Środowiska sedymentacji ordowiku górnego w regionie kieleckim Gór Świętokrzyskich

Trela, W.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Środowiska sedymentacji ordowiku górnego w regionie kieleckim Gór Świętokrzyskich

Autorzy

Trela W.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

http://geojournals.pgi.gov.pl/bp/

Identyfikatory

Warianty tytułu

Sedimentary environments of the Upper Ordovician in the Kielce Region of the Holy Cross Mts.

Języki publikacji

Abstrakty

W górnym ordowiku, w regionie kieleckim obserwowane są kontrasty facjalne związane z regionalną aktywnością tektoniczną i różnym tempem subsydencji basenu sedymentacyjnego. Efektem synsedymentacyjnych ruchów tektonicznych było powstanie pod koniec środkowego ordowiku wyniesienia podmorskiego, które w późnym ordowiku było miejscem rozwoju skondensowanych facji węglanowych - grejnstonów, pakstonów i wakstonów. W karadoku wyniesienie to graniczyło od południa z głębokim zbiornikiem, który był miejscem rozwoju facji ilastych. Okresowo sedymentacja w tym zbiorniku odbywała się w warunkach deficytu tlenowego wód dennych. Od późnego lanwirnu po początek późnego karadoku warunki ekologiczne i sedymentacyjne, na obszarze wyniesienia podmorskiego, były kształtowane przez prąd oceaniczny płynący między Avalonią a Baltiką, wzdłuż północnego brzegu bloku małopolskiego, oraz związane z nim prądy wstępujące. Zanik oddziaływania tego prądu był zbieżny ze zmianami cyrkulacji oceanicznej spowodowanej stopniowym zamykaniem w późnym ordowiku zachodniej części morza Tornquista, w wyniku dokowania wschodniej Avalonii do Baltiki oraz przesunięciem obu obszarów w kierunku niższej szerokości geograficznej. Abrazja tego wyniesienia przez falowanie sztormowe i oddziaływanie prądu oceanicznego oraz słabszy potencjał wzrostowy chłodnowodnego zespołu faunistycznego, spowodowały spowolnienie tempa depozycji, lub nawet jego okresowe zatrzymanie. Konsekwencją tego jest znaczna kondensacja osadu i rozwój małego "wygłodzonego wyniesienia podmorskiego" (statved seamount). Pod koniec wczesnego karadoku, w efekcie ożywienia regionalnej aktywności tektonicznej, nastąpiła przebudowa planu paleomorfologicznego. W centralnej części regionu kieleckiego ujawniły się tendencje do wzrostu pojemności akomodacyjnej, związane z tektonicznie uwarunkowanym większym tempem subsydencji tej części wyniesienia podmorskiego. Na przełomie karadoku i aszgilu zaznaczył się spadek względnego poziomu morza. Litologicznym wyrazem globalnej regresji w późnym aszgilu są w regionie kieleckim osady klastyczne (waki kwarcowe) związane z grawitacyjnymi spływami osadu, schodzącymi prawdopodobnie ze skłonu delty stożkowej. Utrzymująca się lokalnie w późnym aszgilu tendencja do pogłębiania basenu sedymentacyjnego centralnej części regionu kieleckiego sprzyjała natomiast zachowaniu ciągłości sedymentacyjnej między ordowikiem i sylurem.

The spatial and temporal extent of the Upper Ordovician facies in the Kielce Region indicates regional tectonic controls on its distribution. The sedimentary basin was affected by differential subsidence rate, which probably originated from synsedimentary block faulting in the basement, that resulted in establishment of horst-like submarine palaeohigh with condensed carbonate deposition - grainstones, packstones to wackestons. During the Caradoc, the palaeohigh was bounded, to the south, by a deeper-water basin subjected to much stronger subsidence rate, where claystone facies were deposited. Periodically, the oxygen-deficient conditions occurred at the basin floor. From the latest Llanvirn to the early Late Caradoc the sedimentary and ecological conditions on the palaeohigh were affected by upwelling associated with the oceanic current that flowed south-eastwards along the northern margins of the Małopolska Block. The cessation of that oceanic current activity and then upwelling inflow was coeval with changes in palaeooceanographic circulation related to gradual closare of the western part of the Tornquist Sea during the latest Ordovician due to collision of the Avalonia with Baltica. The hydrodynamic conditions on the palaeohigh were dominated by interaction of storms and the oceanic palaeocurrent that together with slow carbonate production, resulted in low accumulation rate and subsequently in development of small starved seamount with a condensed carbonate sediment. During the end of the early Caradoc there was a rearrangement of the palaeohigh that resulted in establishment of a deeper water basin in the central part of the Kielce Region, with a continuous sedimentation in some places across the Silurian-Ordovician boundary. During the latest Caradoc and earliest Ashgill, the tectonic activity was intensified in the central part of the Kielce Region, resulting in uplifting of some parts of the basin floor, and subsequently a juxtaposition of the shallow and deep-water deposits in this area. The lithological expression of the Late Ashgill regression in the Kielce Region are clastic deposits (quartz wackes) accumulated by sandy debris flow derived from a fan delta.

