Możliwości zastosowania wybranych metod oceny podatności na zmiany w środowisku gruntowo-wodnym w północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

• Autorzy: Góra S. , Szczepański A.

Warianty tytułu

EN

The possibility of using some methods of assessment of susceptibility of the groundwater environment to mining-induced changes in the north-eastern part of the Upper Silesian Coal Basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wieloletnia działalność górnictwa na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego spowodowała znaczne przekształcenia środowiska naturalnego, włączając środowisko wód podziemnych. Kopalnie węgla likwidowane poprzez częściowe lub całkowite zatopienie stwarzają zagrożenie dla jakości wód podziemnych nieuwzględniane dotąd w ocenach podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie. W artykule przedstawiono wpływ górniczych przekształceń środowiska na możliwość zastosowania wybranych metod oceny podatności w obrębie północno-wschodniej części GZW.

EN

Long-term mining activity in the USCB caused significant transformation of the environment, including the groundwater environment. Coal mines abandoned by partial or total flooding generate hazard for groundwater quality that has not been so far taken into consideration in groundwater vulnerability assessment methods. The authors present the above-mentioned issue for the hydrogeologically out-ropped sub-region of the USCB, including consideration of coal mine abandoning and partial flooding.

Słowa kluczowe

PL

DRASTIC; GLA; PI; Górnośląskie Zagłębie Węglowe; GZW

EN

vulnerability assessment; DRASTIC; GLA; PI; Upper Silesian Coal Basin; USCB

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 436, z. 9/1
• Strony: 115--119
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Góra S.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Szczepański A.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• [1] ALLER L., BENNETT T., LEHR J.H., HACKETT G., 1987 - DRASTIC: a standarized system for evaluating ground water pollution potential using hydrogeological settings. Technical Report, USEPA EPA-600/2-87/036. Ada, Oklahoma.
• [2] BUKOWSKI P., BUKOWSKA M., 2005 - Zmiany niektórych własności środowiska geologicznego w strefie wahań zwierciadła wód w zbiornikach tworzonych w kopalniach węgla kamiennego w GZW. W: Współczesne problemy hydrogeologii, t. 12: 77-83. UMK Toruń.
• [3] BUKOWSKI P., BROMEK T., AUGUSTYNIAK I., 2006 - Using the DRASTIC system to assess the vulnerability of groundwater to pollution in mined areas of the Upper Silesian Coal Basin. Mine and the Environment. J. Internat. Mine Water Assoc., 25,1: 15-22.
• [4] GOLDSCHEIDER N., 2005 - Karst groundwater vulnerability mapping: application of a new method in the Swabian Alb, Ger- many. Hydrogeol. J., 13, 4: 555-564.
• [5] KOWALCZYK A., SZCZEPAŃSKI A., 2008 - Warunki eksploatacji ujęć wód podziemnych na obszarach zurbanizowanych. W: Materiały XVII Sympozjum naukowo-technicznego „Zrównoważone gospodarowanie zasobami wód podziemnych na terenach przekształconych antropogenicznie”: 1-10. Koło Zakładowe PZiTS przy Wodociągach Częstochowskich SA, Częstochowa.
• [6] KAJEWSKI I., 2000 - Metoda oceny zagrożenia jakości wód pod- ziemnych przy pomocy systemu DRASTIC. Zesz. Nauk. Akad. Roln. we Wrocławiu, 339.
• [7] KROGULEC E., 2004 - Ocena podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia w dolinie rzecznej na podstawie przesłanek hydrodynamicznych. Wyd. UW, Warszawa.
• [8] KROGULEC E., 2007 - Wybrane metody oceny podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia i ich zastosowanie w obszarach zurbanizowanych i uprzemysłowionych. Prace Naukowe GIG, 3, Górnictwo i środowisko: 41-53.
• [9] MARGANE A. red., 2003 - Management, Protection and Sustainable Use of Groundwater and Soil Resources in the Arab Region. Vol. 4. Guideline for groundwater vulnerability mapping and risk assessment for the susceptibility of groundwater resources to contamination. Technical Cooperation, Project nr 1996.2189.7.
• [10] MIOTLIŃSKI K., KOWALCZYK A., 2007 - Obecność niklu w wodach podziemnych jako wynik zmian położenia zwierciadła wody. W: Współczesne Problemy Hydrogeologii: 145-152. AGH, Kraków.
• [11] PLUTA I., 1999 - Siarczany w wodach kopalń GZW. Przeg. Górn., 7-8: 15-18.
• [12] PLUTA I., 2005 - Wody kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego - geneza, zanieczyszczenia i metody oczyszczana. Pr. Nauk. Gł. Inst. Gór. Ser. Stud. Rozpr. Monogr., 865.
• [13] ROGOŻ M., 2004 - Hydrogeologia kopalniana z podstawami hydrogeologii ogólnej. GIG, Katowice.
• [14] SZCZEPAŃSKI A., 2004 - Wpływ górnictwa na środowisko wodne. Prz. Geol., 52, 10: 968-971.
• [15] SZCZEPAŃSKI A, RÓŻKOWSKI A., 2007 - Wody kopalniane w obszarach intensywnej eksploatacji górniczej. W: Hydrogeologia regionalna Polski. Tom II. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [16] WILK Z. (red.), 2003 - Hydrogeologia polskich złóż kopalin i problemy wodne górnictwa. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków.
• [17] ŻUREK A., WITCZAK S., DUDA R., 2002 - Ocena podatności szczelinowych zbiorników wód podziemnych na zanieczyszczenie. W: Jakość i podatność wód podziemnych na zanieczyszczenie. Prace Wydz. Nauk o Ziemi UŚ, 22: 241-254.