Tytuł artykułu
Autorzy
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
Main structural units in the Polish part of the East-European Platform in the light of gravimetric data
Języki publikacji
Abstrakty
Omówiono najważniejsze wyniki dotychczasowych studiów nad budową podłoża krystalicznego zachodniej części platformy wschodnioeuropejskiej (PWE), uzyskane głównie na podstawie analizy danych geofizycznych. Następnie wyznaczono przebiegi osi anomalii gradientu poziomego siły ciężkości w polskiej części PWE, uznając je za nieciągłości tektoniczne lub petrologiczne. Przyjęto, że główne nieciągłości stanowią granice jednostek strukturalnych podłoża krystalicznego. Wydzielono dziesięć jednostek strukturalnych, nazwanych blokami i powiązanych z wyżami i niżami grawimetrycznymi. Większe gęstości skał w odniesieniu do bloków sąsiednich odgrywają dominującą rolę w budowie jednostek obejmujących wyże; im odpowiadają na ogół strefy sfałdowane lub pasma orogenów. Formacje o mniejszej gęstości tworzą bloki niżów grawimetrycznych reprezentujących masywy granitoidowe. Jednostki strukturalne w strefie brzeżnej PWE wykazują rozciągłość o kierunku równoległym do brzegu kratonu i w przybliżeniu są prostopadłe do rozciągłości dalej leżących bloków. Kształt tych jednostek może być wywołany przez procesy paleodynamiczne zachodzące w trakcie kolizji makrokontynentów i terranów. Te jednostki uważane są za część strefy szwu transeuropejskiego (TESZ). Zasugerowano również przypuszczalny przebieg brzegu PWE. Obraz nieciągłości grawimetrycznych ujawnia też poprzeczną segmentację strefy TESZ: w jej polskim odcinku można wydzielić cztery takie segmenty. Podano również przykład dwuwymiarowej interpretacji wzdłuż profilu głębokich sondowań sejsmicznych (GSS) - LT-3. Ujawniła ona nowe elementy budowy skorupy na bloku wyżu małopolskiego i w jego otoczeniu.
In the introductory part of the paper a discussion is presented of most important results of investigation on the structure of crystalline basement in the western part of the East-European Platform (EEP). The results were acquired from the analysis of geophysical data. Then trends of axes of anomalies in horizontal gradient of gravity were defined for the Polish part of the EEP, considering them the tectonic or petrologic discontinuities. It was assumed that main discontinuities constitute boundaries of structural units in the crystalline basement. Ten structural units have been distinguished; they are connected with gravimetric highs and lows and are called blocks. Higher density of rocks as compared with adjoining blocks plays a dominant part in the structure of units constituting the highs; in general, they conform to fold zones or to orogen belts. Formations of lower density form blocks of gravimetric depressions representing granitoid massifs. Structural units in the marginal zone of the EEP show their strike parallel to the craton edge, and approximately perpendicular to strike of more distant blocks. Shape of these units might be induced by palaeodynamic processes that were taking place during collision of macrocontinents and terranes. lt is considered that these units make a part of the Trans-European Suture Zone (TESZ). A supposed trend of the edge of the EEP is also suggested. The gravimetric discontinuities also reveal the segmentation of the TESZ; there are four such segments in the Polish part of it. An example is also given of 2-D interpretation along a profile of deep seismic sounding (DSS) - LT-3. As a result, new elements have been found in the crust structure within the Małopolska High block and its surroundings.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
5--57
Opis fizyczny
Bibliogr. 75 poz., rys., tab.
Twórcy
autor
autor
autor
- Państwowy instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-AGHM-0041-0008
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.