Słowa kluczowe

węglany fosforany kondensacja cyrkulacja oceaniczna prądy wstępujące ordowik region kielecki blok małopolski

carbonates phosphorites condensation oceanic circulation upwelling Upper Ordovician Kielce Region Małopolska Block

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Rocznik

2005

Tom

nr 417

Strony

109--168

Opis fizyczny

Bibliogr. 136 poz., tabl., rys., tab.

Twórcy

autor

Trela W.

Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Świętokrzyski im. Jana Czarnockiego, ul. Zgoda 21, 25-953 Kielce

Bibliografia

[1] AIGNER T., 1985 — Storm Depositional Systems. Lecture Notes in Earth Sciences, 3, Springer-Verlag, Berlin.
[2] ALEXANDERSSON E.T., 1979 — Marine maceration of skeletal carbonates in the Skagerrak, North Sea. Sedimentology, 26: 845-852.
[3] BAKER, K.B., BURNETT, W.C., 1988 — Distribution, texture and composition of modern phosphate pellets in Peru shelf muds. Mar. Geol., 80: 195-213.
[4] BATHURST R.G.C., 1975 — Carbonate sediments and their diagenesis. Developments in Sedimentology, 12, Elsevier., Amsterdam.
[5] BEDNARCZYK W., 1966a — Stratygrafia wapieni z Mójczy pod Kielcami (Góry Świętokrzyskie). Acta Geol. Pol., 16: 107-123.
[6] BEDNARCZYK W., 1967 — Litologia dolnego ordowiku (elandu) w regionie kieleckim Gór Świętokrzyskich. Biul. Geol. Wydz. Geol. ZIW, 3: 3-53.
[7] BEDNARCZYK W., 1971 — Stratigraphy and paleogeography of the Ordovician in the Holy Cross Mountains. Acta Geol. Pol., 21: 574-616.
[8] BEDNARCZYK W., 1981 — Stratygrafia ordowiku Gór Świętokrzyskich. Przew. LIII Zjazdu PTG, Kielce 6-8 września, 35-41.
[9] BEDNARCZYK W., 1996 — Międzygórz quarry. Zalesie. W: Sixth European Conodont Symposium Excursion Guide (red. M. Szulczewski, S. Skompski): 12-21, Inst. Paleobiol. PAN, Warszawa.
[10] BEDNARCZYK W., STUPNICKA E., 2000 — Stratigraphy and new data on tectonics of the Ordovician strata in the section at Międzygórz quarry (eastern Holy Cross Mts, Poland). Ann. Soc. Geol Pol., 70: 283-297.
[11] BEDNARCZYK W., CHLEBOWSKI R., KOWALCZEWSKI Z., 1966 — Utwory ordowiku w synklinie bardziańskiej. Kwart. Geol., 10, 3: 705-723.
[12] BERGSTROM S.M., 1990 — Relations between conodont provincialism and the changing palaeogeography during the Early Palaeozoic. Geol. Soc., Memoir, 12: 105-121.
[13] BONE Y., JAMES N.P., 1993 — Bryozoans as carbonate sediment producers on the cool-water Lacepede Shelf, Southem Australia. Sediment. Geol., 86: 247-271.
[14] BOREEN T.D., JAMES N.P., 1993 — Holocene sediment dynamics on a cool-water carbonate shelf: Otway, Southeastern Australia. J. Sediment. Petrol., 63: 574-588.
[15] BRENCHLEY P.J., MARSHALL J.D., CARDEN G.A.F., ROBERTSON D.B.R., LONG D.G.F., MEIDLA T., HINTS, L., ANDERSON T.F, 1994 — Bathymetric and isotopic evidence for a short-lived Late Ordovician glaciation in a greenhouse period. Geology, 22: 295-298.
[16] BRETT C.E., BROOKFIELD M.E., 1984 — Morphology, faunas and genesis of Ordovician hardgrounds from southern Ontario, Canada. Palaeogeogr. Palaeoclimatol. Palaeoecol., 46: 233-290.
[17] CHLEBOWSKI R., 1971 — Petrografia utworów ordowiku rejonu synkliny bardziańskiej w południowej części Gór Świętokrzyskich. Arch. Mineral., 29: 193-304.
