Analiza czynników formujących skład chemiczny wód podziemnych na stacjach badawczych w Warszawie i Radostowie

• Autorzy: Porowska D. , Małecki J. J.

Warianty tytułu

EN

Factors controlling chemical composition of groundwater at the research stations in Warsaw and Radostowo

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania były prowadzone w stacji zlokalizowanej w Warszawie (centralna część Polski) i Radostowie (północna część Polski). Wody podziemne z warstw czwartorzędowych, oligoceńskich i mioceńskich, ujmowane za pomocą piezometrów lub studni wierconych, analizowano w okresie od 1991 do 2007 r. W Warszawie skład chemiczny wód podziemnych wykazywał pionową zmienność. Wody najpłytszej strefy charakteryzowały się typem hydrochemicznym HCO3-C1-(SO4)-Ca-(Na), natomiast strefy najgłębszej - HCO3-Cl-Na-Ca. W Radostowie wody wykazywały mniejszą zmienność w profilu pionowym i głównie charakteryzowały się typem HCO3-Ca-(Mg). Czynnikami wpływającymi na zróżnicowanie składu chemicznego wód podziemnych obu stacji są inne procesy hydrogeochemiczne, wynikające z odmiennych warunków zasilania i drenażu.

EN

The research was conducted at the research station in Warsaw (central Poland) and Radostowo (northern Poland). Groundwater of Quaternary, Miocene and Oligocene aquifers, collected from piezometers and wells, was examined during a 17-years period of 1991-2007. In Warsaw, the chemical composition of groundwater changes with depth. The shallowest water samples are of HCO3-C1-(SO4)-Ca-(Na) types, whereas the deepest ones are represented by HCO3-Cl-Na-Ca types. In Radostowo, the vertical distribution of hydrogeochemical type of groundwater was constant: HCO3-Ca-(Mg). The difference in groundwater recharge within the Major Groundwater Basin and the diversification of hydrogeochemical processes are the major factors controlling the chemical composition of water.

Słowa kluczowe

PL

skład chemiczny wód podziemnych; typ hydrochemiczny wody; wskaźnik nasycenia; procesy hydrogeochemiczne

EN

chemical composition of groundwater; hydrogeochemical type of water; saturation index; hydrogeochemical processes

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 436, z. 9/2
• Strony: 379--386
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Porowska D.

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Geologii, al. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

autor

Małecki J. J.

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Geologii, al. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

Bibliografia

• [1] EDMUNDS W.M., SHAND P. (red.), 2008 - Natural groundwater quality, Wiley-Blackwell.
• [2] HOUNSLOW A.W., 1995 - Water quality data, analysis and interpretation. Lewis Publishers, Boca Raton, New York.
• [3] JENNE E.A., BALL J.W, BURCHARD J.M., VIVIT D.V., BARKS J.H., 1980 - Geochemical modeling: apparent solubility controls on Ba, Zn, Cd, Pb and F in waters of Missouri tri-State mining area. W: Trace substances in environmental health (red. D.D. Heniphill): 353-361. University of Missouri, Columbia.
• [4] KAZIMIERSKI B., PRZYTUŁA E., MODLIŃSKI P., CABALSKA J., NOWICKI Z., 1998 - Dokumentacja hydrogeologiczna regionu mazowieckiego centralnej części niecki mazowieckiej zawierająca weryfikację zasobów dyspozycyjnych trzeciorzędowego poziomu wodonośnego. Arch. CAG Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [5] KLECZKOWSKI A.S. (red.), 1990 - Mapa obszarów głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP) w Polsce wymagających szczególnej ochrony, 1:500 000. AGH, Kraków.
• [6] LIDZBARSKI M., 2004 - Mapa hydrogeologiczna Polski 1:50 000, ark. Jeziorany. Wersja elektroniczna. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [7] MACIOSZCZYK A., DOBRZYŃSKI D., 2002 - Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• [8] MACIOSZCZYK T.,1985 - Hydrogeologia niecki mazowieckiej w świetle badań modelowych Mat. Sesji Nauk. Modelowanie dużych regionalnych systemów hydrogeologicznych: 9-54. Wyd. NOT Warszawa.
• [9] MAŁECKI J.J., 1998 - Rola strefy aeracji w kształtowaniu składu chemicznego płytkich wód podziemnych wybranych środowisk hydrogeochemicznych. Biul; Państw. Inst. Geol., 381.
• [10] MAŁECKI J.J:, POROWSKA D:; SZOSTAKIEWICZ M., 2007 – Charakterystyka hydrogeochemiczna wód podziemnych na stacji badawczej Wydziału Geologii UW. W: Współczesne problemy hydrogeologii, t. 13, cz. 2: 123-134. AGH, Kraków.
• [11] MIGASZEWSKI Z.M., GAŁUSZKA A., 2007 - Podstawy geochemii środowiska. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa.
• [12] OLAŃCZUK-NEYMAN K., 2001 - Mikroorganizmy w kształtowaniu jakości i uzdatnianiu wód podziemnych. Wyd. PGd., Gdańsk.
• [13] PACZYŃSKI B., SADURSKI A. (red.), 2007 - Hydrogeologia regionalna Polski, t. 1. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [14] POROWSKA D., 2004 - Zawartość rozpuszczonego tlenu i dwutlenku węgla w wodach podziemnych wybranych środowisk hydro- geochemicznych. Monografie Kom. Gosp. Wodnej PAN, 24.
• [15] ZUBER A., WEISE S.M., OSENBRUCK K., PAJNOWSKA H., GRABCZAK J., 2000 - Age and recharge pattern of water in the Oligocene of the Mazovian basin (Poland) as indicated by environmental tracers. Journal of Hydrology, 233: l 74-188.