Nowe podejście do problematyki monitorowania zagrożeń naturalnych w kopalniach węgla kamiennego

• Autorzy: Krzystanek Z. , Bojko B. , Trenczek S. , Śpiechowicz K. , Wojtas P.

Warianty tytułu

EN

New approach to the problem of environmental hazards monitoring in coal mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wybrane wyniki prac badawczo-konstrukcyjnych związanych z opracowaniem nowego systemu należącego do kategorii systemów bezpieczeństwa. Zapewnia on monitorowanie i prognozowanie zagrożeń wentylacyjnych, których źródłem jest eksploatacja górnicza w ścianach i przodkach kopalń węgla kamiennego o wysokiej koncentracji wydobycia. Istotą projektu było stwierdzenie, że analizę parametrów charakteryzujących poziom zagrożeń naturalnych w większości przypadków prowadzi się obecnie w oderwaniu od informacji o przebiegu procesu produkcyjnego, stanie maszyn i urządzeń. Tymczasem w kopalniach, stosujących wysokowydajne technologie urabiania, proces ten ma największy wpływ na kształtowanie się poziomu, a przede wszystkim na dynamikę zjawisk wentylacyjnych prowadzących do powstawania stanów awaryjnych (przymusowe wyłączenia energii elektrycznej), krytycznych czy katastrofogennych. Potwierdzają to analizy danych z zainstalowanych w polskich kopalniach systemów monitorowania parametrów bezpieczeństwa. Wynika stąd wniosek, że w kopalni o wysokiej koncentracji wydobycia i wysokim poziomie skojarzonych zagrożeń, bezpieczeństwo nie może być rozpatrywane jako pojęcie niezależne. Stanowi ono bowiem nieodłączną część procesu produkcyjnego, a jego poziom zależy nie tylko od czynników naturalnych, lecz także od stanu maszyn i urządzeń ciągu technologicznego oraz sposobu prowadzenia urabiania i sterowania przebiegiem produkcji węgla. W artykule przedstawiono wynikającą stąd nową koncepcję systemu monitorowania zagrożeń naturalnych w ścianie wydobywczej, zwięźle opisano funkcje opracowanego dla jej realizacji prototypowego systemu oraz scharakteryzowano wybrane urządzenia dołowe.

EN

The article presents some research carried out with the aim to design a new system which belongs to the mine safety systems category. The system ensures monitoring and prediction of ventilation hazards in high output longwalls, whose source is mining activity. The essence of the project is that so far the analysis of parameters which describe the environmental hazards level has been made in most cases without information about the production process. Meanwhile, in the mines which use modern mining technologies, this process has the greatest impact on the formation of level dynamics of the ventilation phenomena that lead to a rise of emergency states and even catastrophes. This is confirmed by the analysis of data from monitoring systems installed in Polish mines. The lesson here is that in the mines of high production and high level of environmental hazards, safety is an integral part of the production process, and its level depends not only on natural issues but also on the state of machines and equipment of the technological line as well as the method of coal mining and control of the coal production process. This article presents a new concept of the system for environmental hazards monitoring in longwalls and developments and briefly describes its main functions and selected underground equipment.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenia naturalne; kopalnie węgla kamiennego; monitoring

EN

monitoring; environmental hazards; coal mines

• Wydawca: Instytut Technik Innowacyjnych EMAG
• Czasopismo: Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 49, nr 1
• Strony: 3--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys.

Twórcy

autor

Krzystanek Z.

autor

Bojko B.

autor

Trenczek S.

autor

Śpiechowicz K.

autor

Wojtas P.

• Instytut Technik Innowacyjnych EMAG

Bibliografia

• 1. Bystroń H.: Potencjały aerodynamiczne i wyznaczanie ich pól w sieciach wentylacyjnych kopalń, podsieciach i rejonach, Archiwum Górnictwa, Tom 44, nr 1, 1999, str. 23-69.
• 2. Isakow Z., 2005: Kontrola zagrożeń sejsmicznych w kopalniach w systemach opracowanych przez Centrum EMAG, Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa 2005, nr 5, Katowice, str. 41-46.
• 3. Krzystanek Z, Wojtas P., Bojko B., Isakow Z.: Zintegrowany system monitorowania zagrożeń naturalnych w kopalniach, Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa 2004, nr 9, Katowice, str. 18-25.
• 4. Krzystanek Z., Bojko B., Trenczek S., Wojtas P.: New Concept of Environmental Hazard Monitoring in Coal Mines, Proceedings of the 9th International Mine Ventilation Congress, New Delhi, 10-13 November 2009, str. 959-965.
• 5. Krzystanek Z.: System monitorowania i prognozowania zagrożeń w ścianach i przodkach kopalń węgla kamiennego o wysokiej koncentracji wydobycia, Projekt badawczy Nr E!3943, Raport końcowy, Katowice 2010.
• 6. Sikora M., Krzystanek Z., Bojko B., Śpiechowicz K.: Hybrid adaptive system of gas concentration prediction in hard-coal mines, Proceedings of the 19th International Conference on System Engineering, 19-21 August 2008, Las Vegas, Nevada , pp. 159- 164.
• 7. Sikora M., Krzystanek Z., Bojko B., Śpiechowicz K.: Moduł czyszczenia i agregacji jako komponent systemu predykcji stężenia gazów w kopalniach węgla kamiennego, Materiały konferencji EMTECH, Ossa k. Rawy Mazowieckiej, 10-13 maja 2009, str. 175-182.
• 8. Trenczek S.: Automatyczna aerometria w kontroli zagrożeń wentylacyjnych, Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa 2005, nr 3, str. 11-20.
• 9. Wasilewski S., Isakow Z., Krzystanek Z.: Monitorowanie zagrożeń naturalnych w polskich kopalniach głębinowych. Materiały I. Seminarium Instytutu, Centrum EMAG, Katowice 2005.