[18] COCKS L.R, 2001 — Ordovician and Silurian global geography. J. Geol. Soc., 158: 197-210.
[19] COCKS L.R., 2002 — Key Lower Palaeozoic faunas from near the Trans-European Suture Zone. Geol. Soc., Spec. Publ., 201: 37-46, London.
[20] COCKS L.R., FORTEY R.A., 1990 — Biogeography of Ordovician and Silurian faunas. Geol. Soc., Memoir, 12: 97-104.
[21] COLLINS L.B.,1988 — Sediments and history of the Rottest Shelf, southwest Australia: a swell-dominated, non-tropical carbonate margin. Sediment. Geol., 60: 15-49.
[22] COOK P.J., McELHINNY M.W., 1979 — A reevaluation of the spatial and temporal distribution of sedimentary phosphate deposits in the light of plate tectonics. Econom. Geol., 74: 315-330.
[23] COOK H.E., MULLINS H.T., 1983 — Basin margin environment. W: Carbonate depositional environments (red.: P.A. Scholle, D.G. Bebout, C.H. Moore). AAPG Memoir, 33: 539-617.
[24] CZARNOCKI J., 1919 — Stratygrafia i tektonika Gór Świętokrzyskich. Pr. Tow. Nauk Warsz., 28.
[25] CZARNOCKI J., 1928 — Profil dolnego i górnego ordowiku w Zalesiu pod Łagowem w porównaniu z ordowikiem innych miejscowości środkowej części Gór Świętokrzyskich. Spraw. Państw. Inst. Geol., 4: 555-568.
[26] CZARNOCKI J., 1939 — Sprawozdanie z badań terenowych wykonanych w Górach Świętokrzyskich w 1938 r. Biul. Państw. Inst. Geol., 15: 1-41.
[27] CZARNOCKI J., 1948 — Przewodnik XX Zjazdu PTG w Górach Świętokrzyskich w r. 1947. Rocz. Pol. Tow. Geol., 17: 237-299.
[28] CZARNOCKI J., 1950 — O odkryciu facji graptolitowej w dolnym ordowiku Gór Świętokrzyskich. Acta Geol. Pol., 1, l: 3-7.
[29] CZARNOCKI J., SAMSONOWICZ J., 1913 — Drobny przyczynek do znajomości syluru Gór Kielecko- Sandomierskich. Spraw. TNW, 6: 487-491.
[30] DADLEZ R., KOWALCZEWSKI Z., ZNOSKO J., 1994 — Niektóre kluczowe problemy przedpermskiej tektoniki Polski. Geol. Quart., 38, 2: 169-190.
[31] DECZKOWSKI, Z., TOMCZYK, H., 1969 — Budowa geologiczna antykliny zbrzańskiej w południowo-zachodniej części Gór Świętokrzyskich. Biul. Inst. Geol., 236: 143-175.
[32] DUNHAM R.J., 1962 — Classification of carbonate rocks according to depositional texture. W: Classification of carbonate rocks. (red. W.E. Ham). AAPG Memoir, 1: 108-121.
[33] DZIK J. 1978 — Conodont biostratygraphy and paleogeographical relations of the Mójcza Limestone (Holy Cross Mts., Poland). Acta Palaeont. Pol., 23: 51-72.
[34] DZIK J., 1983 — Relationships between Baltic and North American Midcontinent Ordovician conodont faunas. Fossils and Strata, 15: 59-83.
[35] DZIK J., 1994a — Conodonts of the Mójcza Limestone. W: Ordovician carbonate platform of the Holy Cross Mts. (red. J. Dzik, E. Olempska, A. Pisera). Palaeont. Pol., 53: 43-128.
[36] DZIK J., 1994b — Machaeridians, chitons and conchiferan molluscs of the Mójcza Limestones. W: Ordovician carbonate platform of the Holy Cross Mts. (red. J. Dzik, E. Olempska, A. Pisera). Palaeont. Pol., 53: 213-252.
[37] DZIK J., 1994c — Bryozoa of the Mójcza Limestones. W: Ordovician carbonate platform of the Holy Cross Mts. (red. J. Dzik, E. Olempska, A. Pisera). Palaeont. Pol., 53: 253-282.
[38] DZIK J., 1999 — Zespoły konodontów jako wskaźnik zmian klimatu podczas późnoordowickiej epoki lodowej. Prz. Geol., 47, 4: 349-353.
[39] DZIK J., PISERA A., 1994 — Sedimentation and fossils of the Mójcza Limestones. Palaeont. Pol., 53: 5-41.
