle against global ecological problems. It is reflected in international documents, most of which contains the principle of "common but differentiated responsibilities". It conveys the general conviction that responsibility for bad condition of environment falls mainly on developed countries. They also have more technical and financial abilities. Due to privileged position of developing countries, environmental issues often become "bargaining cheap" in negotiations concerning not only environmental protection but also international trade. Some rich countries are opposed to special treatment of developing countries. Among them are the United States which up today have not signed the Kyoto Protocol, according to which countries should reduce their emissions of greenhouse gases. They are not either a party to the Convention on biodiversity, which along with the Protocol on biosafety regulates i.a. the trade of genetically modified organisms (GMO) in a way that cannot be accepted by the world biggest GMO producer. Taking into consideration their restricted financial and technical abilities, however, developing countries are not able to equally participate in environmental actions with industrialized countries. In the face of such problems as poverty, epidemics or lack of political stability, any actions towards environmental protection are marginalized. Instead, the priority in developing countries is economic and social development.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenie ekologiczne; kraje rozwijające się; globalizacja; ochrona środowiska

EN

developing countries; environmental risk; environment protection

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Problemy Ekologii
• Rocznik: 2005
• Tom: R. 9, nr 2
• Strony: 92--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Czubik M.

• doktorantka Instytutu Europeistyki Uniwersytetu Jagielońskiego

Bibliografia

• [1] Sand P.H.: International Environmental Law After, European Journal of International Law, Vol. 4, nr 3, 388, 1993, s.
• [2] Pietraś M.: Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie, Studium politologiczne, Lublin 2000
• [3] Budnikowski A.: Ochrona środowiska jako problem globalny, s. 44 Warszawa 1998
• [4] Kozłowski S.: Ekorozwój. Wyzwanie XX wieku, warszawa 2002
• [5] World Bank Atlas 2002
• [6] World Development Report 2003: Sustainable Development in a Dynamic World
• [7] Harns P.B.: Common but Differentiated Responsibility: the Kyoto Protocol and United States Policy, New York University Law Journal, Vol. 7, nr 1, s. 28 1999
• [8] Engberg-Pedersen P., Hvashoj Jorgsen C.: UNDP and Global Environmental problems: The Need for Capacity Development at Country Level, s. 37, Green Globe Yearbook 1997
• [9] Caring for Climate – a guide to the climate change convention and the Kyoto protocol, UNFCCC 2003
• [10] After Kyoto, new round of battle coming up, Journal of the Group 77 (September/November 1997)
• [11] Newell P.: New Environmental Architectures and the Search for Effectiveness, Global Environmental Politics, Vo. 1, Nr 1, s. 41, 2001
• [12] Bettelli P., Carpenter C., Doran P., Wise S.: Highlights from the Meetings of the FCCC Subsidiary Bodies, Earth Negotations Bulleti, 23 October 1997
• [13] Kośmicki E.: Uwarunkowania zachowania różnorodności biologicznej, Ekonomia i Srodowisko, Nr 2(19), 2001, s. 185-189
• [14] Berg T., Syed M., Opsahl Festad H.-G., Tsepaye B., Waktola A.: Biotechnology in developing countries: Needs and modes of competence building, Noragric Report No. 14-A, April 2003
• [15] Philips P., Kerr W.A.: Alternative Paradigms. The WTO Versus the Biosafety Protocol for Trade In Genetically Modified Organisms, Journal of World Trade, Vol. 34, Nr 4, s. 69, 2000
• [16] Secretariat of the Convention on Biological Diversity, Cartagena Protocol on Biosafety to the Convention on Biological Diversity : text and annexes. Montreal: Secretariat of the Convention on Biological Diversity. 2000
• [17] Thurow R., Mitchener B., Kilman S.: Zmodyfikowane genetycznie rośliny czekają na zielone światło, Gazeta Wyborcza z 30 grudnia 2002
• [18] Hoekman B., Mattoo A., English P. (red.): Development, Trade and the WTO. A Handbook, s. 475. Washington 2002
• [19] Babiker M., Reilly J.M., Jacoby H.D., The Kyoto Protocol and Developing Countries, MIT Joint Program on the Science and Policy of Global Change, Report No. 56, October 1999