Efekt weryfikacji zasad prowadzenia oceny stopnia pilności usuwania wyrobów zawierających azbest

• Autorzy: Klojzy-Karczmarczyk B. , Makoudi S.

Warianty tytułu

EN

Verifying the results of legislation assessing the removal urgency class of asbestos-containing building materials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obecność włókien azbestowych w powietrzu na obszarach zamieszkałych wynika głównie z pylenia z uszkodzonych płyt, wbudowanych w poszczególnych obiektach. Istotnym elementem jest zatem określenie jakości wyrobów zawierających azbest. Dla wszystkich obiektów powinna zostać przeprowadzona ocena stanu takich elementów, która pozwoli na określenie przynależności wyrobu (w konsekwencji odpadu niebezpiecznego) do konkretnego stopnia pilności usuwania. Największe zagrożenie dla stanu środowiska, a tym samym dla zdrowia ludzi, stanowiąwyroby zakwalifikowane do I stopnia pilności. W latach 2005 - 2011 autorzy pracy uczestniczyli w badaniach inwentaryzacyjnych wyrobów zawierających azbest na obszarze ponad 20 gmin. Część wyrobów azbestowych oceniano zgodnie z zasadami stosowanymi do końca roku 2010, natomiast pozostałe zgodnie z zasadami aktualnie zmienionymi. Analiza dostępnych danych wykazała, że stan utrzymania pokryć dachowych zawierających azbest jest zróżnicowany na obszarach analizowanych gmin. Przeprowadzona ocena wyrobów wśród gospodarstw indywidualnych, zgodnie z zasadami stosowanymi do roku 2010 dla 6 gmin o charakterze wiejskim, pozwoliła na zaklasyfikowanie 37% wyrobów do I stopnia pilności, natomiast 27% do III stopnia pilności usuwania. Prowadząc klasyfikację stanu jakościowego wyrobów zgodnie z zasadami stosowanymi od początku roku 2011 dla 5 gmin o charakterze wiejskim, do I stopnia pilności usuwania zakwalifikowano ogółem 40% wyrobów wbudowanych na analizowanych obszarach, natomiast do III stopnia 27%. Udział wyrobów zaklasyfikowanych do II stopnia pilności usuwania jest porównywalny w obydwu okresach weryfikacyjnych i kształtuje się na poziomie 36-33%. Na podstawie przeprowadzonej analizy dla obszarów typowo wiejskich można wysunąć wniosek, że zmiana zasad oceny wyrobów zawierających azbest generalnie nie skutkuje przesunięciem wyrobów do innego stopnia pilności usuwania. Jednak w wyniku wzrostu znaczenia kryteriów - zgodnie z zasadami stosowanych od roku 2011, dotyczących przeznaczenia i użytkowania obiektu - istnieje możliwość zaklasyfikowania tego samego wyrobu do wyższego stopnia pilności.

EN

The presence of asbestos fibres in the air in residential areas is mainly due to dust from damaged boards used in building construction. It is therefore important to determine the current quality of building materials containing asbestos. For all sites, an assessment of such elements should be conducted in order to determine the removal urgency class of the element (and consequently the hazardous waste). The greatest threat to the environment, and also to human health, is constituted by elements in class one of removal urgency. Between 2005 and 2011, the authors participated in an inventory study of building components containing asbestos in more than 20 communes. Some asbestos materials were evaluated according to the rules applicable until the end of 2010, and the remaining ones in accordance with the currently revised law. An analysis of available data indicated that the condition of asbestos containing roofing materials varies in the analysed communities. The assessment of the individual facilities in accordance with the rules applicable until 2010 for 6 rural communes indicated that 37% of the asbestos components were of class one removal urgency and 27% were of class three. A classification of building components in accordance with the rules applicable from the beginning of 2011 for 5 rural communes indicated that 40% of the total asbestos components in the analysed areas belonged to class one, while 27% belonged to class three. The share of components classified as class two of removal urgency is comparable at both periods of verification and amounts to 36-33%. On the basis of the conducted analysis for typical rural areas it may be concluded that the revision of the assessment methods for asbestos-containing building materials generally does not result in a shift to a different class of removal urgency. However, as the criteria regarding the purpose and function of facilities became stricter in accordance with the rules applicable from 2011, some building components may now be classified at a higher class of urgency.

Słowa kluczowe

PL

gospodarstwa indywidualne; wyroby zawierające azbest; stopień pilności usuwania; zagrożenie dla środowiska

EN

individual facilities; products containing asbestos; urgency of removal; environmental hazards

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 82
• Strony: 89--97
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Klojzy-Karczmarczyk B.

• Pracownia Badań Środowiskowych i Gospodarki Odpadami, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Makoudi S.

• Pracownia Badań Środowiskowych i Gospodarki Odpadami, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• 1. Agencja EU-OSHA (European Agency for Safety and Health at Work): Azbest w budownictwie. FACTS 51; Belgium ISSN 1725-7077; 2004; http://agency.osha.eu.int.
• 2. Deja L. i in., 2008 - Poradnik dla użytkowników wyrobów azbestowych. Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• 3. Dyczek J., 2000 - Bezpieczne postępowanie z azbestem i materiałami zawierającymi azbest. Uwarunkowania techniczne i prawne. Materiały Szkoły Gospodarki Odpadami 2000, Wyd. AGH, IGSMiE PAN, Kraków; s. 65-74.
• 4. Klojzy-Karczmarczyk i in., 2009-2011 - Klojzy-Karczmarczyk B. Makoudi S., Mazurek J., Żółtek J., 2009-2011 - Gospodarowanie odpadami w gminach. Praca statutowa IGSMiE PAN Kraków (praca niepublikowana).
• 5. Klojzy-Karczmarczyk B., Makoudi S., 2011a - Praktyczne aspekty usuwania materiałów zawierających azbest w wybranych gminach. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN nr 80, Wyd. IGSMiE PAN, s. 27-34.
• 6. Klojzy-Karczmarczyk B., Makoudi S., 2011b - Szacowanie wskaźnika wytwarzania odpadów zawierających azbest na obszarach wiejskich wybranych gmin. Rocznik Ochrona Środowiska, tom 13, Wyd. Środkowo-Pomorskie Towarzystwo Naukowe, Koszalin; s. 1823-1834.
• 7. Obmiński A., 2000 - Odpady azbestowe, składowanie, neutralizacja, zagrożenie. Materiały Szkoły Gospodarki Odpadami 2000, Wyd. AGH, IGSMiE PAN, Kraków; s. 207-220.
• 8. Pichór W., 2005 - Zasady bezpieczeństwa i ochrony zdrowia podczas prac z materiałami zawierającymi azbest. Mat. Sem. Szkoła Azbest - bezpieczne postępowanie. Azbest i materiały zawierające azbest w budynkach i budowlach. Minimalizacja ryzyka emisji włókien podczas usuwania materiałów zawierających azbest, s. 35-44, Kraków AGH.
• 9. Program oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009-2032; Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, 2009.
• 10. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 5 sierpnia 2010 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. z 2010 roku, Nr 162, poz. 1089).
• 11. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. nr 71 z roku 2004, poz. 649).