[40] EMERY D., MYERS K.J., 1996 — Sequence stratigraphy. 297. Blackwell Science Ltd., Oxford.
[41] FINNEY S.C., XU CHEN, 1990 — The relationship of Ordovician graptolite provincialism to palaeogeography. W Palaeozoic Palaeogeography and Biogeography, (red. W.S. NcKerrow, C.R. Scotese). Geol. Soc., Memoir, 12: 123-128.
[42] FLUGEL E., 1982 — Microfacies analysis of limestones. Berlin Springer-Verlag: 633.
[43] FORTEY R.A., HARPER D.T., INGHAM J.K, OWEN A.W., RUSHTON A.W.A., 1995 — A revision of the Ordovician series and stages from the historical type area. Geological Magazine, 132: 15-30.
[44] FOLLMI K.B., 1990 — Condensation and phosphogenesis: example of the Helvetic mid-Cretaceous (northern Tathyan margin). W: Phosphorite Research and Development (red. A.J.G. Notholt, I. Jarvis). Geol. and Soc. Lond. Spec. Publ., 52: 237-252.
[45] FOLLMI K.B., GARRISON R.E., GRIMM K.A., 1991 — Stratification in phosphatic sediments: illustrations from the Neogene of California. W: Cycles and Events in Stratigraphy (red. G. Einsele, W. Ricken, A. Seilacher). Berlin, Springer-Verlag. 492-507.
[46] FRAKES L.A., FRANCIS J.E., SYKTUS J.I., 1992 — Climate modes of the Phanerozoic. Cambridge University Press: 274, Cambridge.
[47] FRIEDMAN G.M., 1971 — Staining. W: Procedures in sedimentary petrology (red. R.E. Carver). Wiley-Interscience: 511-530.
[48] GLENN C.R., ARTHUR M.A., 1988 — Petrology and major element geochemistry of Peru margin phosphorites and associated diagenetic minerals: authigenesis in modern organic-rich sediments. Marine Geology, 80: 231-267.
[49] HALLOCK P., 1988 — The role of nutrient availability in bioerosion: Consequences to barbonate buildups. Palaeogeogr. Palaeoclimatol: Palaeoecol., 63: 275-291.
[50] HALLOCK P., SCHLAGER W., 1986 — Nutrient excess and the demise of coral reefs and carbonate platforms. Palaios, 1: 389-398.
[51] HANDFORD C.R., LOUCKS R.G., 1993 — Carbonate depositional sequences and systems tracts- responses of carbonate platforms to relative sea-level changes. W: Carbonate Sequence Stratigraphy (red. R.G. Loucks, J.S. Sarg). AAPG, Memoir, 57: 3-41.
[52] HUFF W.D., BERGSTROM S.M., KOLATA D.R., 1992 — Gigantic Ordovician volcanic ash fall in North America and Europe: Biological, tectonomagmatic, and event-stratigraphic significance. Geology, 20: 875-878.
[53] JAMES N.P., 1997 — The cool-water carbonate depositional realm. W: Cool-Water Carbonates (red. N.P. James, J.A. Clarke). Spec. Publ. SEPM (Soc. Sediment. Geol.), 56: 1-20.
[54] JAMES N.P., BONE Y., 1988 — Petrogenesis of Cenozoic, temperate water calcarenites, south Australia: a model for meteoric/shallow burial diagenesis of shallow water calcite sediments. J. Sediment. Petrol., 59: 191-203.
[55] JAMES N.P., BONE Y., 1991 — Origin of a cool-water Oligo-Miocene deep shelf limestone, Eucla Platform, Australia. Sedimentology, 38: 323-341.
[56] JAMES N.P., CHOQUETTE P.W., 1983 — Diagenesis, 6. Limestones — the seafloor diagenetic environment. Geoscience Canada, 11: 161-194.
[57] JAMES N.P., CHOQUETTE P. W., 1990 — Diagenesis. Limestones — the burial diagenetic environment. Geoscience Canada, 4 (reprint): 75-111.
