Surowce mineralne z dna mórz i oceanów - stan rozpoznania i perspektywy

• Autorzy: Szamałek K. , Mizerski W.

Warianty tytułu

EN

Sea-bed mineral resources - current knowledge and perspectives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Realną perspektywą uzupełnienia bazy surowcowej są zasoby mineralne występujące w Oceanie Światowym. Związane są one z podłożem dna oceanicznego, dnem oceanicznym, pierwiastkami w wodzie morskiej oraz złożami płytkowodnych stref przybrzeżnych. W ocenie możliwości zagospodarowania zasobów mineralnych oceanu należy brać pod uwagę stan zaawansowania prac w następujących obszarach: geologiczne, prawne, techniczne, technologiczne, środowiskowe i ekonomiczne. Wydaje się, że mimo prowadzonych od szeregu lat badań najmniejsze jest zaawansowanie w stanie geologicznego rozpoznania zasobów oceanów. Dotyczy to zwłaszcza siarczkowych rud polimetalicznych, pokryw kobaltonośnych, iłów metalonośnych czy gazohydratów metanu. Zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego również nie są rozpoznane dostatecznie dobrze, zwłaszcza w głębszych strefach oceanu. Badania surowcowe oceanów realizowane są przez szereg państw świata (m.in. Rosja, USA, Francja, Japonia, Niemcy, Korea Płd., Chiny, Polska) pod nadzorem International Seabed Authority. Perspektywa zagospodarowania złóż morskich bliższa jest w państwach bogatych i zaawansowanych technologicznie niż w państwach mających tylko dostęp do wybrzeży. Morskie badania geologiczne są bardzo kosztowne i mogą być realizowane zatem przez silne ekonomicznie państwa lub takie, które prowadzą aktywną politykę koncesyjną i są otwarte na ścisłą kooperację w zagospodarowaniu udokumentowanych złóż.

EN

Seabed minerals constitute a possible new source for mineral commodities. Marine mineral resources occur in the bedrocks beneath the ocean floor, the ocean floor itself, in the sea water and in the shallow, coastal zones. The perspective of their extraction is shaped by the following factors: geological, legal, technical, technological, environmental and economical. It appears that in spite of years of on-going research, mineral resources of seas and oceans are still known insufficiently. This applies in particular to polymetallic massive sulphides ores, Co-crusts, metalliferous clays or methane gas hydrates. The deposits of crude oil and gas in seas and oceans are still poorly known in the deeper parts of the oceans. Mineral researches of oceans are conducted by several countries (e.g., Russia, US, France, Japan, Germany, South Korea, China, Poland); their activity is regulated and controlled by the International Seabed Authority. The perspective of marine minerals extraction is more imminent in rich, technological advanced countries; having access to the sea in itself is a factor of lesser importance. Underwater geological surveys are costly and can be undertaken only by countries which are characterized by either a strong economy and/or willingness to conduct an active concession policy and close cooperation in managing of measured mineral reserves.

Słowa kluczowe

PL

kopaliny morskie; podmorska eksploatacja; surowce mineralne

EN

marine minerals; seabed mining; mineral commodities

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Górnictwo i Geoinżynieria
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 35, z. 4/1
• Strony: 353--370
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Szamałek K.

• Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski

autor

Mizerski W.

