Zmiany reżimu hydrogeologicznego ujęć wód leczniczych w Szczawnicy pod wpływem czynników antropogenicznych

• Autorzy: Józefko I. , Tomońska A.

Warianty tytułu

EN

Changes of the hydrogeological regime of the curative water intakes in Szczawnica attributable to the anthropogenic causes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ujęcia wód leczniczych w Szczawnicy są bardzo wrażliwe na oddziaływanie czynników geogenicznych i antropogenicznych, powodujących naruszenie reżimu hydrodynamicznego i hydrochemicznego. Na przykładzie ujęć wód leczniczych Magdalena, Szymon, Pitoniakówka i Jan-14 wykazano, jak delikatna jest równowaga hydrodynamiczna między wodami zwykłymi i eksploatowanymi wodami leczniczymi oraz równowaga wodno-gazowa w ujęciu wód leczniczych. Określone zostały przyczyny i skutki naruszenia równowagi. Ujęcia wód leczniczych w Szczawnicy wymagają szczególnej ochrony, zaś tereny wokół nich zwiększonej troski o właściwe zagospodarowanie i użytkowanie. Podstawę ochrony powinny stanowić przede wszystkim przepisy ustawy Prawo geologiczne i górnicze i rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy.

EN

The intakes of curative waters in Szczawnica are very vulnerable to the influence of the geogenic and anthropogenic factors. Those factors cause the disruption of the hydrodynamic and hydrochemical regime. Using as an example the Magdalena, Szymon, Pitoniakówka and Jan-14 curative water intakes, the fragility of the hydrodynamic balance between regular waters and exploited curative waters and the water-gas balance in the curative water intake have been proven. The reasons and the effects of the balance disturbance have been determined. The curative water intakes in Szczawnica require particular protection and the surrounding areas require special care regarding proper development and use. The basis for the protection shall be the provisions of the Geological and Mining Act and the executive ordinances thereto.

Słowa kluczowe

PL

wody lecznicze; reżim hydrogeologiczny; ochrona wód podziemnych; Szczawnica

EN

Szczawnica; curative waters; hydrogeological regime; protection of underground waters

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 436, z. 9/1
• Strony: 181--188
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Józefko I.

• Przedsiębiorstwo Badań Geologicznych Geoprofil sp. z o.o., ul. Friedleina 13, 30-036 Kraków

autor

Tomońska A.

• Uzdrowisko Szczawnica S.A., ul. Zdrojowa 26, 34-460 Szczawnica

Bibliografia

• [1] BIRKENMAJER K., 1961 - Wody mineralne Szczawnicy. BPiUTBU Balneoprojekt, Warszawa. Arch. UZG Szczawnica.
• [2] JÓZEFKO I., 1995 - Zastosowanie komputerowej bazy danych do interpretacji wyników wieloletnich obserwacji stacjonarnych na przykładzie ujęć wód leczniczych w Szczawnicy. W: Szkolenie służby geologicznej resortu zdrowia i opieki społecznej w Busku-Zdroju: I 5-17.
• [3] JÓZEFKO I., 1997 - Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów dyspozycyjnych i eksploatacyjnych wód podziemnych (zwykłych i leczniczych) na obszarze miasta Szczawnica i gminy Krościenko nad Dunajcem. Przeds. Geol. S.A. w Krakowie. Arch. UZG Szczawnica.
• [4] JÓZEFKO I., 2000 - Zakłócenia reżimu hydrogeologicznego ujęć wód leczniczych w Szczawnicy pod wpływem czynników naturalnych i antropogenicznych. W: Szkolenie uzdrowiskowej służby geologicznej w Kołobrzegu.
• [5] JÓZEFKO I., BIELEC B., 2002 - Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne ujęć wód leczniczych w Szczawnicy. PBG Geoprofil sp. z o.o. w Krakowie. Arch. UZG Szczawnica.
• [6] POPRAWSKI L., JÓZEFKO I., 1995 - Wody lecznicze uzdrowiska Szczawnica: charakterystyka źródeł. W: Współczesne problemy hydrogeologii, t. 7, cz. 1: 389-393. Wyd. Profil, Kraków.
• [7] POPRAWSKI L., JÓZEFKO I., BIELEC B.,1995 - Wody lecznicze uzdrowiska Szczawnica: zmiany wybranych elementów reżimu hydrogeologicznego źródeł. W: Współczesne problemy hydrogeologii, t. 7, cz. 1: 395~103. Wyd. Profil, Kraków.