[58] JAMES N.P., GINSBURG, R.N., 1979 — The seaward margin of Belize barrier and atoll reefs. Spec. Publ. Inter. Ass. Sediment., 3: 191.
[59] JAWOROWSKI K., 1987 — Kanon petrograficzny najczęstszych skał osadowych. Prz. Geol., 35, 4: 205-209.
[60] JONES B., DESROCHERS A., 1992 — Shallow platform carbonates. W: Facies Models — Response to Sea Level Change (red. R.G. Walker, N.P. James). Geol. Ass. Canada: 277-301.
[61] KIDWELL S.M., 1991 — Taphonomic feedback (live/dead interactions) in the genesis of bioclastic beds: key to reconstructing sedimentary dinamics. W: Cycles and Events in Stratigraphy (red. G. Einsele, W. Ricken; A. Seilacher): 268-282. Berlin, Springer-Verlag.
[62] KIELAN Z., 1956 — Stratygrafia górnego ordowiku w Górach Świętokrzyskich. Acta Geol Pol , 6, 3: 253-271.
[63] KIELAN Z., 1959 — Upper Ordovician trilobites from Poland and some related forms Bohemia and Scandinavia. Palaeont. Pol., 11.
[64] KOWALCZEWSKI Z., 1964a — Wstępne wyniki badań nad kaledonikiem świętokrzyskim w rejonie Dymin i Barda. Kwart. Geol., 8, 2: 463-464.
[65] KOWALCZEWSKI Z., 1964b — Studia tektoniczne nad kaledonikiem Gór Świętokrzyskich. CAG Państ Inst. Geol., Kielce.
[66] KOWALCZEWSKI Z., 1965a — Wyniki badań nad tektoniką synkliny bardziańskiej w Górach Świętokrzyskich. Kwart. Geol., 9: 463-464.
[67] KOWALCZEWSKI Z., 1965b — W sprawie strukturalnej i stratygraficznej pozycji warstw dalmanitinowych i mułowców tretaspisowych z górnego ordowiku Gór Świętokrzyskich. Kwart. Geol., 9, 2: 455-456.
[68] KOWALCZEWSKI Z., 1994 — The Holy Cross Mts. in the Early Paleozoic. W: Europrobe. Trans- European Suture Zone Workshop (red. Z. Kowalczewski i in.). Excursion Guidebook the Holy Cross Mts. 1-18, Kielce.
[69] KUMP L.R. i in., 1999 — A weathering hypothesis for glaciation at high atmospheric pCO2 during the Late Ordovician. Palaeogeogr. Palaeoclimatol. Palaeoecol., 152: 173-187.
[70] LEES A., 1975 — Possible influence of salinity and temperature on modern shelf carbonate sedimentation. Mar. Geol., 9: 159-198.
[71] LEES A., BULLER A.T., 1972 — Modern temperate-water and warm-water shelf carbonate sediments contrasted. Mar. Geol., 13: 1767-1773.
[72] LEWANDOWSKI M., 1993 — Paleomagnetism of the Paleozoic rocks of the Holy Cross Mountains (central Poland) and the origin of the Variscan Orogen. Publ. Inst. Geoph. Pol. Acad. Sc. A, 23: 3-84.
[73] ŁĄCKA B, 1990 — Mineralogy of the Ordovician ferruginous coated grains (the Holy Cross Mts. and northern Poland). Arch. Mineral., 45: 79-92.
[74] MARSHALL J.D. i in., 1997 — Global carbon isotopic events associated with mass extinction and glacial in the Late Ordovician. Palaeogeogr. Palaeoclimat. Palaeoecol., 132: 195-210.
[75] McILREATH I.A., JAMES N.P., 1984 — Carbonate slopes. W: Facies Model (red. R. Walker). Geoscience Canada:133-143.
[76] MODLIŃSKI Z., 1982 — Rozwój litofacjalny i paleotektoniczny ordowiku na obszarze platformy prekambryjkiej w Polsce. Pr. Inst. Geol., 102.
[77] MODLIŃSKI Z., SZYMAŃSKI B., 2001 — The Ordovician stratigraphy and paleogeography of the Nida-Holy Cross Mts. Area, Poland — a review. Geol. Quart., 45, 4: 417-433.
[78] MULLINS H.T., COOK H.E., 1986 — Carbonate apron models: Alternatives to the submarine fan model paleoenvironmental analysis and hydrocarbon exploration. Sediment. Geol., 48: 37-79.