Bibliografia

• [1] Burnett W.C, Beers M.J. Roe K.K: Growth Rates of Phosphate Nodules from the Continental Margin of Peru. Science, vol. 215, nr 4540, 1982.
• [2] Cherkashev G.A., Solovtec V.A.: Economic Use of Hydrates: Dream or Reality. 17th World Petroleum Congress. 2002, September 1-5, Rio de Janeiro, Brazil, Abstracts of the Technical Programme.
• [3] Cherkashov G., Bel'tenev V., Ivanov V., Lazareva L., Samovarov M., Shilov V., Stepanova T., Glasby G.P., Kuznetsov V.: Two New Hydrothermal Fields at the Mid-Atlantic Ridge. Marine Georesources & Geotechnology, 26:4, 2008.
• [4] Cherkashov G., Poroshina I., Stepanova T., Ivanov V., Bel'tenev V., Lazareva L., Rozhdestyenskaya I., Samovarov, M., Shilov V., Glasby G.P., Fouquet Y., Kuznetsov V.: Seafloor Massive Sulfides from the Northern Equatorial Mid-Atlantic Ridge: New Discoveries and Perspectives. Marine Georesources & Geotechnology, 28: 3, 2010.
• [5] Cook P.J., Shergold J.H., Burnett W.C, Riggs S.R.: Phosphorite Research: A Historical Overwiew. Geol. Soc., Spec. Publ., vol. 52, 1990.
• [6] Cronan D.S. (red.): Marine Minerals Deposits (handbook). CRC Press LLC, London - New York 2000.
• [7] Garnett R.H.: Marine Placer Gold, with Particular Reference to Nome, Alaska. [w:] Cronan D.S. (ed), 2000t Marine Minerals Deposits (handbook). CRC Press LLC, London - New York 1999.
• [8] Gurvich E.G.: Metalliferous Sediments of the Word Ocean. Fundamental Theory of Deep-Sea Hydrothermal Sedimentation. Springer Verlag, 2006.
• [9] Halbach P., Munch U.: Mineral Deposits at 23oS, Central Indian Ridge: Mineralogical Features, Chemical Composition and Isotopic Investigations. W: Cronan D.S. (ed.): 2000 Marine Minerals Deposits (handbook). CRC Press LLC, London - New York 2000.
• [10] Herzig P.H., Petersen S., Hannington M.D.: Polymetallic Massive Sulphide Deposits of the Modern Sea-floor and their Resource Potential. Workshop on Mineral Resources of the International Seabed Area, Kingston, Jamaica 2000.
• [11] Kotliński R.: Current State of Knowledge on Ocean Deposits. Seas&Oceans. Maritme University of Szczecin, vol. 2, 200L
• [12] Kotliński R.: Mineral Resources of the Word Oceans - Their Importance for Global Economy in the 21st Century. Proc. of the IVth Ocean Mining Symposium. Szczecin, 2001, September 23-27.
• [13] Kotliński R., Szamałek K: Pierwsza sesja Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego ONZ. Jamajka, 27.02-17.03.1995. Prz. Geol. Nr 7, 1995.
• [14] Kotliński R., Szamałek K. (red.): Surowce mineralne mórz i oceanów. Wyd. Scholar, Warszawa 1998.
• [15] Kotliński R., Szamałek K.: Geneza i występowanie rozsypiskowych złóż minerałów ciężkich. [w:] Kotliński R., Szamałek K(red.): Surowce mineralne mórz i oceanów. Wyd. Scholar, Warszawa 1998.
• [16] Kotliński R., Szamałek K, Domżalski J., Mazurek A.: Perspektywy rozwoju eksploatacji kopalin użytecznych dna morskiego w świetle prognoz na świecie i w Polsce. Komitet Prognoz „Polska 2000plus” PAN, 28 września 2004.
• [17] Malnic J.: Factors in the Financing of Seafloor Massive Sulphides Exploration. Workshop on Mineral Resources of the International Seabed Area, Kingston, Jamaica 2000.
• [18] Mizerski W., Szamałek K: Geologia i surowce mineralne oceanów. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2009.
• [19] Simmons M.R.: www.simmonsco-intl.com/files/Offshore-2007.
• [20] Szamałek K: Presentation at the Special Session of the Assembly to Mark the lOth Anniversary of the Establishment of the International Seabed Authority. 25-26 May 2004 Kingston; Jamaica, panel II „Future Directions and Prospects”.
• [21] Szamałek K: International Research Project on Gas Hydrates: Hydrates in Oceans – Programme of Exploration (HOPE). Przegląd Geologiczny, vol. 52; nr 8/2, 2004.
• [22] Szamałek K: Perspektywy zagospodarowania kopalin oceanicznych. [w:] Stosunki Międzynarodowe, nr 3-4 (t. 34), 2006.
• [23] Szamałek K.: Szanse i uwarunkowania zagospodarowania kopalin z dna mórz i oceanów. Materiały XIX Szkoły Eksploatacji Podziemnej, IGSMiE PAN Kraków 2010.
• [24] Szamałek K, Marcinowska A., Nejbert K., Speczik S: Seafloor Massive Sulphides (SMS) from Galapagos Rift Zone - mineralogy, geochemistry and economic importance. Geological Quarterly, nr 3, 2011 (w druku).