[79] NAWROCKI J., 2000 — Late Silurian paleomagnetic pole from the Holy Cross Mountains: constraints for the post-Caledonian tectonic activity of the Trans-European Suture Zone. Earth Planet. Sc. Letters, 179: 325-334.
[80] NELSON C.S., 1988 — An introductory perspective on non-tropical shelf carbonates. Sediment. Geol., 60: 3-12.
[81] NELSON C.S., KEANE S.L., HEAD P.S., 1988 — Non-tropical carbonate deposits on the modern New Zealand shelf. Sediment. Geol., 60: 71-94.
[82] OLEMPSKA E., 1986 — Endolithic microorganisms in Ordovician ostracod valves. Acta Palaeont. Pol., 3: 229-236.
[83] OLEMPSKA E., 1994 — Ostracods of the Mójcza Limestones. Palaeont. Pol., 53: 129-212.
[84] PARRISH J.T., 1982 — Upwelling and petroleum source beds, with reference to Paleozoic. AAPG Bull., 66: 750-774.
[85] PISERA A., 1994 — Echinoderms of the Mójcza Limestones. Paleont. Pol., 53: 308-317.
[86] POPE M., READ J.F., 1997 — High-resolution stratigraphy of the Lexington limestone (Late Ordovician), Kentucky, U.S.A.: a cool-water carbonate-clastic ramp in z tectonically active foreland basin. W: The cool-water carbonate depositional realm (red. N.P. James). SEPM Spec. Papers, 56: 411-429.
[87] POPE M., READ J.F., 1998 — Ordovician metre-scale cycles: implication for climate and eustatic fluctuations in the central Appalacians during a global greenhouse, non-glacial to glacial transition. Palaeogeogr. Palaeoclimatol. Palaeoecol., 138: 27-42.
[88] POŻARYSKI W., 1990 — Kaledonidy środkowej Europy — orogenem przesuwczym złożonym z terranów. Prz. Geol., 38, 1: 1-9.
[89] QUINLAN G.M., BEAUMONT C., 1984 — Appalachian thrusting, lithospheric flexure, and the Paleozoic stratigraphy of the Eastern Interior of North America. Canadian J. Earth Sc., 21: 973-996.
[90] RAO C.P., 1981 — Criteria for recognition of cold-water carbonate sedimentation: Berriedale Limestone (Lower Permian), Tasmania, Australia. J. Sediment. Petrol., 51: 491-506.
[91] RAO C.P., 1996 — Modern carbonates — tropical, temperate, polar. Introduction to sedimentology and geochemistry: 206. University of Tasmania, Australia.
[92] RIDING R., 1983 — Cyanoliths (Cyanoids). Oncoids Formed by Calcified Cyanophytes. W: Coated Grains (red. T. Peryt): 276-283. New York, Springer-Verlag.
[93] RIGGS S.R., 1986 — Proterozoic and Cambrian phosphorites — specialist studies: phosphogenesis and its relationship to exploration for Proterozoic and Cambrian phosphorites. W: Phosphate deposits of the World (red. P.J.Cook, J.H. Shergold). Cambridge University Press, 1: 352-368.
[94] RIGGS S.R., AMBROSE Jr. W.G., COOK J.W., SNYDER Sc.W., SNYDER St.W., 1998 — Sediment production on sediment-starved continental margins: The interrelationship between hardbottoms, sedimentological and benthic community processes, and storm dynamics. J. Sediment. Res., 68: 155-168.
[95] RYKA W., TOMCZYK H., 1959 — Bentonity w osadach staropaleozoicznych Gór Świętokrzyskich. Kwart. Geol., 3: 689-710.
[96] SAMSONOWICZ J., 1916 — Kambr i kambro-sylur Gór Świętokrzyskich. Spraw. TNW, 9: 321-358.
[97] SAMSONOWICZ J., 1920 — O stratygrafii kambru i ordowiku we wschodniej części Gór Świętokrzyskich. Spraw. PIG, 1, 1: 53-67.
[98] SAMSONOWICZ J., 1928 — Sprawozdanie z badań geologicznych, wykonanych w 1927 r. w okolicach Międzygórza na ark. Sandomierz mapy 1: 100 000. Posiedz. Nauk. PIG, 19/20: 25-27.
[99] SAMSONOWICZ J., 1953 — Era paleozoiczna w Polsce. W: Zarys Geologii Polski (red. M. Książkiewicz, J. Samsonowicz): 51-89. Wyd. Geol., Warszawa.
[100] SAMUELSSON J. i in., 2002 — Timing of the Avalonia- Baltica plate convergence as inferred from palaeogeographic and stratigraphic data of chitinozoan assemblage in west Pomerania, northern Poland. Geol. Soc. Lond. Spec. Publ., 201: 95-113.
[101] SARG J.F., 1988 — Carbonate sequence stratigraphy. W: Sea level change; an integrated approach, (red. C.K Wilgus). SEPM Spec. Publ., 42: 155-181.
[102] SCOFFIN T.P.,1988 — The environments of production and deposition of calcareous sediments on the shelf west of Scotland. Sediment. Geol., 60: 107-124.
[103] SCOTESE C.R., MCKERROW W.S., 1990 — Revised world maps and introduction. W Paleozoic Palaeogeography and Biogeografy (red. W.S. McKerrow, C.R. Scotese). Geol. Soc., Memoir, 12: 1 21.
[104] SCHATZ M., ZWING A., BELKA Z., SOFFEL H.C., BACHTADSE V., 2002 — Paleomagnetism of Ordovician carbonate rocks from Małopolska, SE Poland - no evidence of major rotation. EGS General Assembly, Nice, Geoph. Res. Abstracts 4, EGS02-A-03278.
[105] SCHLAGER W., 1992 — Sedimentology and sequence stratigraphy of reefs and carbonate platforms. AAPG Short Course, 34.
[106] SCHLAGER W., 1999 — Type 3 sequence boundaries. W: Advances in sequence stratigraphy: Aplication to reservoirs, outcrops and models (red. P.M. Harris, A.H.S., J.A. Simo). SEPM Spec. Publ., 63: 35-45.
[107] SHANMUGAM G., 1997 — The Bouma sequence and the turbidite mind set. Earth Sc. Rev., 42: 201-229.
[108] SPASOV C., TELLER L., 1963 — Konodonty ot ordovikskite varovicy pri s. Mójcza v Górach Świętokrzykich, Polsa. Trudove vrkhu geologskie na Bulgaria, 5: 75-83.
[109] SZCZEPANIK Z., 1996a — Badania wieku najstarszych skał kambryjskich w jednostce łysogórskiej i ich tektoniki oraz badania wieku najmłodszych warstw kambryjskich w jednostce kieleckiej. CAG Państ. Inst. Geol., Kielce.
[110] SZCZEPANIK Z., 1996b — Palinologia ordowiku Gór Świętokrzyskich. CAG Państ. Inst. Geol. Oddz., Kielce.
[111] SZULCZEWSKI M., 1977 — Główne regiony facjalne w paleozoiku Gór Świętokrzyskich. Prz. Geol., 25, 8/9: 428-432.
[112] TEMPLE J.T., 1965 — Upper Ordovician brachiopods from Poland and Britain. Acta Palaeont. Pol., 10: 379~}27.
[113] TOMCZYK H., 1957 — O facji graptolitowej karadoku Gór Świętokrzyskich. Kwart. Geol., 1, 2: 462-479.
[114] TOMCZYK H., 1962 — Problem stratygrafii ordowiku i syluru w Polsce w świetle ostatnich badań. Pr. Inst. Geol., 35: 1-134.
[115] TOMCZYK H., 1964 — The Ordovician and Silurian sedimentation cycles in Poland and the phenomena of the Caledonian orogeny. Bull. Acad. Pol. Sc. geol. geogr., 12: 119-131.
[116] TOMCZYK H., 1971 — The Arenigian transgression in Poland and its relation to earlier formations. Mem. Bur. Rech. Geol. Min., 73: 421-430.
[117] TOMCZYK H., TURNAU-MORAWSKA M., 1964 — Stratygrafia i petrografia ordowiku Brzezin koło Morawicy w Górach Świętokrzyskich. Acta Geol. Pol., 14: 501-543.
[118] TOMCZYK H., TURNAU-MORAWSKA M., 1967 — Zagadnienia stratygrafii i sedymentacji ordowiku Łysogór w nawiązaniu do niektórych profilów obszaru południowego. Acta Geol. Pol., 17: 1-46.
[119] TORSVIK T.H., REHNSTROM E.F., 2003 — The Tornquist Sea and Baltica-Avalonia docking. Tectonophysics, 362: 67-82.
[120] TORSVIK T.H., TRENCH A., SVENSSON I., WALDERHAUG H.J., 1993 — Silurian palaeomagnetic results from Southern Britain:Palaeogeographic significance and major revision of the Apparent Polar Wander Path for Eastern Avalonia. Geoph. J. Inter., 113: 651-668.
[121] TRELA W., 1998 — Sedimentary environment of the condensed Ordovician limestones from Mójcza section (Holy Cross Mts.). Geol. Quart., 42, 3: 289-300.
[122] TRELA W., 1999 — Ooidy i skały żelaziste w profilu ordowickim Gór Świętokrzyskich. Prz. Geol., 47, 2:181-186.
[123] TRELA W., 2000 — Zapis izotopowy (δ18O i δ13C) w wapieniach górnego ordowiku z Mójczy w Górach Świętokrzyskich. Prz. Geol., 48, 8: 736-740.
[124] TRELA W., 2003 — Sedimentological record of Oxygen-depleted conditions in Upper Ordovician of central Poland (Holy Cross Mts.). INSUGEO Serie Correlatión Geológica, 17: 449-455.
[125] TRIFFLEMAN N. J., HALLOCK P., HINE A.C., 1992 — Morphology, sediments, and depositional environments of a Small Carbonate Platform: Serranilla Bank, Nicaraguan Rise, Southwest Caribbean Sea. J. Sediment. Petrol., 62: 591-606.
[126] TUCKER M.E., WRIGHT V.P., 1990 — Carbonate sedimentology. Blackwell Scientific Publications, Oxford.
[127] TURNAU-MORAWSKA M., 1961 — Charakterystyka petrograficzna ordowiku w Mójczy k. Kielc i porównanie z równowiekowymi osadami innych obszarów Polski. Kwart. Geol., 5, 4: 775-787.
[128] VAN HOUTEN F.B., BHATTACHARYYA D.P., 1982 — Phanerozoic oolitic ironstones — geologic record and facies model. Ann. Rev. Earth and Planetary Sc., 10: 441-457.
[129] VECOLI M., SAMUELSSON J., 2001 — Quantitative evoluation of microplancton palaeobiogeography in the Ordovician— Early Silurian of the northern Trans European Suture Zone: implications of the timinig of the Avalonia-Baltica collision. Rev. Palaeobot. Palynol., 115: 43-68.
[130] WIGNALL P.B., MAYNARD J.R., 1993 — The sequence stratigraphy of transgressive black shales. W: Source Rocks in a Sequence Stratigraphic Framewor (red. B.J. Katz, L.M. Pratt). AAPG Studies in Geology, 37: 35-47.
[131] WILDE P., 1991 — Oceanography in the Ordovician. W: Advances in Ordovician geology, (red. C.R. Barnes, S.H. Williams) Geol. Survey of Canada Paper. 90, 9: 283-298.
[132] WILSON J.L., 1975 — Carbonate facies in geologic history. Springer-Verlag, Berlin, Heideiberg, New York.
[133] YOUNG H.R., NELSON C.S., 1988 — Endolithic biodegradation of cool-water skeletal carbonates on Scott Shelf, northwestern Vancouver Island, Canada. W: Non-tropical shelf carbonates — modern and ancient, (red. C.S. Nelson). Sediment. Geol 60: 251-267.
[134] ZNOSKO J., 1996 — Tectonic style of the Early Paleozoic sequences in the Holy Cross Mts. Kwart. Geol., l:1-22.
[135] ZNOSKO J., 2001 — New data on Caledonian, Alpine style folding in the Holy Cross Mts., Poland. Geol. Quart., 45, 2: 155-163.
[136] ZNOSKO J., CHLEBOWSKI R., 1976 — Rewizja stratygrafii dolnego ordowiku w Górach Świętokrzyskich. Rocz. Pol. Tow. Geol., 46: 135-157.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-AGHM-0041-0023